Szowinizm węglowy

Duża próbka szklistego węgla i znajdujący się w pobliżu sześcian grafitowy o powierzchni 1 cm3

Szowinizm węglowy – termin wprowadzony przez Carla Sagana opisujący egocentryczną stronniczość, jakoby węgiel był niezbędny do istnienia życia tylko przez fakt, że ludzie są istotami opartymi na węglu[1].

Określenie szowinizmu węglowego jest również używane do krytyki idei, że sztuczna inteligencja teoretycznie nie może być świadoma ani prawdziwie inteligentna, ponieważ leżąca u jej podstaw materia nie jest biologiczna[2][3]. Termin ten jest używany przez transhumanistów w celu wyrażenia sprzeciwu wobec powszechnie przyjętego poglądu, że życie ma z natury wyższą wartość moralną niż hipotetyczna sztuczna świadomość[4].

Przypisy

  1. Jesse L. Preston, Faith Shin, Anthropocentric biases in teleological thinking: How nature seems designed for humans., „Journal of Experimental Psychology: General”, 150 (5), 2021, s. 943–955, DOI: 10.1037/xge0000981, ISSN 1939-2222 [dostęp 2025-05-02] (ang.).
  2. Maciej Komosiński, Sztuczne życie. Algorytmy inspirowane biologicznie, „Kwartalnik NAUKA” (4), 2008, ISSN 1231-8515 [dostęp 2025-05-02] (pol.).
  3. Jonathan Aberman, Perspective | Think humans are superior to AI? Don’t be a ‘carbon chauvinist’, „The Washington Post”, 9 października 2017, ISSN 0190-8286 [dostęp 2025-05-02] (ang.).
  4. Michał Ostrowicki, Wstęp do uniwersalistycznej ontologii świadomości, 2017, DOI: 10.4467/20843895RK.17.002.7782 [dostęp 2025-05-02] (pol.).