Stanisław Sław-Zwierzyński

Stanisław Zwierzyński
Sław
Ilustracja
kapitan piechoty kapitan piechoty
Data urodzenia

1892

Data i miejsce śmierci

4 lipca 1916
Kostiuchnówka

Przebieg służby
Lata służby

19141916

Siły zbrojne

Armia Austro-Węgier

Formacja

Legiony Polskie

Jednostki

5 Pułk Piechoty

Stanowiska

komendant kompanii
komendant batalionu

Główne wojny i bitwy

I wojna światowa

Odznaczenia
Krzyż Srebrny Orderu Virtuti Militari Krzyż Niepodległości
Odznaka Oficerska Związków Strzeleckich „Parasol”

Stanisław Sław-Zwierzyński (ur. 13 maja 1892, zm. 4 lipca 1916) – kapitan piechoty Legionów Polskich, kawaler Orderu Virtuti Militari.

Życiorys

Urodził się 13 maja 1892 r. w Brześciu Litewskim (dziś Brześć nad Bugiem) jako syn Antoniego i Aleksandry z d. Dietrich (pojawiające się w innych publikacjach imię Anna jest błędne). W 1909 r. ukończył szkołę realną w Białymstoku i rozpoczął studia w Mikołajewskim Instytucie Politechnicznym w Warszawie. Jako przywódca strajku studenckiego w 1911 r. został aresztowany, a następnie skazany na wydalenie z granic państwa rosyjskiego. Wyjechał do Galicji i zaczął studia na Wydziale Budowy Maszyn Szkoły Politechnicznej we Lwowie[1]. Był członkiem Związku Walki Czynnej[2]. Wstąpił do Związku Strzeleckiego we Lwowie, tworzył struktury organizacji m.in. w Zagłębiu Dąbrowskim. Ukończył kurs oficerski, otrzymując Znak oficerski „Parasol”. Równocześnie działał w PPS, w czerwcu 1914 r. został okręgowcem w Zagłębiu Dąbrowskim (używał pseudonimu „Stanisław”)[3].

W sierpniu 1914 zaciągnął się do Legionów Polskich. Już 9 października 1914 mianowany porucznikiem, a 1 stycznia 1915 kapitanem. Początkowo dowódca 1 kompanii V batalionu, następnie kolejno dowodził V batalionem i (od początku 1915) IV batalionem (I batalionem 5 pułku piechoty) I Brygady. Brał udział we wszystkich bitwach I Brygady. Wyróżnił się m.in. w bitwie pod Konarami. Poniósł śmierć w bitwie pod Kostiuchnówką[4]. O jego bohaterskiej śmierci pisał w Sprawozdaniu z boju pod Kostiuchnówką Józef Piłsudski[5].

W niepodległej Polsce pośmiertnie awansowany do stopnia majora.

Ordery i odznaczenia

Przypisy

  1. M. Gałęzowski, My idziemy w zórz świtanie... Sylwetki oficerów Legionów Polskich poległych i zmarłych w walce o niepodległość w latach 1914–1916, Warszawa: IPN, 2019, s. 278.
  2. Jerzy Kirszak, Związek Walki Czynnej, w: Biuletyn Instytutu Pamięci Narodowej, nr 5-6 (88-89), maj-czerwiec 2008 roku, s. 33.
  3. M. Gałęzowski, My idziemy w zórz świtanie..., s. 278.
  4. Janusz Cisek: Pod Kostiuchnówką. Rzeczpospolita, 22 kwietnia 2009. [dostęp 2010-05-08]. (pol.).
  5. M. Gałęzowski, My idziemy w zórz świtanie..., s. 282.
  6. Lista nazwisk osób odznaczonych Orderem Virtuti Militari. [dostęp 2010-05-08]. (pol.).
  7. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 2 z 6 stycznia 1923, s. 22.
  8. Wykaz odznaczonych orderem wojskowym „Virtuti Militari“ V kl. oficerów i szeregowych z b. 5-go pułku piechoty Legjonów Polskich., „Żołnierz Polski” (29 (308)), zbrojownia.cbw.wp.mil.pl, 16 lipca 1922, s. 18 [dostęp 2025-05-19], Cytat: kpt. L. P. ś. p. Zwierzyński Sław Stanisław (pol.).
  9. M.P. z 1930 r. nr 300, poz. 423. Wiktor Krzysztof Cygan, Słownik biograficzny oficerów legionów Polskich. T. 1., Gryf, Warszawa 1992 podał, że został Krzyżem Niepodległości z Mieczami.

Bibliografia

  • M. Gałęzowski, My idziemy w zórz świtanie... Sylwetki oficerów Legionów Polskich poległych i zmarłych w walce o niepodległość w latach 1914–1916, Warszawa: IPN, 2019, s. 277-282.
  • Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych. [dostęp 2025-05-17].