Szymon Boguszowicz
| Data i miejsce urodzenia | |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci | |
| Dziedzina sztuki | |
| Ważne dzieła | |
Szymon Boguszowicz (orm. Բոգուշներ, ur. 1575 we Lwowie, zm. 25 maja 1648 tamże) – polski malarz ormiańskiego pochodzenia, autor obrazu Bitwa pod Kłuszynem.
Życiorys
Syn malarza Pawła Bogusza zwanego Boguszem Donoszowiczem i Katarzyny Axentowiczówny, związanych z cechem malarzy we Lwowie. Rodzina mieszkała w ormiańskiej dzielnicy miasta. Od 1604 roku w aktach miejskich zachowała się pierwsza wzmianka o Szymonie Boguszowiczu. Około 1605 roku przejął po śmierci ojca jego atelier. Żonaty z Elżbietą.
Szymon Boguszowicz malował dla wojewody sandomierskiego Jerzego Mniszcha na zamku w Samborze. W 1606 roku towarzyszył Marynie (córce Jerzego) do Moskwy, gdzie wraz z mężem, Dymitrem Samozwańcem I została koronowana na carycę Rosji. Nie wiadomo, kiedy Boguszowicz wrócił do Rzeczypospolitej po ich szybkim upadku. Wzmiankowany w latach 1604–1610 jako kupiec w Rosji. W 1610 roku Boguszowicz był obserwatorem bitwy pod Kłuszynem podczas wojny polsko-rosyjskiej (1609–1618) i towarzyszył hetmanowi Stanisławowi Żółkiewskiemu w wyprawie do Moskwy. Po 1613 roku malował dla niego obrazy na zamku w Żółkwi, w tym między innymi Bitwę pod Kłuszynem. Zachował się jego testament z 1644 roku, w którym dokonał zapisu na rzecz kościoła ormiańskiego we Lwowie.
Szymon Boguszowicz malował portrety i obrazy na zamówienie polskich magnatów i władców. Jego styl malarski zawiera elementy zachodnio- i wschodnioeuropejskie. Charakterystyczne są wyraźne kontury i zazwyczaj ciemne tło. Boguszowicz jest jednym z najważniejszych malarzy XVII wieku na dzisiejszej Ukrainie.
Galeria prac
| Tytuł | Rok | Kolekcja | Ilustracja |
|---|---|---|---|
| Caryca Maryna Mniszchówna w stroju koronacyjnym | ok. 1606 | Państwowe Muzeum Historyczne w Moskwie |  |
| Dymitr Samozwaniec w stroju koronacyjnym | ok. 1606 | Państwowe Muzeum Historyczne w Moskwie |  |
| Dymitr I przyjmuje polskich posłów | ok. 1606 | Węgierskie Muzeum Narodowe |  |
| Caryca Maryna Mniszchówna w stroju koronacyjnym | 1606 | Zamek Królewski na Wawelu |  |
| Portret Jerzego Mniszcha | 1610 | Zamek w Olesku |  |
| Portret Zygmunta III Wazy | 1612-1613 | Zamek w Olesku |  |
| Ślub per procura Dymitra Samozwańca i Maryny Mniszchówny w Krakowie 12 listopada 1605 | ok. 1613 | Państwowe Muzeum Historyczne w Moskwie |  |
| Ślub Dymitra Samozwanca i Maryny Mniszchówny w Moskwie 8 maja 1606 | ok. 1613 | Państwowe Muzeum Historyczne w Moskwie |  |
| Bitwa pod Kłuszynem | 1620 | Lwowska Galeria Sztuki |  |
Bibliografia
- Симон Богушевич. Історія і легенда в біографії львівського маляра першої половини XVII ст.. Чтиво. [dostęp 2022-09-12]. (ukr.).
- Magdalena Ujma: O przeszłości, czasy, miejsca, ludzie: księga jubileuszowa dedykowana profesor Jadwidze Muszyńskiej. Kielce: Uniwersytet Jana Kochanowskiego, 2016, s. 209–218. OCLC 1008750727.
- Jan Białostocki: Sztuka i historia: księga pamiątkowa ku czci profesora Michała Walickiego. Warszawa: Wydawnictwa Artystyczne i Filmowe, 1966, s. 106–113. OCLC 69280520.