Tęczowa Madonna

_CzestochowaPride-Parade.jpg)
Tęczowa Madonna – adaptacja obrazu Matki Bożej Częstochowskiej, w której aureole postaci zmieniono na flagę LGBT. Ta modyfikacja obrazu, stworzona przez działaczkę na rzecz praw obywatelskich Elżbietę Podleśną, budzi kontrowersje w przeważająco katolickiej Polsce, gdzie oryginalny obraz jest obiektem kultu[1][2][3][4][5].
Problemy prawne
Elżbieta Podleśna w 2019 roku została aresztowana przez polską policję za profanację wizerunku[2]. 13 stycznia 2020 Elżbieta Podleśna, razem z dwiema innymi aktywistkami, została oskarżona o „obrazę uczuć religijnych” na podstawie art. 196 kodeksu karnego[6][7]. W listopadzie 2020 roku Amnesty International, Kampania Przeciw Homofobii, Freemuse, Front Line Defenders, Human Rights Watch i ILGA-Europe zaapelowały o wycofanie zarzutów[8][9]. 2 marca 2021 aktywistki zostały uniewinione[8][10][11]. 28 marca 2024 roku decyzja została podtrzymana przez Sąd Najwyższy[12].
W 2021 roku do prokuratury wpłynęło zawiadomienie o obrazie uczuć religijnych związane z pojawieniem się wizerunku Tęczowej Madonny na Marszu Równości w Częstochowie[13].
W 2022 roku uczestniczka Marszu Równości w Częstochowie niosąca wizerunek Tęczowej Madonny została skazana wyrokiem nakazowym na 5 miesięcy ograniczenia wolności i prace społeczne, jednak na skutek sprzeciwu od tego wyroku sąd wyznaczył termin rozpoczęcia procesu na 25 października 2023 roku[13].
W 2023 roku uczestnicy Marszu Równości w Częstochowie nieśli wizerunek Tęczowej Madonny, jednak zostali poproszeni przez zespół antykonfliktowy o jego schowanie po tym, jak jeden z uczestników kontrmanifestacji próbował go przejąć. Mimo to do Prokuratury Rejonowej Częstochowa-Północ po około miesiącu po paradzie wpłynęło zawiadomienie dotyczące obrazy uczuć religijnych[13].
Reakcje na wydarzenia z 2019 roku
W Polsce
Afera związana z Tęczową Madonną przyciągnęła znaczną uwagę w polskich mediach[14]. W obronie aktywistki zorganizowano protesty pod hasłem „tęcza nie obraża”[15][16]. Z badania przeprowadzonego przez Kantar wynika, że większość Polaków identyfikujących się jako osoby religijne nie czuła się urażona wizerunkiem Tęczowej Madonny[14].
Na świecie
Aresztowanie zostało potępione przez Amnesty International, Helsińską Fundację Praw Człowieka[2][3][4] i Human Rights Watch[17].
Po wydarzeniach z 2019 roku Kościół Episkopalny w Stanach Zjednoczonych zwrócił się o zgodę na sprzedaż koszulek z wizerunkiem Tęczowej Madonny, z przeznaczeniem dochodów na wsparcie polskiej społeczności osób transpłciowych[18].
Holenderscy katolicy napisali list otwarty do prokuratora generalnego Zbigniewa Ziobry, pod którym podpisali się prowincjałowie trzech zakonów: franciszkanin Theo van Andrichem, montfortanin Peter Denneman i dominikanin René Dinklo, rektor klasztoru redemptorystów w Wittem, kilku pomniejszych rangą zakonników, siostra zakonna i kilku świeckich teologów. W liście tym piszą, że nie ma dla nich lepszego symbolu opieki niż Maryja, a Kościół katolicki powinien, zgodnie z nauczaniem papieża, traktować osoby LGBT z szacunkiem i miłością[19].
Wizerunek Tęczowej Madonny stał przy ołtarzu w kościele katolickim w Enid w Stanach Zjednoczonych. Ustawił go tam w czerwcu 2020 dziekan ortodoksyjnego Kościoła katolickiego James Neal, a przed kościołem powiesił baner „Wszyscy tu jesteście mile widziani”[20].
