Szablak wędrowny

Szablak wędrowny
	Sympetrum fonscolombii
	(Selys, 1840)
	; Samiec
	; Samica
	Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	zwierzęta
Typ	stawonogi
Gromada	owady
Podgromada	uskrzydlone
Rząd	ważki
Podrząd	ważki różnoskrzydłe
Nadrodzina	Libelluloidea
Rodzina	ważkowate
Rodzaj	Sympetrum
Gatunek	szablak wędrowny
Synonimy
	Sympetrum fonscolombei; Libellula fonscolombii Selys, 1840; Libellula erythroneura Schneider, 1845; Sympetrum rhaeticum Buchecker, 1876; Sympetrum azorensis Gardner, 1959;
	Sympetrum fonscolombei; Libellula fonscolombii Selys, 1840; Libellula erythroneura Schneider, 1845; Sympetrum rhaeticum Buchecker, 1876; Sympetrum azorensis Gardner, 1959;
	Kategoria zagrożenia (CKGZ)
	; najmniejszej troski

Szablak wędrowny, szablak wiosenny (Sympetrum fonscolombii) – migrujący gatunek ciepłolubnej ważki z rodziny ważkowatych (Libellulidae), nazywany też szablakiem Fonscolombe’a – dla upamiętnienia nazwiska francuskiego entomologa, od którego pochodzi epitet gatunkowy fonscolombii.

Gatunek ciepłolubny i nomadyczny. Szeroko rozprzestrzeniony w krajach afrykańskich, południowej i środkowej Europie, południowej Azji, na Bliskim Wschodzie oraz na wyspach Oceanu Indyjskiego. W kilku krajach wschodnioafrykańskich (Kenia, Tanzania, Uganda i Malawi) występuje licznie^[2]. Zasiedla okresowe zbiorniki wodne na bagnistych terenach sawanny i buszu. W ciepłe lata wędruje na północ, aż po Belgię, Szwecję i Polskę.

W Polsce pojawia się lokalnie na obszarze całego kraju, a od lat 90. XX wieku stwierdzany jest coraz częściej. M.in. od 2008 r. można go spotkać rokrocznie na niewielkich zbiornikach antropogenicznych w konurbacji górnośląskiej nawet w centrach największych miast^[3]. Rozwój larw odnotowano na wschodnich obszarach kraju. Znajdowany jest nad małymi, płytkimi i silnie nasłonecznionymi zbiornikami. Imagines na terenie Europy Środkowej pojawiają się od maja do października. Osobniki spotykane pod koniec lata i jesienią są najprawdopodobniej z drugiego pokolenia^[4]. Obserwacje z wyjątkowo ciepłego lata 2018 r. wykazały pojawienie się drugiego pokolenia szablaka wędrownego nawet na najbardziej na pn. wysuniętych stanowiskach w Polsce^[3].

Samce są podobne do samców szafranki czerwonej, ale ubarwienie odwłoka szablaka jest mniej intensywne niż szafranki, czerwonoróżowe, a nogi szablaka są czarne. Długość ciała dochodzi do 38 mm, rozpiętość skrzydeł 60 mm^[4].

Zobacz też

ważki Polski

Przypisy

1 2 3 4 D. Paulson, M. Schorr & C. Deliry: World Odonata List. 2022-05-15. [dostęp 2022-05-21]. (ang.).
1 2 Sympetrum fonscolombii, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species (ang.).
1 2 Miszta Alicja: Ważki a zmiany klimatyczne, w: "Przyroda Górnego Śląska" nr 94, zima 2018, s. 9–10
1 2 Jacek Wendzonka. Klucz do oznaczania dorosłych ważek (Odonata) Polski (pdf). „Odonatrix – Biuletyn Sekcji Odonatologicznej Polskiego Towarzystwa Entomologicznego”. 1 (Suplement), czerwiec 2005. ISSN 1733-8239.

[Checklist-1] 1 2 3 4 D. Paulson, M. Schorr & C. Deliry: World Odonata List. 2022-05-15. [dostęp 2022-05-21]. (ang.).

[iucn-2] 1 2 Sympetrum fonscolombii, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species (ang.).

[Misz-3] 1 2 Miszta Alicja: Ważki a zmiany klimatyczne, w: "Przyroda Górnego Śląska" nr 94, zima 2018, s. 9–10

[Klucz-4] 1 2 Jacek Wendzonka. Klucz do oznaczania dorosłych ważek (Odonata) Polski (pdf). „Odonatrix – Biuletyn Sekcji Odonatologicznej Polskiego Towarzystwa Entomologicznego”. 1 (Suplement), czerwiec 2005. ISSN 1733-8239.

[1]

[2]

[3]

[4]