Tadeusz Szantroch

Tadeusz Mieczysław Szantroch
Data i miejsce urodzenia

19 kwietnia 1888
Tarnopol

Data i miejsce śmierci

23 marca 1942
KL Auschwitz-Birkenau

Zawód, zajęcie

żołnierz, nauczyciel, poeta

Faksymile

Tadeusz Mieczysław Szantroch (ur. 19 kwietnia 1888 w Tarnopolu, zm. 23 marca 1942[1] w KL Auschwitz-Birkenau[2]) – polski poeta, nauczyciel i żołnierz.

Życiorys

Urodził się jako syn Rudolfa (1857—1929), profesora gimnazjalnego i Walentyny z Nowakowskich (1856—1928)[3]. Odbył studia z zakresu medycyny i filozofii na Uniwersytecie Jagiellońskim oraz Wiedeńskim, a następnie zaczął pracę jako nauczyciel w gimnazjach (m.in. w Wadowicach od 1924 do 1930 i w III Gimnazjum w Krakowie[4]).

Podczas I wojny światowej został powołany do armii austro-węgierskiej. Od 1918 do 1921 służył w Wojsku Polskim i był trzykrotnie ranny. W czasie wojny stracił oko. Brał udział w wyzwoleniu Krakowa spod zaboru austriackiego. Został mianowany dowódcą projektowanego 2 batalionu 8 pułku piechoty wojska polskiego, który miał być złożony z żołnierzy byłego austriackiego 13. pułku piechoty[3]. Od 1919 był wykładowcą w Korpusie Kadetów Nr 1 w Krakowie[5]. 19 sierpnia 1920 został zatwierdzony z dniem 1 kwietnia 1920 w stopniu kapitana, w piechocie, w grupie oficerów byłej armii austro-węgierskiej[6].

Od 1922 powrócił do zawodu nauczycielskiego[3]. W 1930 osiedlił się w Krakowie. Podczas II wojny światowej zaangażował się w działalność konspiracyjną i publikował w prasie podziemnej. Został aresztowany przez Niemców i zamordowany przez nich w ich obozie koncentracyjnym Auschwitz-Birkenau[2].

Twórczość

Swoją działalność literacką rozpoczął od tworzenia wierszy żołnierskich. W 1924 związał się z grupą literacką Czartak. Pisał wiersze, które były bardzo tradycyjne w swej formie. Za pomocą rytmicznych fraz opisywał głównie przyrodę (przede wszystkim terenów beskidzkich), atrakcje włóczęgi górskiej, przygody, sielskości, przebywania w otoczeniu polskiej, piastowej wsi[2]. Pisał także artykuły i recenzje teatralne, jak również z wystaw sztuk plastycznych. Od 1938 współredagował Gazetę Literacką[4].

Dzieła

Do jego najważniejszych utworów należą:

  • Poezje[7], 1905,
  • Z lutni żołnierza, wiersze, 1916,
  • W zorzach krwi[8], wiersze, 1918,
  • Cyklady : poezje 1907-1924[9]
  • Po czabańskim gościńcu[10], wiersze, 1935[2].

Przypisy

  1. ↑ Informacja o więźniach / Muzeum / Auschwitz-Birkenau [online], auschwitz.org [dostęp 2019-09-21].
  2. 1 2 3 4 hasło: Stanisław Jaworski, Mały Słownik Pisarzy Polskich, Wiedza Powszechna, Warszawa, 1981, s.239, ISBN 83-214-0012-4
  3. 1 2 3 Kazimierz Przyboś, Tadeusza Szantrocha trzy audycje radiowe z lat 1929-1933, w: Pamiętnik Literacki, s.239
  4. 1 2 Visit Małopolska, Tadeusz Szantroch (1888 – 1942)
  5. ↑ Korpus Kadetów Nr 1 1931 ↓, s. 144.
  6. ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 32 z 25 sierpnia 1920, s. 771.
  7. ↑ Tadeusz Szantroch, Poezye [online], polona.pl [dostęp 2020-05-09].
  8. ↑ Tadeusz Szantroch, W zorzach krwi : poezye [online], polona.pl [dostęp 2020-05-09].
  9. ↑ Tadeusz Szantroch, Cyklady : poezje 1907-1924 [online], polona.pl [dostęp 2020-05-09].
  10. ↑ Tadeusz Szantroch, Po Czabańskim gościńcu [online], polona.pl [dostęp 2020-05-09].

Bibliografia

Linki zewnętrzne

This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.