Przypisy
- ↑ Dominik Puchała, Tęczowa Matka Boska, Orzeł i Polka Walcząca: emancypacyjne wykorzystywanie symboliki grup większościowych w Polsce, Biblioteka Bez Dogmatu, Warszawa: Instytut Wydawniczy Książka i Prasa, 2020, s. 34, ISBN 978-83-66615-97-7, OCLC 1199642961 [dostęp 2025-01-09].
- 1 2 3 LGBT Virgin Mary triggers Polish activist's detention [online], 14 maja 2019 [dostęp 2025-01-09] (ang.).
- 1 2 Christian Davies, Woman arrested in Poland over posters of Virgin Mary with rainbow halo, „The Guardian”, 6 maja 2019, ISSN 0261-3077 [dostęp 2025-01-09] (ang.).
- 1 2 Furor in Poland over 'rainbow madonna' – DW – 05/10/2019 [online], dw.com [dostęp 2025-01-09] (ang.).
- ↑ Claudia Ciobanu, Transitions Online_Society: Foreign Ideology: Poland Populists Target LGBT Rights – 26 June, „Transitions Online” (07/02), 2019, s. 7–11, ISSN 1214-1615 [dostęp 2025-01-09] (ang.).
- ↑ "Chciałam się sprzeciwić pogardzie". Zaczął się proces o „tęczowe Maryjki” [online], oko.press [dostęp 2021-09-17].
- ↑ Polsat News, Ruszył proces ws. "tęczowej" Matki Boskiej. Kobiety są oskarżone o obrazę uczuć religijnych - Polsat News [online], polsatnews.pl [dostęp 2021-09-17] (pol.).
- 1 2 Niewinne! Wyrok sądu ws. plakatu Matki Boskiej z tęczową aureolą: Tęcza nie obraża! [online], amnesty.org.pl [dostęp 2021-09-17] (pol.).
- ↑ Za tęczową Matkę Boską pod sąd – NGOsy apelują o wycofanie zarzutów [online], Kampania Przeciw Homofobii, 3 listopada 2020 [dostęp 2021-09-17] (pol.).
- ↑ Aktywistki uniewinnione. Zakończył się proces o obrazę uczuć religijnych [online], oko.press [dostęp 2021-09-17].
- ↑ Joanna Podgórska, Tęcza jednak nie obraża. Wyrok jak okruch normalności [online], www.polityka.pl, 2021 [dostęp 2021-09-17] (pol.).
- ↑ Matka boska w tęczowej aureoli nie obraża. Sąd Najwyższy odrzuca kasację Godek i księdza [online], oko.press [dostęp 2025-01-24].
- 1 2 3 Tęczowa Madonna wciąż szokuje. Złożono zawiadomienie o obrazie uczuć religijnych [online], Wiadomości Częstochowa - Życie Częstochowy i powiatu, 6 września 2023 [dostęp 2025-01-25].
- 1 2 Czy Tęczowa Matka Boska obraża uczucia wierzących Polaków? Większość deklaruje, że nie [online], gazetapl, 23 maja 2019 [dostęp 2025-01-09].
- ↑ Tęcza nie obraża! Protest solidarnościowy na warszawskiej "patelni" [online], wyborcza.pl [dostęp 2025-01-09].
- ↑ Redakcja, Tęcza nie obraża! Świeckie państwo! Protest w obronie Elżbiety Podleśnej [online], www.polityka.pl, 2019 [dostęp 2025-01-09].
- ↑ Poland: Arrest Over Virgin Mary’s Rainbow Halo | Human Rights Watch [online], 8 maja 2019 [dostęp 2025-01-09] (ang.).
- ↑ Amerykański Kościół Episkopalny sprzedaje koszulki z Tęczową Matką Boską i wspiera osoby transpłciowe w Polsce [online], queer.pl [dostęp 2025-01-09].
- ↑ Prowincjałowie i teolodzy bronią aktywistek, którym zarzucono obrazę uczuć religijnych [online], magazynkontakt.pl [dostęp 2025-01-25].
- ↑ Local church to host Pride service on Sunday [online], Yahoo News, 23 czerwca 2021 [dostęp 2025-01-25] (ang.).