Tanbur

Tanbur
Ilustracja
Muzyk grający na tanburze
Klasyfikacja naukowa

321.321-5-6
Chordofon złożony

Klasyfikacja praktyczna

instrument strunowy szarpany

Tanburarabska nazwa bliskowschodnich instrumentów muzycznych z grupy lutni długoszyjkowych[1][2]. Tanbury wykorzystywane są współcześnie w muzyce artystycznej i muzyce ludowej[3], a ich geneza sięga starożytności – na podobnych instrumentach grano w Babilonii i w Egipcie (patrz pandora)[1].

Cechą wspólną tanburów są gruszkowaty korpus oraz długa i wąska szyjka, na końcu której, zamiast występującej w podobnych, europejskich instrumentach wyraźnie wydzielonej główki, znajduje się zintegrowana komora kołkowa. Wzdłuż szyjki założone są jelitowe progi, do których instrumentalista dociska podczas gry metalowe struny[1], pobudzając je do brzmienia szarpaniem palcami lub plektronem. Szczegóły konstrukcyjne, gabaryty i materiały wykorzystywane do budowy poszczególnych komponentów instrumentu są różne w zależności od regionu i zastosowania[3].

Takie same instrumenty w języku perskim mają nazwy tworzone od słowa tar (struna) z dookreśleniem precyzującym liczbę strun, np. dutar – lutnia dwustrunowa, setar – lutnia trzystrunowa, cartar – lutnia czterostrunowa, panctar – lutnia pięciostrunowa. W regionach Kaukazu, Turcji, Syrii i zachodniego Iraku nazywają się saz; w większych miastach Lewantu występuje jako buzuq[3].

We Włoszech, wiekach XVI i XVII, używana była podobna do tanburu lutnia długoszyjkowa colascione[1].

Przypisy

  1. 1 2 3 4 Curt Sachs: Historia instrumentów muzycznych. Stanisław Olędzki (tłum.). Warszawa: Oficyna Wydawnicza Volumen, 2005, s. 241–242. ISBN 83-7233-036-0.
  2. Encyklopedia muzyki. Andrzej Chodkowski (red.). Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2006, s. 212. ISBN 83-01-13410-0.
  3. 1 2 3 Scheherazade Qassim Hassan, R. Conway Morris, John Baily, Jean During. Ṭanbūr. „Grove Music Online”, 2001. Oxford University Press. DOI: 10.1093/gmo/9781561592630.article.52071. (ang.).

Linki zewnętrzne