Szczekanie

Szczekanie – dźwięk wydawany najczęściej przez psy i inne psowate^[1], m.in. wilki^[2], kojoty i lisy.

Nie istnieje precyzyjna, spójna i funkcjonalna definicja akustyczna szczekania, jednak naukowcy klasyfikują szczekanie według kilku kryteriów^[3]. Naukowcy z University of Massachusetts Amherst i Hampshire College zdefiniowali szczekanie jako krótką, nagłą wokalizację, która jest stosunkowo głośna i wysoka, zmienia częstotliwość i często się powtarza^[1].

Szczekanie psa różni się od szczekania wilka. Szczekanie wilka stanowi tylko 2,4% wszystkich wokalizacji wilków i stanowi sygnał ostrzegawczy lub pojawi się, kiedy wilk się broni lub protestuje przed czymś^[4][5]. Z kolei psy szczekają w wielu sytuacjach społecznych, a komunikacja akustyczna u psów jest opisywana jako hipertroficzna^[6]. Podczas gdy szczekanie wilka jest raczej krótkie i odosobnione, to szczekanie psa jest często powtarzalne^[7].

Badaczka Sophia Yin w swojej pracy opartej na badaniu 4672 nagrań szczekania zidentyfikowała co najmniej trzy różne – różniące się częstotliwościami – rodzaje tego dźwięku u psów, wynikające z różnych przyczyn: ostrzeżenie o niebezpieczeństwie (390–1156 Hz); komunikacja między sobą (476–1502 Hz); szczekanie wywołane izolacją (częstotliwości zmienne, szczekanie jest zwykle gwałtowne)^[8]. W badaniach innych autorów wyróżnia się nawet dwanaście różnych typów szczekania^[9].

Jedna z hipotez wyjaśniających, dlaczego psy szczekają częściej niż wilki, zakłada, że psy rozwinęły komunikację głosową w wyniku udomowienia^[7]. Udomowienie może zmienić gatunek i wpłynąć na jego cechy fizyczne i fizjologiczne^[10]. Udomowione rasy wykazują ogromne różnice fizyczne w stosunku do swoich dzikich odpowiedników, co wskazuje na neotenię, czyli zachowanie cech młodzieńczych u osobników dorosłych^[11]. Zachowanie dorosłych psów wykazuje również cechy szczenięce: psy zachowują się ulegle, często skomlą i szczekają.

Częstsze szczekanie psów w porównaniu z wilkami może być również wynikiem odmiennego środowiska społecznego psów. Ludzie mogą być jednymi z głównych kontaktów społecznych psa od jego szczenięctwa oraz środowiskiem, które prezentuje inne bodźce niż te, które wilki znalazłyby na wolności. Intruzi mogą często przebywać na granicach terytorium psa w niewoli, wyzwalając w ten sposób reakcję szczekania jako ostrzeżenie. Psy żyją również w gęsto zaludnionych obszarach miejskich, co zapewnia więcej możliwości socjalizacji. Na przykład psy trzymane w kojcach mogą mieć skłonność do wzmożonego szczekania z powodu chęci ułatwienia zachowań społecznych. Bliska relacja psów z ludźmi sprawia również, że psy są od nich zależne, nawet w zakresie podstawowych potrzeb. Szczekanie może być wykorzystywane jako sposób na zwrócenie uwagi, a każda pozytywna reakcja wykazywana przez właścicieli wzmacnia to zachowanie. Na przykład jeśli pies szczeka, aby dostać jedzenie, a opiekun go nakarmi, to pies w ten sposób jest warunkowany do kontynuowania takiego zachowania^[12].

• Daj głos! – co należy wiedzieć o szczekaniu