Szmaragdzik plantacjowy

Szmaragdzik plantacjowy
Saucerottia saucerottei[1]
(De Lattre & Bourcier, 1846)
Ilustracja
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

zwierzęta

Typ

strunowce

Podtyp

kręgowce

Gromada

ptaki

Podgromada

Neornithes

Infragromada

ptaki neognatyczne

Rząd

krótkonogie

Rodzina

kolibrowate

Podrodzina

kolibry

Plemię

Trochilini

Rodzaj

Saucerottia

Gatunek

szmaragdzik plantacjowy

Synonimy
  • Trochilus Saucerrottei Delattre & Bourcier, 1846
  • Amazilia saucerottei (Delattre & Bourcier, 1846)
  • Amazilia saucerrottei (Delattre & Bourcier, 1846)
Podgatunki

zobacz opis w tekście

Kategoria zagrożenia (CKGZ)[2]

Zasięg występowania
Mapa występowania

Szmaragdzik plantacjowy[3] (Saucerottia saucerottei) – gatunek małego ptaka z rodziny kolibrowatych (Trochilidae). Zasiedla północno-zachodnią część Ameryki Południowej.

Zasięg występowania i środowisko

W zależności od podgatunku, szmaragdzik plantacjowy zasiedla następujące tereny[4][5]:

  • S. s. warscewiczi (Cabanis & Heine, 1860) – północna Kolumbia i skrajnie północno-zachodnia Wenezuela
  • S. s. braccata (Heine, 1863) – zachodnia Wenezuela
  • S. s. saucerrottei (De Lattre & Bourcier, 1846) – zachodnia i północno-centralna Kolumbia

Na wykorzystywanej przez IUCN liście ptaków świata opracowywanej przy współpracy BirdLife International z autorami Handbook of the Birds of the World za podgatunek S. saucerottei jest także uznawany zamieszkujący Nikaraguę i Kostarykę takson hoffmanni[2][6], przez innych systematyków klasyfikowany jako osobny gatunek o nazwie szmaragdzik stalowy (Saucerottia hoffmanni)[3][5][4].

Środowiskiem życia są lasy z ponownie wprowadzonym drzewostanem, sawanny pokryte zaroślami z rozproszonymi drzewami, plantacje kawy oraz ogrody. Często spotykany na obrzeżach lasów wiecznie zielonych, zwłaszcza w trakcie pory suchej. Żyje na nizinach i stokach, do wysokości 1800 m n.p.m.[7]

Morfologia

  • długość ciała: 9 cm
  • masa ciała: 4,5 g

Ptak ten cały jest zielony, z brązowym kuprem i ząbkowanym, niebiesko-czarnym ogonem z metalicznym połyskiem. U samicy pierś i brzuch są ciemnozielone. Dziób jest długi, górna część ma barwę czarną, a dolna ciemna z czerwonawym zakończeniem. Nogi również czarne. Osobniki młodociane spód ciała mają ciemny, brązowozielony[7].

Pożywienie

Jego pożywieniem jest nektar z kwiatów, także tych z drzew (z rodzajów Inga, Pithecellobium, Tabebuia i Genipa), krzewów (Hamelia, Stachytarpheta), epifitów, winorośli oraz ziół (Lobelia). Prawdopodobnie zjada też insekty, jak inne kolibry, chociaż nie ma na ten temat pewnych informacji[7].

Rozród

Buduje gniazdo w kształcie kubeczka z części roślin, jest ono zbite, znajduje się na drzewie 2 do 7 metrów nad ziemią. Składa 1–2 jaja na sezon. Ptak silnie terytorialny[7]. Samica wysiaduje jaja sama, tak też zajmuje się potomstwem. Podobnie jak inne kolibry, wpycha pokarm pisklętom bezpośrednio do żołądka. Opuszczają one gniazdo po 20 dniach[8].

Status

IUCN uznaje szmaragdzika plantacjowego za gatunek najmniejszej troski (LC, Least Concern) nieprzerwanie od 1988 roku. Ptak ten opisywany jest jako pospolity. Trend liczebności populacji uznawany jest za umiarkowanie spadkowy[2].

Przypisy

  1. Saucerottia saucerottei, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
  2. 1 2 3 Saucerottia saucerottei, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species (ang.).
  3. 1 2 Systematyka i nazwa polska za: P. Mielczarek & M. Kuziemko: Plemię: Trochilini Vigors, 1825 (wersja: 2024-09-15). [w:] Kompletna lista ptaków świata [on-line]. Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego. [dostęp 2025-01-14].
  4. 1 2 A.A. Weller, P.F.D. Boesman, H.F. Greeney: Steely-vented Hummingbird (Saucerottia saucerottei), version 1.1. [w:] Birds of the World (red. S.M. Billerman, B.K. Keeney, P.G. Rodewald & T.S. Schulenberg) [on-line]. Cornell Lab of Ornithology, Ithaca, NY, USA, 2021. [dostęp 2025-01-14]. (ang.). Publikacja w zamkniętym dostępie – wymagana rejestracja, też płatna, lub wykupienie subskrypcji
  5. 1 2 F. Gill, D. Donsker, P. Rasmussen (red.): Hummingbirds. IOC World Bird List (v10.1). [dostęp 2020-03-18]. (ang.).
  6. HBW and BirdLife International, Handbook of the Birds of the World and BirdLife International digital checklist of the birds of the world. Version 9 [online], październik 2024 [dostęp 2025-01-14].
  7. 1 2 3 4 M. Vince: Amazilia saucerrottei. [w:] Animal Diversity Web [on-line]. 2002. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-03-05)]. (ang.).
  8. Steely-vented Hummingbirds (Amazilia saucerrottei). [w:] AvianWeb.com [on-line]. [zarchiwizowane z tego adresu (2013-04-25)]. (ang.).

Linki zewnętrzne