Suseł plamkoplecy

Suseł plamkoplecy
	Spermophilus alashanicus
	(Büchner, 1888)
	Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	zwierzęta
Typ	strunowce
Podtyp	kręgowce
Nadgromada	żuchwowce
Gromada	ssaki
Infragromada	łożyskowce
Rząd	gryzonie
Podrząd	wiewiórkokształtne
Rodzina	wiewiórkowate
Podrodzina	afrowiórki
Plemię	świstaki
Rodzaj	suseł
Gatunek	suseł plamkoplecy
Synonimy
	Spermophilus dilutus (Formozov, 1929); Spermophilus obscurus Büchner, 1888; Spermophilus siccus (G.M. Allen, 1925);
	Spermophilus dilutus (Formozov, 1929); Spermophilus obscurus Büchner, 1888; Spermophilus siccus (G.M. Allen, 1925);
	Kategoria zagrożenia (CKGZ)
	; najmniejszej troski

Suseł plamkoplecy^[3] (Spermophilus alashanicus) (mong. Гозоорой зурам, godzooroj dzuram; ang. Alashan ground squirrel) – średniej wielkości gryzoń z rodziny wiewiórkowatych^[4]. Jest gatunkiem endemicznym w północnych regionach Chin (Gansu, Mongolia Wewnętrzna, Ningxia, Qinghai, Shaanxi, Shanxi) oraz w Mongolii^[2]^[4]^[5].

Systematyka

Suseł plamkoplecy należy do rodzaju Spermophilus grupującego susły. W przeszłości był zaliczany do podgatunków Spermophilus dauricus^[2]. Polska nazwa „suseł alaskański” przedstawiona w monografii poświęconej sułowi perełkowanemu^[6] jest raczej wynikiem błędu autora, który zaproponował tę nazwę bez analizy geograficznego źródłosłowu. Epitet gatunkowy „alashanicus” pochodzi prawdopodobnie od nazwy chińskiej pustyni Ałaszan (ang. Ala Shan)^[4].

Genetyka

Garnitur chromosomowy Spermophilus alashanicus wynosi 38 chromosomów. Na terenie Mongolii stwierdzono występowanie mieszańców susłów S. alashanicus z osobnikami z gatunku S. pallidicauda^[5].

Morfologia

Suseł plamkoplecy ma futro koloru brązowego lub szarego z bladymi plamami na grzbiecie. Latem sierść jest jaśniejsza, ale głowa i grzbiet zachowuje kolor bladokasztanowy. Tułów mierzony wraz z głową ma zwykle długość około 22–23 cm. Kończyny i ogon są krótkie. Charakterystyczne worki policzkowe służą do gromadzenia pożywienia^[2].

Rozmieszczenie geograficzne

Gatunek występuje w Chinach (Gansu, Mongolia Wewnętrzna, Ningxia, Qinghai, Shaanxi, Shanxi^[7]) oraz w Mongolii w regionie Ałtaju Gobijskiego (należących do niego pasm górskich Ich Bogdyn nuruu, Bag Bogdyn nuruu, Arc Bogdyn nuruu oraz Gow' Gurwansajchan uul) i górach Öszögijn Ich Dzalaa uul (Öszög) w Nuuruudyn chöndij (Dolinie Jezior). W górach występuje na wysokości do 3200 m n.p.m.^[2].

Na terenie Chin zamieszkuje głównie pustynie Chin Środkowych oraz stepy na obrzeżach pustyni Gobi. Preferuje suche piaszczyste tereny, dlatego potocznie w Chinach jest nazywany przez ludność lokalną "szczurem piaszczystym"^[7].

Na terenie Mongolii jest spotykany tylko w górach centralnej oraz wschodniej części Ałtaju Gobijskiego w górskich półpustyniach i stepach. Zasięg występowania gatunku w Mongolii nie ma powiązania geograficznego z chińską częścią areału, jest oddzielony przez pustynię Gobi.

