Tarmo (1907)

Tarmo
Ilustracja
Bandera

 Finlandia

Dane podstawowe
Typ

lodołamacz

Historia
Stocznia

Armstrong Whitworth, Newcastle upon Tyne

Data budowy

1907

Data wodowania

1907

Data oddania do eksploatacji

1908

Dane techniczne
Wyporność

2300 t

Długość całkowita (L)

65,7 m

Szerokość (B)

14,1 m

Zanurzenie (D)

6 m

Napęd mechaniczny
Silnik

2 maszyny parowe

Moc silnika

3850 KM

Prędkość maks.

13,5 w.

Tarmofiński lodołamacz o napędzie parowym, zbudowany w 1907 roku w Anglii. Obecnie statek muzeum w Kotce.

Budowa

Lodołamacz „Tarmo” został zbudowany w angielskiej stoczni Sir Armstrong Whitworth & Co z Newcastle na zamówienie urzędu pilotów morskich Wielkiego Księstwa Finlandii[1]. Projekt stanowił rozwinięcie wcześniej zbudowanego lodołamacza „Sampo”[2]. Wodowany został w 1907 roku, a przyjęty do eksploatacji w styczniu 1908 roku[1].

Opis

Model „Tarmo”

Lodołamacz miał wyporność standardową 2300 ton[2]. Długość całkowita wynosiła 65,7 m, szerokość 14,1 m, a zanurzenie 6 m[2]. Napęd stanowiły dwie maszyny parowe o mocy łącznej 3850 KM, z tego jedna główna, napędzająca śrubę na rufie, i jedna pomocnicza, napędzająca śrubę na dziobie[2]. Prędkość maksymalna wynosiła 13,5 węzła, a zasięg pływania 1460 mil morskich przy prędkości 11 w[2].

Do celów wojskowych lodołamacz mógł zostać uzbrojony w dwa działa kalibru 120 mm[2].

Służba

„Tarmo” wszedł do eksploatacji w styczniu 1908 roku[1]. Po wybuchu I wojny światowej w 1914 roku został zmobilizowany i wcielony do Floty Bałtyckiej Marynarki Wojennej Imperium Rosyjskiego[1]. Po wybuchu rewolucji bolszewickiej w Rosji, jak inne statki i okręty, został przejęty przez siły „czerwone”. W dniach 24–27 lutego 1918 roku asystował w ewakuacji przez zalodzoną Zatokę Fińską floty z Rewla (Tallinna) zagrożonego przez niemieckie wojska do Helsinek[3]. Po tym, 20 marca „Tamro” został zdobyty przez „białe” oddziały fińskie i uzbrojony[3][4]. Został użyty do akcji przeciw flocie bolszewickiej, usiłującej w marcu roku dokonać tzw. lodowego przejścia z Helsingforsu do Kronsztadu[1]. 31 marca koło wyspy Gogłand ostrzelał i zmusił do zawrócenia do Kronsztadu wysłany w tym celu bolszewicki lodołamacz „Jermak”[1]. Po wojnie domowej, „Tarmo” następnie nadal służył w okresie międzywojennym w niepodległej Finlandii[5].

Podczas wojny zimowej, „Tarmo” został w styczniu 1940 roku przebazowany do wschodniej części Zatoki Fińskiej, aby zrobić przejście w lodach i uniemożliwić ewentualne obejście po lodzie radzieckich czołgów[6]. 17 stycznia ostrzelał radziecki transportowiec „Kazachstan”[6]. 18 stycznia 1940 roku został poważnie uszkodzony 500-kilogramową bombą w część dziobową w porcie w Kotce przez sześć bombowców DB-3 1 Minowo-Torpedowego Pułku Lotniczego Floty Bałtyckiej, przy czym zginęło 39 członków załogi i 11 zostało rannych[6]. Lodołamacz wyremontowano do początku marca, po czym dalej kontynuował służbę[6].

Podczas służby „Tarmo” przeprowadził w lodach ponad 450 statków[1]. Po wycofaniu z eksploatacji, w 1992 roku został przekształcony na statek muzeum w Kotce[1].

Zobacz też

  • Suur Tõll – estoński parowy lodołamacz-muzeum
  • Sampo – fiński lodołamacz zachowany jako atrakcja turystyczna

Przypisy

  1. 1 2 3 4 5 6 7 8 Kaszejew 2015 ↓, s. 32.
  2. 1 2 3 4 5 6 Daszjan 2005 ↓, s. 22.
  3. 1 2 Siergiej Winogradow, Aleksiej Fiedieczkin: Bronienosnyj kriejsier «Bajan» i jego potomki. Od Port-Artura do Moonzunda. Moskwa: Jauza / EKSMO, 2011, s. 198-200. ISBN 978-5-699-51559-2. (ros.).
  4. A. Car’kow. Lodowyj pochod Bałtfłota. „Morskaja Kollekcyja”. Nr 6/2018 (225), s. 13, 2018. (ros.).
  5. Kaszejew 2015 ↓, s. 31.
  6. 1 2 3 4 Mirosław Morozow: Torpiedonoscy Wielikoj Otieczestwiennoj. Ich zwali «smiertnikami». Moskwa: Jauza / Kollekcyja / Eksmo, 2011, s. 42. ISBN 978-5-699-46226-1. (ros.).

Bibliografia

  • A. Daszjan. Korabli Wtoroj mirowoj wojny – WMS Polszy i stran Skandinawii (Danii, Norwiegii, Szwiecyi i Finlandii). „Morskaja Kollekcyja”. Nr 3/2005 (72), 2005. (ros.). 
  • L. Kaszejew. Wojenno-morskije siły Finlandii 1918 - 1945 gg. „Morskaja Kollekcyja”. Nr 2/2015 (185), 2015. (ros.).