Tężnica wytworna

Tężnica wytworna
	Ischnura elegans
	(Vander Linden, 1820)
	; Samica (forma barwna infuscans-obsoleta)
	; Samiec
	Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	zwierzęta
Typ	stawonogi
Podtyp	tchawkowce
Gromada	owady
Podgromada	uskrzydlone
Rząd	ważki
Podrząd	ważki równoskrzydłe
Nadrodzina	Coenagrionoidea
Rodzina	łątkowate
Rodzaj	Ischnura
Gatunek	tężnica wytworna
Synonimy
	Agrion elegans Vander Linden, 1820; Agrion pupilla Hansemann, 1823; Agrion tuberculatum Charpentier, 1825; Agrion ezonatum Stephens, 1835; Agrion rufescens Stephens, 1835; Agrion aglae Fonscolombe, 1838; Agrion rubens Evans, 1845; Agrion excelsa Rostok, 1885; Agrion magna Rostok, 1885; Ischnura lamellata Kolbe, 1885; Ischnura ordosi Bartenev, 1912; Ischnura elegans ebneri Schmidt, 1938; Ischnura elegans marquardti Schmidt, 1938; Ischnura elegans mortoni Schmidt, 1938; Ischnura elegans pontica Schmidt, 1938; Ischnura elegans malikovae Onishko & Kosterin, 2022;
	Kategoria zagrożenia (CKGZ)
	; najmniejszej troski

Tężnica wytworna, tężnica okazała (Ischnura elegans) – gatunek owada z rzędu ważek, podrzędu ważek równoskrzydłych i rodziny łątkowatych (Coenagrionidae). Jest jedną z najbardziej rozprzestrzenionych i pospolitych ważek równoskrzydłych; występuje od Europy Zachodniej po Japonię^[2].

W Polsce pospolita w całym kraju, w Tatrach stwierdzona do 1226 m n.p.m.^[3] Występuje nad brzegami wód wolno płynących i stojących, a nawet nad słonawymi wodami Zalewu Szczecińskiego i Wiślanego^[3]. Zimują larwy, osobniki dojrzałe występują od początku maja do września^[4].

Imago osiąga długość ciała 34 mm, rozpiętość skrzydeł 42 mm^[4]. Larwa ma długość ciała 13–15 mm^[3]. Dorosłe samice występują w trzech polimorficznych formach barwnych^[3]^[5]:

forma typowa (typica lub androchrome) – ubarwienie podobne do samców, głównie niebieskie
forma zielona (infuscans)
forma różowo-zielona (infuscans-obsoleta)

Zobacz też

ważki Polski

Przypisy

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 D. Paulson, M. Schorr & C. Deliry: World Odonata List. 2022-05-22. [dostęp 2022-05-24]. (ang.).
1 2 Ischnura elegans, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species (ang.).
1 2 3 4 Ewa Miłaczewska: Tężnica wytworna Ischnura elegans. [w:] wazki.pl [on-line]. [dostęp 2022-05-24].
1 2 Jacek Wendzonka. Klucz do oznaczania dorosłych ważek (Odonata) Polski (pdf). „Odonatrix – Biuletyn Sekcji Odonatologicznej Polskiego Towarzystwa Entomologicznego”. 1 (Suplement), czerwiec 2005. ISSN 1733-8239.
↑ Gosden TP, Svensson EI. Female Sexual Polymorphism and Fecundity Consequences of Male Mating Harassment in the Wild. „PLoS ONE”. 2 (6), s. e580, 2007. DOI: 10.1371/journal.pone.0000580. (ang.).

[Checklist-1] 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 D. Paulson, M. Schorr & C. Deliry: World Odonata List. 2022-05-22. [dostęp 2022-05-24]. (ang.).

[iucn-2] 1 2 Ischnura elegans, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species (ang.).

[wazkipl-3] 1 2 3 4 Ewa Miłaczewska: Tężnica wytworna Ischnura elegans. [w:] wazki.pl [on-line]. [dostęp 2022-05-24].

[Klucz-4] 1 2 Jacek Wendzonka. Klucz do oznaczania dorosłych ważek (Odonata) Polski (pdf). „Odonatrix – Biuletyn Sekcji Odonatologicznej Polskiego Towarzystwa Entomologicznego”. 1 (Suplement), czerwiec 2005. ISSN 1733-8239.

[gosden-5] Gosden TP, Svensson EI. Female Sexual Polymorphism and Fecundity Consequences of Male Mating Harassment in the Wild. „PLoS ONE”. 2 (6), s. e580, 2007. DOI: 10.1371/journal.pone.0000580. (ang.).

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]