Studia nad dźwiękiem

Studia nad dźwiękiem (ang. sound studies) – interdyscyplinarna specjalizacja naukowa zajmująca się dźwiękiem i jego wpływem na funkcjonowanie[1]. Może dotyczyć wpływu mediów na dźwięk, dźwięku w przestrzeni publicznej, zanieczyszczenia hałasem czy ekologii dźwiękowej[2].

Ważnym elementem sound studies jest przekonanie, że dźwięku nie można zredukować jedynie do kategorii estetycznych (jako muzykologii czy etnomuzykologii), ani też do sfery komunikacji językowej (jako języka mówionego)[2]. Według niektórych teoretyków konieczne jest uznanie ontologicznego statusu dźwięku[1].

Dziedziny naukowe dźwięku

Charakterystyką studiów nad dźwiękiem jest mnogość możliwych do wykorzystania metodologii i pojęć (jak choćby antropologia dźwięku, somaestetyka, sound art czy medioznastwo), co świadczy o interdyscyplinarności sound studies[1]. Popularnym użyciem studiów nad dźwiękiem jest badanie miejskiej audiosfery, znajdujące zastosowanie w urbanistyce, ze względu na wpływ tkanki dźwiękowej miasta na jego doświadczenie i swoistości (zwłaszcza w konkretnym czasie i miejscu)[3].

Badania dźwiękowe pretendują do włączenia sfery dźwiękowej do różnych dziedzin nauki, krytykując skupienie badaczy jedynie na widzialnych i wzrokowych aspektach kultury (podejście to jest czasami nazywane jako okulocentryzm)[2]. Tym samym, sound studies i proponowane przez jej naukowców użycia dźwięku mogą być zagadnieniem z zakresu filozofii nauki[4].

Przypisy

  1. 1 2 3 Agnieszka Lniak, Ontoestetyka dźwięku i kultura słuchania. Dyskurs metateoretyczny sound studies, „Zagadnienia Rodzajów Literackich / The Problems of Literary Genres”, 63 (4), 2020, s. 27–39, DOI: 10.26485/ZRL/2020/63.4/2, ISSN 2451-0335 [dostęp 2024-12-21] (pol.).
  2. 1 2 3 Dariusz Brzostek, Tyrania oka, pokora ucha? O potrzebie sound studies, „Teksty Drugie”, 5, IBL PAN, 2015, s. 13-27 [dostęp 2024-12-21] (pol.).
  3. ↑ Renata Tańczuk, Pejzaż dźwiękowy jako kategoria badań nad doświadczeniem miasta, „Audiosfera. Koncepcje – Badania – Praktyki”, 1, 2015, s. 11, ISSN 2450-4467 [dostęp 2024-12-21] (pol.).
  4. ↑ Agata Stanisz, Audio-antropologia: praktykowanie dyscypliny poprzez dźwięk, „Prace Etnograficzne”, 2014 (Tom 42, Numer 4), 2015, s. 306, DOI: 10.4467/22999558.pe.14.020.3549 [dostęp 2024-12-21] (pol.).

Linki zewnętrzne

This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.