Stanisław Rochowiak
| Data i miejsce urodzenia |
3 listopada 1899 |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci |
8 maja 1942 |
| Zawód, zajęcie |
urzędnik, działacz robotniczy i sportowy |
| Miejsce zamieszkania | |
| Narodowość | |
| Pracodawca |
Urząd Wojewódzki Śląski w Katowicach |
| Partia | |
| Rodzice |
Wojciech i Agnieszka z d. Adamczyk |
Stanisław Rochowiak (ur. 3 listopada 1899 w Witkowie, zm. 8 maja 1942 w KL Auschwitz) – polski urzędnik, działacz robotniczy i sportowy.
Życiorys
Urodził się 3 listopada 1899 roku w Witkowie[1][2] (bądź w pobliskiej Kamionce[3][4]). Ukończył 3 letnią Szkołę Oficerską Marynarki w Poznaniu[3]. Po I wojnie światowej uczestniczył w powstaniu wielkopolskich (walczył w Poznaniu)[1] i we wszystkich trzech powstaniach śląskich[3]. Był także działaczem plebiscytowym[2].
Z wykształcenia był księgowym. Po 1922 roku pracował w Urzędzie Wojewódzkim Śląskim w Katowicach[5] jako pracownik umysłowy[1].
W 1925 roku wstąpił do Polskiej Partii Socjalistycznej i rozpoczął organizację robotniczych klubów sportowych. 25 stycznia tego samego roku na zjeździe okręgowym Związku Strzeleckiego w Katowicach wybrano go do zarządu okręgowego[1]. W 1926 roku wszedł do zarządu okręgu Górny Śląsk Stowarzyszenia Kulturalno-Oświatowego Młodzieży Robotniczej „Siła”. Był następnie przewodniczącym Śląskiego Robotniczego Sportowego Komitetu Okręgowego i wiceprzewodniczącym Związku Robotniczych Stowarzyszeń Sportowych[5].
W latach 1929–1930 wchodził w skład komisji rewizyjnej Okręgowego Komitetu Robotniczego PPS[2]. W 1934 roku został zastępcą członka zarządu Komitetu Okręgowego PPS na Górnym Śląsku, co w konsekwencji doprowadziło do jego zwolnienia z pracy przez wojewodę Michała Grażyńskiego[6].
Prowadził także aktywną działalność oświatową wśród robotników. W latach 1932–1939 był przewodniczącym okręgu katowickiego Towarzystwa Uniwersytetów Robotniczych[6].
W momencie wybuchu II wojny światowej przebywał na Zaolziu, skąd przeniósł się do Warszawy, gdzie wstąpił do wojska. Po klęsce Polski w kampanii wrześniowej pozostawał na terenie miasta, gdzie rozpoczął działalność konspiracyjną przeciwko Niemcom[3]. Należał do organizacji podziemnej PPS w Warszawie[5]. W 1941 roku na skutek denuncjacji został aresztowany przez Gestapo i osadzony w warszawskim więzieniu[3], a stamtąd wywieziono go do niemieckiego nazistowskiego obozu koncentracyjnego KL Auschwitz[5]. Przybył do obozu 3 lutego 1942 roku – nadano mu numer 19914. Tam też zmarł 8 maja tego samego roku[4].
Życie prywatne
Był synem rolnika Wojciecha i Agnieszki z d. Adamczyk[1].
W 1935 roku mieszkał przy późniejszej ulicy Staromiejskiej 14 w Katowicach[7].
Upamiętnienie
- Ulica Stanisława Rochowiaka w Katowicach, na terenie dzielnicy Śródmieście[8][2].
Przypisy
- 1 2 3 4 5 Szaraniec 1980 ↓, s. 100.
- 1 2 3 4 Rzewiczok 2013 ↓, s. 283.
- 1 2 3 4 5 Roman Stachoń, Z życia partii. Śp. Stanisław Rochowiak, „Gazeta Robotnicza” (255), Katowice: Wojewódzki Komitet Robotniczy P.P.S Śląsko-Dąbrowiecki, 13 grudnia 1945, s. 4 [dostęp 2025-01-31] (pol.).
- 1 2 Państwowe Muzeum Auschwitz-Birkenau: Rochowiak Stanisław. ofiary.auschwitz.org. [dostęp 2025-01-31]. (pol.).
- 1 2 3 4 Snoch 2004 ↓, s. 274.
- 1 2 Szaraniec 1980 ↓, s. 101.
- ↑ Księga… 1935 ↓, s. 324.
- ↑ Urząd Miasta Katowice: Miejski System Zarządzania-Katowicka Infrastruktura Informacji Przestrzennej. emapa.katowice.eu. [dostęp 2025-01-30]. (pol.).
Bibliografia
- Księga adresowa miasta Wielkich Katowic 1935/36 r., Katowice: Dr. E. Kwaśnik, 1935 (pol.).
- Urszula Rzewiczok (red.), Patronowie katowickich ulic i placów, wyd. 2, Katowice: Muzeum Historii Katowic, 2013, ISBN 978-83-87727-38-3 (pol.).
- Bogdan Snoch, Górnośląski leksykon biograficzny, wyd. 2, Katowice: Muzeum Śląskie, 2004, ISBN 978-83-87455-48-4 (pol.).
- Lech Szaraniec (red.), Znani i nieznani katowiczanie. Wybór sylwetek zasłużonych dla miasta, Katowice: Katowickie Towarzystwo Społeczno-Kulturalne, 1980 (pol.).