Talos (dinozaur)

Talos
Zanno, Varricchio, O'Connor, Titus i Knell, 2011
Okres istnienia: późny kampan PreꞒ Ꞓ O S D C P T J K Pg N Q 83.6/72.2 83.6/72.2
Rekonstrukcja z zaznaczonymi odkrytymi kośćmi
Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	zwierzęta
Typ	strunowce
Podtyp	kręgowce
Gromada	zauropsydy
Podgromada	diapsydy
Infragromada	archozauromorfy
Nadrząd	dinozaury
Rząd	dinozaury gadziomiedniczne
Podrząd	teropody
Infrarząd	tetanury
(bez rangi)	celurozaury
Nadrodzina	deinonychozaury
Rodzina	troodony
Rodzaj	Talos
Gatunki
T. sampsoni Zanno et al., 2011.

Talos – rodzaj dinozaura z rodziny troodontów (Troodontidae).

Nazwa rodzajowa pochodzi z mitologii greckiej. Użyczył jej Talos^[1], strażnik Krety, olbrzym z brązu lub syn jej króla, codziennie trzykroć obchodzący wyspę i rzucający głazami w przybyszów. Nie można go było zranić prócz jednego miejsca w dolnej części nogi, gdzie niewielka kostka zamykała żyłę. Zranienie w to miejsce spowodowało jego śmierć^[2]. Nazwa ta kojarzy się również z anglojęzycznym słowem talon oznaczającym „ostro zakrzywiony pazur”.

Większość kości holotypu talosa wchodzi w skład szkieletu kończyn dolnych^[1]. Holotyp oznakowano UMNH VP 19479^[1] i przypisano do gatunku Talos simpsoni.

Epitet gatunkowy honoruje paleontologa Scotta D. Sampsona, twórcę Kaiparowits Basin Project^[1].

Zwierzę mierzyło około 2 m długości. Masę jego ciała szacuje się na 38 kg^[1].

Do autapomorfii tego rodzaju zaliczono^[1]:

• wybitnie zwężony mostek pomiędzy kłykciami kości skokowej
• kształt proksymalnej bruzdy oddzielającej trzon kości skokowej od jej wznoszącego się wyrostka, szerokiej i przypominającej literę V
• niewielką guzowatość na IV kości śródstopia w miejscu przyczepu więzadła pobocznego bocznego

Szczątki talosa znaleziono w skałach formacji Kaiparowits, datowanych na górny kampan. Leży ona na południu amerykańskiego stanu Utah. Holotyp, pochodzący ze środka środkowej podjednostki tej formacji, znaleziono w północnej części Kaiparowits Plateau. Spoczywał w zielonokawoszarej skale złożonej z drobnych piaskowców i aleurytów wśród pozostałości ślimaków słodkowodnych i muszli małży, na wysokości 260 m od podstawy formacji. W okolicy znaleziono też szczątki dinozaurzych jaj^[1].