Tadeusz Łada-Bieńkowski (1886–1932)

Tadeusz Łada-Bieńkowski
Łada
Ilustracja
rotmistrz rotmistrz
Data i miejsce urodzenia

16 lutego 1886
Lwów

Data i miejsce śmierci

13 grudnia 1932
Warszawa

Przebieg służby
Siły zbrojne

Wojsko Polskie

Główne wojny i bitwy

I wojna światowa
wojna polsko-bolszewicka

Odznaczenia
Krzyż Niepodległości Krzyż Walecznych (1920–1941) Medal Pamiątkowy za Wojnę 1918–1921 Medal Dziesięciolecia Odzyskanej Niepodległości
Grób Tadeusza Łady-Bieńkowskiego na Cmentarzu Wojskowym na Powązkach

Tadeusz Łada-Bieńkowski[a], ps. Łada (ur. 16 lutego 1886 we Lwowie, zm. 13 grudnia 1932 w Warszawie) – rotmistrz Wojska Polskiego, działacz niepodległościowy.

Życiorys

Urodził się 16 lutego 1886 we Lwowie, w rodzinie Feliksa i Stanisławy z domu Góra[2][3]. Przed I wojną światową należał do Towarzystwa Gimnastycznego „Sokół” Macierz we Lwowie. Był instruktorem i członkiem oddziału konnego „Sokoła” (Gniazdo nr III na Zamarstynowie)[4][3].

4 sierpnia 1914 razem z oddziałem konnym „Sokoła” pod dowództwem Marcelego Śniadowskiego przybył do Krakowa[5]. 10 sierpnia tego roku w Miechowie został wyznaczony na stanowisko podoficera w I plutonie oddziału Śniadowskiego[6] (później „oddział konny Wąsowicza[7], a od 27 sierpnia 1. szwadron jazdy Władysława Belina-Prażmowskiego[8]). W szwadronie obywatela Beliny został wyznaczony na stanowisko dowódcy patrolu w II plutonie Mariusza Zaruskiego[9]. 23 listopada 1915 jest już wachmistrzem szefem 1. szwadronu por. Stanisława Grzmot-Skotnickiego w dywizjonie jazdy[10] (15 stycznia 1915 rozwiniętym w 1 Pułk Ułanów[11]). Od 4 sierpnia 1916 dowodził II plutonem 3. szwadronu 1 puł.[3] W czasie służby w Legionach awansował na kolejne stopnie w kwalerii: kaprala, wachmistrza (5 maja 1915)[3], chorążego (1 listopada 1916)[12] i podporucznika (1 kwietnia 1917)[12].

17 grudnia 1918 został przyjęty do Wojska Polskiego z zatwierdzeniem awansu na porucznika ogłoszonego w rozkazie ówczesnego generała majora Edwarda Śmigły-Rydza[13][b].

1 kwietnia 1920 był odnotowany w ówczesnym Szpitalu Okręgowym nr 1 na Mokotowie w Warszawie jako oficer prowiantowy[3]. 27 sierpnia 1920 został zatwierdzony z dniem 1 kwietnia 1920 w stopniu rotmistrza, w kawalerii, w grupie oficerów byłych Legionów Polskich. Jego oddziałem macierzystym był nadal 1 pszwol[16]. 1 czerwca 1921 nadal pełnił służbę w Szpitalu Mokotowskim, a jego oddziałem macierzystym był 1 Pułk Strzelców Konnych[17][c]. 1 listopada 1921 został przeniesiony do rezerwy[3]. 8 stycznia 1924 został zatwierdzony w stopniu rotmistrza ze starszeństwem z 1 czerwca 1919 i 208. lokatą w korpusie oficerów jazdy[1][18]. Posiadał przydział w rezerwie do 1 psk w Garwolinie[19][20][21].

Zmarł 13 grudnia 1932 „po długich i ciężkich cierpieniach”[4]. Trzy dni później został pochowany na Cmentarzu Wojskowym na Powązkach (kwatera B 19, rząd 5, miejsce 23)[4].

