Szabla kawaleryjska M1913
![]() | |
| Dane podstawowe | |
| Państwo | |
|---|---|
| Projektant | |
| Rodzaj | |
| Historia | |
| Data prototypu |
1913 |
| Lata produkcji |
1913–1919 |
| Wyprodukowano |
128 000 |
| Dane techniczne | |
| Długość całkowita |
105,4 cm |
| Rękojeść | |
| Typ rękojeści |
zamknięta |
| Tworzywo wykon. rękojeści |
guma |
| Jelec | |
| Głownia | |
| Długość głowni |
89,5 cm |
| Szerokość głowni |
2,98 cm |
| Grubość głowni |
0,7 cm |
| Pochwa | |
| Tworzywo wykonania |
drewno |
| Użytkownicy | |
| Stany Zjednoczone | |
Szabla kawaleryjska M1913 (ang. Model 1913 Cavalry Saber; pot. szabla Pattona, ang. Patton Saber) – amerykański kawaleryjski pałasz (popularnie, lecz błędnie nazywany szablą). Zaprojektowany w 1913 roku przez porucznika (późniejszego generała) George’a Pattona. Do 1919 roku wyprodukowano około 128 tysięcy sztuk tej broni[1].
Na początku XX wieku United States Army zdecydowała się wymienić model szabli kawalerii, który był używany od 1861 roku. Patton, utalentowany szermierz, który brał udział w Letnich Igrzyskach Olimpijskich 1912 w Sztokholmie i trenował w Europie, gdzie doskonalił swój atak agresywnymi pchnięciami, zaprojektował całkowicie nową broń[2] i przygotował szczegółowy podręcznik szkoleniowy dotyczący jej użycia[3].
Opis
Konstrukcyjnie broń ta jest pałaszem, a nie szablą, ponieważ wykorzystuje prostą, a nie zakrzywioną głownię. Opiera się na brytyjskim pałaszu M1908 i na wnioskach, jakie Patton wyniósł z opisów bitew wojen napoleońskich[2].
Głownia prosta, obosieczna i zwężająca się ku sztychowi, wykonana z kutej stali. Ma centralnie położone zbrocze, na sztychu przechodzące w grań. Rękojeść wykonana jest z twardej czarnej gumy, natomiast kosz ochronny z blachy stalowej. Pochwa wykonana z drewna orzesznikowego pokryta jest surową skórą, a następnie wodoodpornym płótnem w kolorze oliwkowym, tkanym w celu wyeliminowania szwów. Broń ta wyważona jest znacznie bliżej rękojeści niż typowe szable kawaleryjskie, co zgodnie z zamiarami Pattona przystosowuje ją głównie do zadawania pchnięć zamiast cięć[2].
Zastosowanie
Pałasz Pattona nie spełnił swojej roli jako broń bojowa. Na początku zaangażowania Stanów Zjednoczonych w I wojnę światową kilka jednostek kawalerii amerykańskiej uzbrojonych w pałasze Pattona zostało wysłanych na front, ale zostały powstrzymane ogniem karabinów i karabinów maszynowych, zanim dotarły do niemieckich okopów. Tuż przed wybuchem II wojny światowej podjęto decyzję o umieszczeniu większości pałaszy Pattona w wojskowych magazynach i używaniu ich wyłącznie jako broni paradnej[2]. Niektóre pałasze pocięto na części i zrobiono z nich noże bojowe dla żołnierzy i partyzantów w okupowanych krajach – dostarczaniem noży dla partyzantki zajmowało się Biuro Służb Strategicznych (OSS)[1].
Przypisy
- 1 2 M-1913 (Patton) Saber Basic Information. The Springfield Edge. [dostęp 2022-01-04]. (ang.).
- 1 2 3 4 General George Patton: Master of the Sword. Varnum Continentals. [dostęp 2022-01-04]. (ang.).
- ↑ Saber Exercise. Patton Headquarters. [dostęp 2022-01-04]. (ang.).
Linki zewnętrzne
- The U.S. Army Model 1913 Cavalry „Patton” Saber. Army History. s. 24-25. [dostęp 2022-01-04]. (ang.).
