Stilpnia

	Stilpnia
	Burns, Unitt & Mason, 2016
	; Tangarka płowa (S. cayana)
	Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	zwierzęta
Typ	strunowce
Podtyp	kręgowce
Gromada	ptaki
Podgromada	Neornithes
Infragromada	ptaki neognatyczne
Rząd	wróblowe
Podrząd	śpiewające
Rodzina	tanagrowate
Podrodzina	tanagry
Rodzaj	Stilpnia
	Typ nomenklatoryczny
	Aglaia cyanoptera Swainson, 1834
Synonimy
	Euschemon P.L. Sclater, 1851;
	Euschemon P.L. Sclater, 1851;
Gatunki
	15 gatunków – zobacz opis w tekście
	15 gatunków – zobacz opis w tekście

Stilpnia – rodzaj ptaków z podrodziny tanagr (Thraupinae) w obrębie rodziny tanagrowatych (Thraupidae).

Zasięg występowania

Rodzaj obejmuje gatunki występujące w Ameryce^[3].

Morfologia

Długość ciała 12–18 cm; masa ciała 15,2–46 g^[4].

Systematyka

Rodzaj zdefiniował w 2016 roku zespół amerykańskich ornitologów (Kevin J. Burns, Philip Unitt i Nicholas A. Mason) w artykule poświęconym klasyfikacji na poziomie rodzaju w obrębie rodziny tanagrowatych, opublikowanym w czasopiśmie „Zootaxa”^[1]. Gatunkiem typowym jest (oryginalne oznaczenie) tangarka czarnogłowa (S. cyanoptera).

Etymologia

Euschemon: gr. ευσχημων euskhēmōn ‘elegancki, wdzięczny, przyzwoity’, od ευ eu ‘ideał’; σχημα skhēma, σχηματος skhēmatos ‘forma’, od εχω ekhō ‘posiadać’^[5]. Gatunek typowy: Tanagra cayana Linnaeus, 1766.
Stilpnia: gr. στιλπνος stilpnos ‘lśniący, błyszczący’, od στιλπνοω stilpnoō ‘polerować’^[6].

Podział systematyczny

Takson wyodrębniony z Tangara^[1]. Do rodzaju należą następujące gatunki^[7]:

Stilpnia whitelyi (Salvin & Godman, 1884) – tangarka czarnoskrzydła
Stilpnia cyanoptera (Swainson, 1834) – tangarka czarnogłowa
Stilpnia viridicollis (Taczanowski, 1884) – tangarka siwogrzbieta
Stilpnia heinei (Cabanis, 1851) – tangarka czarnołbista
Stilpnia argyrofenges (P.L. Sclater & Salvin, 1869) – tangarka jasnogrzbieta
Stilpnia phillipsi (G.R. Graves & Weske, 1987) – tangarka modrogardła
Stilpnia peruviana (Desmarest, 1806) – tangarka rajska
Stilpnia preciosa (Cabanis, 1851) – tangarka ozdobna
Stilpnia meyerdeschauenseei (Schulenberg & Binford, 1985) – tangarka skromna
Stilpnia cucullata (Swainson, 1834) – tangarka antylska
Stilpnia cayana (Linnaeus, 1766) – tangarka płowa
Stilpnia vitriolina (Cabanis, 1851) – tangarka maskowa
Stilpnia nigrocincta (Bonaparte, 1838) – tangarka czarnowstęga
Stilpnia larvata (Du Bus, 1846) – tangarka modrolica
Stilpnia cyanicollis (d’Orbigny & Lafresnaye, 1837) – tangarka niebieskoszyja

Uwagi

↑ Młodszy homonim Euschemon Doubleday, 1846 (Lepidoptera).

Przypisy

1 2 3 K.J. Burns, P. Unitt & N.A. Mason. A genus-level classification of the family Thraupidae (Class Aves: Order Passeriformes). „Zootaxa”. 4088 (3), s. 329–354, 2016. DOI: 10.11646/zootaxa.4088.3.2. (ang.).
↑ P.L. Sclater: Ornithological observations. W: W. Jardine: Contributions to ornithology for 1851. Cz. 4. 1851, s. 94. (ang.).
↑ F. Gill, D. Donsker & P. Rasmussen (red.): Tanagers and allies. IOC World Bird List (v14.2). [dostęp 2024-12-04]. (ang.).
↑ D.W. Winkler, S.M. Billerman & I.J. Lovette, Tanagers and Allies (Thraupidae), version 1.0, [w:] S.M. Billerman, B.K. Keeney, P.G. Rodewald & T.S. Schulenberg (redaktorzy), Birds of the World, Cornell Lab of Ornithology, Ithaca, NY 2020, Stilpnia, DOI: 10.2173/bow.thraup2.01 [dostęp 2024-12-04] (ang.).
↑ The Key to Scientific Names ↓, Euschemon [dostęp 2024-12-04] .
↑ The Key to Scientific Names ↓, Stilpnia [dostęp 2024-12-04] .
↑ Systematyka i nazwy polskie za: P. Mielczarek & M. Kuziemko: Podrodzina: Thraupinae Cabanis, 1847 – tanagry – Core tanagers (wersja: 2024-10-23). [w:] Kompletna lista ptaków świata [on-line]. Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego. [dostęp 2024-12-04].

Bibliografia

The Key to Scientific Names, J.A.J.A. Jobling (red.), [w:] Birds of the World, S.M. Billerman et al. (red.), Cornell Lab of Ornithology, Ithaca (ang.).

[2] Młodszy homonim Euschemon Doubleday, 1846 (Lepidoptera).

[Burns&inni-1] 1 2 3 K.J. Burns, P. Unitt & N.A. Mason. A genus-level classification of the family Thraupidae (Class Aves: Order Passeriformes). „Zootaxa”. 4088 (3), s. 329–354, 2016. DOI: 10.11646/zootaxa.4088.3.2. (ang.).

[Sclater-3] P.L. Sclater: Ornithological observations. W: W. Jardine: Contributions to ornithology for 1851. Cz. 4. 1851, s. 94. (ang.).

[Gill&Donsker-4] F. Gill, D. Donsker & P. Rasmussen (red.): Tanagers and allies. IOC World Bird List (v14.2). [dostęp 2024-12-04]. (ang.).

[botw-5] D.W. Winkler, S.M. Billerman & I.J. Lovette, Tanagers and Allies (Thraupidae), version 1.0, [w:] S.M. Billerman, B.K. Keeney, P.G. Rodewald & T.S. Schulenberg (redaktorzy), Birds of the World, Cornell Lab of Ornithology, Ithaca, NY 2020, Stilpnia, DOI: 10.2173/bow.thraup2.01 [dostęp 2024-12-04] (ang.).

[6] The Key to Scientific Names ↓, Euschemon [dostęp 2024-12-04] .

[7] The Key to Scientific Names ↓, Stilpnia [dostęp 2024-12-04] .

[Mielczarek&Kuziemko-8] Systematyka i nazwy polskie za: P. Mielczarek & M. Kuziemko: Podrodzina: Thraupinae Cabanis, 1847 – tanagry – Core tanagers (wersja: 2024-10-23). [w:] Kompletna lista ptaków świata [on-line]. Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego. [dostęp 2024-12-04].

[1]

[a]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]