Sylvietta

Sylvietta
Lafresnaye, 1839[1]
Ilustracja
Sawanka zielona (S. virens)
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

zwierzęta

Typ

strunowce

Podtyp

kręgowce

Gromada

ptaki

Podgromada

Neornithes

Infragromada

ptaki neognatyczne

Rząd

wróblowe

Podrząd

śpiewające

Rodzina

krótkosterki

Rodzaj

Sylvietta

Typ nomenklatoryczny

Sylvietta crombec Lafresnaye, 1839 (= Sylvietta brachyura Lafresnaye, 1839)

Synonimy
Gatunki

9 gatunków – zobacz opis w tekście

Sylviettarodzaj ptaków z rodziny krótkosterek (Macrosphenidae).

Rozmieszczenie geograficzne

Rodzaj obejmuje gatunki występujące w Afryce[10].

Morfologia

Długość ciała 8–12 cm, masa ciała 6,5–14 g[11].

Systematyka

Rodzaj zdefiniował w 1839 roku francuski ornitolog Frédéric de Lafresnaye w artykule poświęconym opisowi kilku nowych gatunków ptaków, opublikowanym w czasopiśmie Revue Zoologique par La Société Cuvierienne[1]. Gatunkiem typowym jest (późniejsze oznaczenie)[12] sawanka kusa (S. brachyura).

Etymologia

  • Sylvietta (Sylvetta, Sylveta): łac. sylvietta ‘mała pokrzewka, leśny duszek’, od nazwy rodzaju Sylvia Scopoli, 1769 (pokrzewka); łac. przyrostek zdrabniający -etta[13].
  • Oligura: gr. ολιγος oligos ‘mały, krótki’; -ουρος -ouros ‘-ogonowy’, od ουρα oura ‘ogon’[14]. Gatunek typowy (oryginalne oznaczenie): Troglodytes micrurus Rüppell, 1840 (= Sylvietta brachyura Lafresnaye, 1839).
  • Oligocercus: gr. ολιγος oligos ‘mały, krótki’; κερκος kerkos ‘ogon’[15].
  • Trochlotides: lapsus rodzaju Troglodytes Vieillot, 1809 (strzyżyk)[16]. Gatunek typowy (oryginalne oznaczenie): Troglodytes micrurus Rüppell, 1840 (= Sylvietta brachyura Lafresnaye, 1839).
  • Sylviella: nowołac. sylviella ‘mały ptak śpiewający’, od nazwy rodzaju Sylvia Scopoli, 1769 (pokrzewka); łac. przyrostek zdrabniający -ella[17].
  • Baeocerca (Boeocerca): gr. βαιος baios ‘mały’; κερκος kerkos ‘ogon’[18]. Gatunek typowy (oznaczenie monotypowe): Sylvietta virens Cassin, 1859.

Podział systematyczny

Do rodzaju należą następujące gatunki[19]:

  • Sylvietta denti Ogilvie-Grant, 1906 – sawanka cytrynowa
  • Sylvietta leucophrys Sharpe, 1891 – sawanka białobrewa
  • Sylvietta brachyura Lafresnaye, 1839 – sawanka kusa
  • Sylvietta philippae J.G. Williams, 1955sawanka białogardła
  • Sylvietta virens Cassin, 1859 – sawanka zielona
  • Sylvietta ruficapilla Bocage, 1877 – sawanka obrożna
  • Sylvietta isabellina Elliot, 1897 – sawanka jasna
  • Sylvietta whytii Shelley, 1894 – sawanka rdzawa
  • Sylvietta rufescens (Vieillot, 1817)sawanka długodzioba

Uwagi

  1. Młodszy homonim Oligura Hodgson, 1844 (Scotocercidae).
  2. Nowa nazwa dla Sylvietta Lafresnaye, 1839 ze względu na puryzm i Oligura Rüppell, 1845.
  3. Nowa nazwa dla Sylvietta Lafresnaye, 1839 ze względu na puryzm.
  4. Nieuzasadniona poprawka Sylvietta Lafresnaye, 1839.
  5. Niepoprawna późniejsza pisownia Baeocerca F. Heine, Sr., 1860.