Ekologia

Suseł plamkoplecy prowadzi dzienny tryb życia. Lubi zasiedlać stepy, podgórza i górskie łąki. Unika terenów gęsto zalesionych. Zimę spędza w swojej norze w stanie hibernacji. Jest roślinożercą – żywi się ziołami i zielonymi częściami roślin^[2].

Przypisy

↑ Spermophilus alashanicus, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
1 2 3 4 5 6 S.S. Shar S.S., D.D. Lkhagvasuren D.D., A.T.A.T. Smith A.T.A.T., Spermophilus alashanicus, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species [dostęp 2011-11-01] (ang.).
↑ Włodzimierz Cichocki, Agnieszka Ważna, Jan Cichocki, Ewa Rajska, Artur Jasiński, Wiesław Bogdanowicz: Polskie nazewnictwo ssaków świata. Warszawa: Muzeum i Instytut Zoologii Polskiej Akademii Nauk, 2015, s. 297. ISBN 978-83-88147-15-9.
1 2 3 Wilson Don E. & Reeder DeeAnn M. (red.) Spermophilus (Spermophilus) alashanicus w: Mammal Species of the World. A Taxonomic and Geographic Reference (Wyd. 3.) [on-line]. Johns Hopkins University Press, 2005. (ang.) [dostęp 2011-11-01]
1 2 Kristofer M. Helgen, F. Russell Cole, Lauren Helgen, Don E. Wilson. Generic revision in the Holarctic ground squirrel genus Spermophilus. „Journal of Mammalogy”. 2 (90), s. 270–305, 2009. (ang.).
↑ Krzysztof Próchnicki, Piotr Duda, Tadeusz Grądziel, Stefan Męczyński, Ryszard Styka, Jan Śmiełowski: Suseł perełkowany. Świebodzin: Wydawnictwo Klubu Przyrodników, 2008, s. 140, seria: Monografie przyrodnicze. ISBN 978-83-87846-56-5.
1 2 A guide to the mammals of China Autorzy Andrew T. Smith,Yan Xie. 2008

[itis-1] Spermophilus alashanicus, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).

[iucn-2] 1 2 3 4 5 6 S.S. Shar S.S., D.D. Lkhagvasuren D.D., A.T.A.T. Smith A.T.A.T., Spermophilus alashanicus, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species [dostęp 2011-11-01] (ang.).

[miiz-3] Włodzimierz Cichocki, Agnieszka Ważna, Jan Cichocki, Ewa Rajska, Artur Jasiński, Wiesław Bogdanowicz: Polskie nazewnictwo ssaków świata. Warszawa: Muzeum i Instytut Zoologii Polskiej Akademii Nauk, 2015, s. 297. ISBN 978-83-88147-15-9.

[msw-4] 1 2 3 Wilson Don E. & Reeder DeeAnn M. (red.) Spermophilus (Spermophilus) alashanicus w: Mammal Species of the World. A Taxonomic and Geographic Reference (Wyd. 3.) [on-line]. Johns Hopkins University Press, 2005. (ang.) [dostęp 2011-11-01]

[Helgen-5] 1 2 Kristofer M. Helgen, F. Russell Cole, Lauren Helgen, Don E. Wilson. Generic revision in the Holarctic ground squirrel genus Spermophilus. „Journal of Mammalogy”. 2 (90), s. 270–305, 2009. (ang.).

[proch-6] Krzysztof Próchnicki, Piotr Duda, Tadeusz Grądziel, Stefan Męczyński, Ryszard Styka, Jan Śmiełowski: Suseł perełkowany. Świebodzin: Wydawnictwo Klubu Przyrodników, 2008, s. 140, seria: Monografie przyrodnicze. ISBN 978-83-87846-56-5.

[Andrew-7] 1 2 A guide to the mammals of China Autorzy Andrew T. Smith,Yan Xie. 2008

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]