Stefan May
 | |
 kapitan piechoty | |
| Data i miejsce urodzenia |
30 sierpnia 1890 |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci | |
| Przebieg służby | |
| Lata służby |
1914–1940 |
| Siły zbrojne | |
| Jednostki | |
| Stanowiska |
dowódca kompanii |
| Główne wojny i bitwy |
I wojna światowa |
| Odznaczenia | |
  _3r_BAR.svg.png){kind=small} _BAR.svg.png){kind=small} | |
Stefan May (ur. 30 sierpnia 1890 w Kościanie, zm. 20–22 kwietnia 1940 w Katyniu) – kapitan piechoty Wojska Polskiego, kawaler Orderu Virtuti Militari, ofiara zbrodni katyńskiej.
Życiorys
Urodził się w rodzinie Wojciecha i Jadwigi z Wechtów[1]. Absolwent gimnazjum w Poznaniu. Po roku nauki w Akademii Laborantów w Brunszwiku pracował w aptece w Szczecinie. W 1914 roku wcielony do armii niemieckiej. Zwolniony z wojska w 1918 włączył się w przygotowania do powstania w Wielkopolsce. Walczył w powstaniu stopniu sierżanta jako dowódca odcinka leszczyńskiego. Jako podporucznik w 1920 przeniesiony do 60 pułku piechoty, walczył na froncie kijowskim i białoruskim w wojnie 1920 r. Ciężko ranny 5 czerwca 1920 roku nad Berezyną. Po wyleczeniu i awansie na porucznika (1921) służył w 60 pp jako dowódca kompanii. 31 marca 1924 roku został awansowany na kapitana ze starszeństwem z dniem 1 lipca 1923 roku i 90. lokatą w korpusie oficerów piechoty[2]. W 1925 roku, ze względu na zły stan zdrowia, został przeniesiony do rezerwy.
W okresie międzywojennym dzierżawił majątek ziemski w Kamienicach Starych, pow. ostrowskiego. Dwukrotnie żonaty - od 1921 roku z Haliną z Manowskich (zm. 1926), a od roku 1931 z Joanną z Bejgów. Po śmierci pierwszej żony przeniósł się do Poznania. Z pierwszego małżeństwa miał syna Olgierda i córkę Halinę[1][3].
W czasie kampanii wrześniowej 1939 roku, po agresji ZSRR na Polskę, w nieznanych okolicznościach dostał się do niewoli sowieckiej. Od kwietnia 1940 roku przebywał w obozie jenieckim w Kozielsku[4]. Między 19 a 21 kwietnia 1940 roku przekazany do dyspozycji naczelnika Zarządu NKWD Obwodu Smoleńskiego[4] – lista wywózkowa 035/4[1] z 16 kwietnia 1940 roku[4]. Został zamordowany między 20 a 22 kwietnia 1940 roku w lesie katyńskim[4] przez funkcjonariuszy Obwodowego Zarządu NKWD w Smoleńsku oraz pracowników NKWD przybyłych z Moskwy na mocy decyzji Biura Politycznego KC WKP(b) z 5 marca 1940 roku. Ofiary tej zbrodni grzebano w bezimiennych mogiłach zbiorowych, gdzie od 28 lipca 2000 roku mieści się oficjalnie Polski Cmentarz Wojenny w Katyniu[5][6]. W miejscu tym prowadzone były ekshumacje i prace archeologiczne[7][8][9], jednak Stefan May nie został zidentyfikowany.
5 października 2007 roku Minister Obrony Narodowej Aleksander Szczygło mianował go pośmiertnie do stopnia majora[10]. Awans został ogłoszony 9 listopada 2007 roku[11] w Warszawie, w trakcie uroczystości „Katyń Pamiętamy – Uczcijmy Pamięć Bohaterów”.
Ordery i odznaczenia
- Krzyż Srebrny Orderu Wojskowego Virtuti Militari nr 3670[12][3]
- Krzyż Niepodległości (22 kwietnia 1938)[13]
- Krzyż Walecznych (trzykrotnie)[1]
- Srebrny Krzyż Zasługi (7 listopada 1929)[14]
Zobacz
Przypisy
- 1 2 3 4 Księga Cmentarna Katynia 2000 ↓, s. 388.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 32 z 2 kwietnia 1924 roku, s. 173.