Ordery i odznaczenia

Uwagi

  1. W latach 20. XX wieku w ewidencji Wojska Polskiego figurował jako „Tadeusz I Bieńkowski” w celu odróżnienia od innego oficera noszącego to samo imię i nazwisko, a mianowicie ówczesnego rotmistrza 24 Pułku Ułanów „Tadeusza II Bieńkowskiego” ur. 1 kwietnia 1894[1].
  2. Na stronie Muzeum Józefa Piłsudskiego w Sulejówku podano, że Tadeusz Łada-Bieńkowski był ujęty w spisie ewidencyjnym 2 Pułku Ułanów z 19 stycznia 1917 w 6. szwadronie jako kandydat na oficera, a w tym czasie bohater niniejszego artykułu był już chorążym w 1 puł. Ponadto podano, że 12 sierpnia 1917 został odkomenderowany do 1. szwadronu 2. puł., a po Rarańczy (15–16 lutego 1918) internowany w Synowódzku i 13 marca 1918 asenterowany do armii austro-wegierskiej na front włoski w grupie „P/I” w składzie 8 Dywizji Kawalerii, skąd zdezerterował i udał się najpierw do Pilzna, potem do Warszawy. Powyższe dane dotyczą chorążego Tadeusza Łada-Bieńkowskiego, który 31 października 1918 został przyjęty do Wojska Polskiego z byłego Polskiego Korpusu Posiłkowego, mianowany podporucznikiem ze starszeństwem od dnia 1 marca 1918[14] i przydzielony do Krajowego Inspektoratu Zaciągu[15].
  3. W tym samym czasie rtm. Tadeusz Łada-Bieńkowski (ur. 1 kwietnia 1894) był odkomenderowany na Uniwersytet Jagielloński w celu ukończenia studiów, a jego oddziałem macierzystym był 24 puł.

Przypisy

  1. 1 2 Rocznik Oficerski 1923 ↓, s. 697.
  2. Kartoteka personalno-odznaczeniowa. Wojskowe Biuro Historyczne. [dostęp 2021-08-10]..
  3. 1 2 3 4 5 6 Janusz Cisek, Ewa Kozłowska, Łukasz Wieczorek: Słownik Legionistów Polskich 1914-1918 : Bieńkowski (Łada-Bieńkowski) Tadeusz Julian Józef, ps. „Łada”. Muzeum Józefa Piłsudskiego w Sulejówku. [dostęp 2024-11-25].
  4. 1 2 3 4 5 6 Nekrolog. Polska Zbrojna”. 346, s. 9, 1932-12-15. Warszawa..
  5. Żuławski 1933 ↓, s. 9.
  6. Żuławski 1933 ↓, s. 10.
  7. Żuławski 1933 ↓, s. 11.
  8. Żuławski 1933 ↓, s. 12.
  9. Żuławski 1933 ↓, s. 13.
  10. Żuławski 1933 ↓, s. 26.
  11. Żuławski 1933 ↓, s. 30.
  12. 1 2 Lista starszeństwa 1917 ↓, s. 44.
  13. Dz. Rozk. Wojsk. Nr 13 z 23 grudnia 1918, poz. 373.
  14. Dz. Rozp. MSWojsk. Nr 3 z 4 listopada 1918, poz. 29.
  15. Dz. Rozp. MSWojsk. Nr 4 z 12 listopada 1918, poz. 49.
  16. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 33 z 1 września 1920, s. 796.
  17. Spis oficerów 1921 ↓, s. 269, 556.
  18. Rocznik Oficerski 1924 ↓, s. 620.
  19. Spis oficerów rezerwy 1922 ↓, s. 18.
  20. Rocznik Oficerski 1923 ↓, s. 655.
  21. Rocznik Oficerski 1924 ↓, s. 583.
  22. M.P. z 1931 r. nr 251, poz. 335.
  23. Kartoteka personalno-odznaczeniowa. Wojskowe Biuro Historyczne. [dostęp 2024-11-25].

Bibliografia