Szerokostopek białoogonowy

Szerokostopek białoogonowy
Brachytarsomys albicauda[1]
Albert Günther, 1875[2]
Ilustracja
Szerokostopek białoogonowy na ilustracji z 1875 roku
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

zwierzęta

Typ

strunowce

Podtyp

kręgowce

Nadgromada

żuchwowce

Gromada

ssaki

Infragromada

łożyskowce

Rząd

gryzonie

Podrząd

Supramyomorpha

Infrarząd

myszokształtne

Nadrodzina

myszowe

Rodzina

malgaszomyszowate

Podrodzina

malgaszomyszy

Rodzaj

szerokostopek

Gatunek

szerokostopek białoogonowy

Kategoria zagrożenia (CKGZ)[3]

Zasięg występowania
Mapa występowania

Szerokostopek białoogonowy[4] (Brachytarsomys albicauda) – gatunek ssaka z podrodziny malgaszomyszy (Nesomyinae) w obrębie rodziny malgaszomyszowatych (Nesomyidae).

Występowanie i środowisko

Przedstawicieli Brachytarsomys albicauda odnotowano tylko na wschodnim Madagaskarze m.in. na terenach parków Marojejy, Ranomafana Andasibe-Mantadia po Masyf Andringitra będących wspólnie wąskim pasem rozciągającym się od północy na południe charakteryzującym się licznymi połaciami lasów tropikalnych i subtropikalnych. Zasięg występowania jest prawdopodobny ze względu na jego rzadki kontakt z człowiekiem[5].

Taksonomia

Gatunek po raz pierwszy zgodnie z zasadami nazewnictwa binominalnego opisał w 1875 roku niemiecko-brytyjski zoolog Albert Günther nadając mu nazwę Brachytarsomys albicauda[2]. Holotyp pochodził z Toamasiny do Morondavy, na Madagaskarze[6].

Autorzy Illustrated Checklist of the Mammals of the World uznają ten takson za gatunek monotypowy[7].

Etymologia

  • Brachytarsomys: gr. βραχυς brakhus „krótki”; ταρσος tarsos „podeszwa nogi, stęp”; μυς mus, μυος muos „mysz”[8].
  • albicauda: łac. albus „biały”; cauda „ogon”[9].

Morfologia

Długość ciała (bez ogona) 223–235 mm, długość ogona 220–245 mm; masa ciała 235–280 g[10]. Szerokostopki białoogonowe posiadają charakterystyczną dla gryzoni, masywną budowę ciała. Pokryte są brązowo-szarą sierścią służącym im za kamuflaż. Mają krótki pysk, szerokie siekacze i długie, liczne wibrysy.

Ze względu na nadrzewny tryb życia wykształciły mocne, ostro zakrzywione pazury ułatwiające im poruszanie się po drzewach. Dodatkowo posiadają wydłużony piąty palec na tylnych łapach w celu lepszej przyczepności. Długi ogon ułatwia im utrzymać równowagę[11].

Czaszka szerokostopka

Tryb życia

Są zwierzętami terytorialnymi. Żyją w grupach prowadząc nocny, głównie nadrzewny tryb życia, rzadko schodząc na ziemię. Swoje gniazda budują w dziuplach na wysokości ok. 2,5m od ziemi, rzadziej także w norach u ich podstawy. Szacunkowa długość życia wynosi 2-3 lata[3].

Pożywienie

Mimo iż szerokostopki białoogonowe posiadają typowe uzębienie dla fitofagów, to w niewoli były niechętne jedzeniu liści. Preferowały za to owoce, ziarna i orzechy.

Rozmnażanie

Niewiele wiadomo na temat zachowań godowych tych zwierząt, czy długości ciąży. W jednym miocie może znajdować się do sześciu osobników. Zaobserwowano, że samiec pozostaje w pobliżu i broni gniazda podczas gdy samica opiekuje się młodymi. Zaniepokojone, pojawiają się przy wejściu do gniazda wydając specyficzne odgłosy prawdopodobnie w celu odstraszenia intruza[5].

Zagrożenia i ochrona

Uznaje się, że gatunek szerokostopków nie jest zagrożony, jednak został wpisany przez IUCN jako gatunek najmniejszej troski. Największym zagrożeniem dla szerokostopków jest działalność człowieka, który poprzez wycinkę lasów w celu produkcji węgla drzewnego oraz przekształcania ich w pola uprawne znacząca zmniejsza ich terytoria. Zwierzęta te są także celem polowań przez lokalną ludność, uważającą ich mięso za rarytas, podobnie do lemurów[3]. Są one także podatne na choroby przenoszone przez inne gryzonie.

Ciekawostki

W Polsce można go spotkać w ogrodzie zoologicznym we Wrocławiu[11].

Przypisy

  1. ↑ Brachytarsomys albicauda, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
  2. 1 2 A.C.L.G. Günther. Notes on some mammals from Madagascar. „Proceedings of the Zoological Society of London”. 1875, s. 80, 1875. (ang.).
  3. 1 2 3 R. Kennerley, Brachytarsomys albicaudata, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species 2016, wersja 2021-2 [dostęp 2021-11-06] (ang.).
  4. ↑ Nazwy polskie za: W. Cichocki, A. Ważna, J. Cichocki, E. Rajska-Jurgiel, A. Jasiński & W. Bogdanowicz: Polskie nazewnictwo ssaków świata. Warszawa: Muzeum i Instytut Zoologii PAN, 2015, s. 233. ISBN 978-83-88147-15-9. (pol. • ang.).
  5. 1 2 Scott Birkinshaw, Brachytarsomys albicauda (white-tailed rat) [online], Animal Diversity Web [dostęp 2021-03-21] (ang.).
  6. ↑ D.E. Wilson & D.M. Reeder (redaktorzy): Species Brachytarsomys albicauda. [w:] Mammal Species of the World. A Taxonomic and Geographic Reference (Wyd. 3) [on-line]. Johns Hopkins University Press, 2005. [dostęp 2021-11-06].
  7. ↑ C.J. Burgin, D.E. Wilson, R.A. Mittermeier, A.B. Rylands, T.E. Lacher & W. Sechrest: Illustrated Checklist of the Mammals of the World. Cz. 1: Monotremata to Rodentia. Barcelona: Lynx Edicions, 2020, s. 330. ISBN 978-84-16728-34-3. (ang.).
  8. ↑ T.S. Palmer. Index Generum Mammalium: a List of the Genera and Families of Mammals. „North American Fauna”. 23, s. 143, 1904. (ang.).
  9. ↑ The Key to Scientific Names, J.A. Jobling (red.), [w:] Birds of the World, S.M. Billerman et al. (red.), Cornell Lab of Ornithology, Ithaca (ang.).
  10. ↑ S. Goodman & A. Monadjem: Family Nesomyidae (Pouched Rats, Climbing Mice and Fat Mice). W: D.E. Wilson, R.A. Mittermeier & T.E. Lacher (redaktorzy): Handbook of the Mammals of the World. Cz. 7: Rodents II. Barcelona: Lynx Edicions, 2017, s. 185. ISBN 978-84-16728-04-6. (ang.).
  11. 1 2 ZOO Wroclaw Szerokostopek – nowy mieszkaniec [online], zoo.wroclaw.pl, 29 października 2020 [dostęp 2021-03-21].
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.