- 1 2 Polak (red.) 1991 ↓, s. 95.
- 1 2 3 4 Убиты в Катыни 2015 ↓, s. 481.
- ↑ 20 lat temu otwarto Polski Cmentarz Wojenny w Katyniu - Redakcja Polska - polskieradio.pl [online], polskieradio.pl [dostęp 2025-01-18] (pol.).
- ↑ Księga Cmentarna Katynia 2000 ↓, s. LIII.
- ↑ Historia Zbrodni Katynskiej [online] [dostęp 2025-01-18] (pol.).
- ↑ Pierwsze ekshumacje w Katyniu. "Wszystko było przesiąknięte zapachem śmierci" - Historia [online], www.polskieradio.pl [dostęp 2025-01-18] (pol.).
- ↑ Instytut Pamięci Narodowej - Kraków, Niemcy w Katyniu w 1943 roku, „Instytut Pamięci Narodowej - Kraków” [dostęp 2025-01-20] [zarchiwizowane z adresu 2024-12-06] (pol.).
- ↑ Decyzja Nr 439/MON Ministra Obrony Narodowej z dnia 5 października 2007 roku w sprawie mianowania oficerów Wojska Polskiego zamordowanych w Katyniu, Charkowie i Twerze na kolejne stopnie oficerskie. Decyzja nie została ogłoszona w Dzienniku Urzędowym MON.
- ↑ Lista osób zamordowanych w Katyniu, Charkowie, Twerze i Miednoje mianowanych pośmiertnie na kolejne stopnie. [online], web.archive.org, s. 47 [dostęp 2025-01-25] [zarchiwizowane z adresu 2016-03-27] (pol.).
- ↑ Smoleń 1930 ↓, s. 31.
- ↑ M.P. z 1938 r. nr 93, poz. 143 „za pracę w dziele odzyskania niepodległości” - zamiast uprzednio nadanego Medalu Niepodległości (M.P. z 1937 r. nr 259, poz. 409).
- ↑ M.P. z 1929 r. nr 264, poz. 616 „za zasługi na polu przysposobienia wojskowego i wychowania fizycznego”.
Bibliografia
- Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych. [dostęp 2018-03-22].
- Rocznik Oficerski 1923. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1923.
- Rocznik Oficerski 1924. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1924.
- Bogusław Makary Smoleń: Zarys historii wojennej 60-go pułku piechoty wielkopolskiej. Warszawa: Zakłady Graficzne „Polska Zjednoczona”, 1930, seria: Zarys historii wojennej pułków polskich 1918–1920.
- Bogusław Polak (red.): Kawalerowie Virtuti Militari 1792–1945. T. 2/1. Koszalin: Wydawnictwo Uczelniane Wyższej Szkoły Inżynierskiej w Koszalinie, 1991. ISBN 83-900510-0-1.
- Banaszek Kazimierz; Roman Wanda Krystyna; Sawicki Zdzisław: Kawalerowie Orderu Virtuti Militari w mogiłach katyńskich. Kapituła Orderu Wojennego Virtuti Militari, 2000. ISBN 83-87893-79-X.
- Jan Kiński, Helena Malanowska, Urszula Olech, Wacław Ryżewski, Janina Snitko-Rzeszut, Teresa Żach: Katyń. Księga Cmentarna Polskiego Cmentarza Wojennego. Marek Tarczyński (red.). Warszawa: Oficyna Wydawnicza RYTM, 2000. ISBN 83-905590-7-2.
- Убиты в Катыни. Księga pamięci polskich jeńców wojennych – więźniów obozu NKWD w Kozielsku, rozstrzelanych decyzją Biura Politycznego Komitetu Centralnego Wszechzwiązkowej Komunistycznej Partii (b) z 5 marca 1940 roku. Лариса Еремина (red.). Moskwa: Stowarzyszenie Memoriał, 2015. ISBN 978-5-78700-123-5.