Przypisy

  1. 1 2 F. de Lafresnaye. Quelques nouvelles espèces d’oiseaux. „Revue Zoologique par La Société Cuvierienne”. 2, s. 258, 1839. (fr.).
  2. E. Rüppell: Systematische Uebersicht der Vögel Nord-Ost-Afrika’s: nebst Abbildung und Beschreibung von fünfzig Theils unbekannten, Theils noch nicht bildlich dargestellten Arten. Frankfurt A.M.: In Commission der S. Schmerber'schen Buchhandlung, 1845, s. 29, 56. (niem.).
  3. J. Cabanis. Notiz über die afrikanischen Malurinen-Gattungen Oligocereus u. Syncoptla. „Journal für Ornithologie”. 1 (2), s. 109, 1850. (niem.).
  4. G.R. Gray: Catalogue of the genera and subgenera of birds contained in the British Museum. London: The Trustees, 1855, s. 31. (ang.).
  5. C.J. Sundevall. Kritisk Framställning af Fogelarterna uti äldre Ornithologiska Arbeten. „Kungl. Svenska vetenskapsakademiens handlingar”. Ny följd. Andra bandet. 1857, 1858 (2), s. 39, 1860. (szw.).
  6. F. Heine. Catalogue of Birds collected on the rivers Camma and Ogobai, Western Africa, by Mr. P. B. du Chailluin 1858, with notes and descriptions of new species by John Cassin. „Journal für Ornithologie”. 7 (42), s. 426, 1859. (niem.).
  7. von Heuglin 1869 ↓, s. 236.
  8. von Heuglin 1869 ↓, s. 285.
  9. C.G. Giebel: Thesaurus Ornithologiae: Repertorium der gesammten ornithologischen Literatur und Nomenclator sämmtlicher Gattungen und Arten der Vögel, nebst Synonymen und geographischer Verbreitung. Cz. 3. Leipzig: Brockhaus, 1877, s. 692. (niem.).
  10. F. Gill, D. Donsker & P. Rasmussen (redaktorzy): Wren-babblers, crombecs, bush warblers, Streaked Scrub Warbler, yellow flycatchers & hylias. IOC World Bird List: Version 14.2. [dostęp 2024-12-20]. (ang.).
  11. D.W. Winkler, S.M. Billerman & I.J. Lovette, African Warblers (Macrosphenidae), version 1.0, [w:] S.M. Billerman, B.K. Keeney, P.G. Rodewald & T.S. Schulenberg (redaktorzy), Birds of the World, Cornell Lab of Ornithology, Ithaca, NY 2020, Sylvietta, DOI: 10.2173/bow.macros1.02 [dostęp 2024-12-20] (ang.). Publikacja w zamkniętym dostępie – wymagana rejestracja, też płatna, lub wykupienie subskrypcji
  12. G.R. Gray: A list of the genera of birds: with their synonyma an indication of the typical species of each genus. Wyd. 2. London: R. and J.E. Taylor, 1841, s. 33. (ang.).
  13. The Key to Scientific Names, Sylvietta [dostęp 2024-12-20].
  14. The Key to Scientific Names, Oligura [dostęp 2024-12-20].
  15. The Key to Scientific Names, Oligocercus [dostęp 2024-12-20].
  16. The Key to Scientific Names, Trochlotides [dostęp 2024-12-20].
  17. The Key to Scientific Names, Sylviella [dostęp 2024-12-20].
  18. The Key to Scientific Names, Baeocerca [dostęp 2024-12-20].
  19. Systematyka i nazwy polskie za: P. Mielczarek, M. Kuziemko: Rodzina: Macrosphenidae Fregin, Haase, Olsson & Alström, 2012 - krótkosterki - Crombecs, longbills and allies (wersja: 2024-06-23). [w:] Kompletna lista ptaków świata [on-line]. Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego. [dostęp 2024-12-20].

Bibliografia