System językowy
System językowy – język jako system, czyli uporządkowany wewnętrznie i posiadający określoną strukturę układ elementów; innymi słowy jest to język pojmowany jako zbiór elementów i zbiór relacji (wzajemnych zależności), które zachodzą między tymi elementami, zgrupowanymi na różnych płaszczyznach[1][2].
System językowy jest tworzony przez szereg hierarchicznie uporządkowanych poziomów językowych. Na szczycie hierarchii znajduje się system funkcji językowych, który wyznacza ramy dla systemu znaków i systemu konstrukcji. W obrębie tej struktury system fonemów jest nadrzędny wobec systemu cech dystynktywnych, ale jednocześnie podporządkowany systemowi morfemów[2].
Sam system językowy nie funkcjonuje w izolacji; stanowi część szerszego systemu zachowań werbalnych, który wraz z systemami pozajęzykowymi (takimi jak gestykulacja czy mimika) składa się na ludzkie zachowania komunikacyjne[2].
Na systemowość języka w sposób wyraźny pierwszy zwrócił uwagę szwajcarski językoznawca Ferdinand de Saussure (zob. strukturalizm), który ujmował język (langue) jako konwencjonalny system znaków umożliwiających porozumiewanie się w obrębie danej społeczności[3][4][5]. Na tej podstawie naukę o języku traktował jako część semiotyki[3].
Zobacz też
Przypisy
- ↑ Polański 1999 ↓, s. 582–583.
- 1 2 3 Mistrík 1993 ↓, s. 221.
- 1 2 Polański 1999 ↓, s. 583.
- ↑ Mistrík 1993 ↓, s. 376–377.
- ↑ Łuczyński i Maćkiewicz 2002 ↓, s. 21–24.
Bibliografia
- Adam Heinz, Dzieje językoznawstwa w zarysie, wyd. 2, Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1983, ISBN 83-01-03536-6, OCLC 17851984.
- Edward Łuczyński, Jolanta Maćkiewicz, Językoznawstwo ogólne. Wybrane zagadnienia, wyd. 2 rozsz., Gdańsk: Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego, 2002, ISBN 83-7326-073-0, OCLC 804658516.
- Jozef Mistrík i inni, Encyklopédia jazykovedy, Bratislava: Obzor, 1993, ISBN 80-215-0250-9, OCLC 29200758 (słow.).
- Kazimierz Polański (red.), Encyklopedia językoznawstwa ogólnego, wyd. 2, Wrocław: Ossolineum, 1999, ISBN 83-04-04445-5, OCLC 835934897.