Teatr monumentalny

Teatr monumentalny, teatr ogromny – koncepcja tworzenia spektaklu jako widowisko teatralne, obejmujące wszelkie składniki spektaklu: tekst, reżyseria, scenografia. Zauważona przez Leona Schillera w 1909 roku, idea wywodzi się od Adama Mickiewicza i jest kontynuowana przez Stanisława Wyspiańskiego.

Mickiewicz w 1843 roku we Francji postulował o utworzenie teatru stanowiącego przeciwieństwo salonów i buduarów teatru mieszczańskiego. Teatr monumentalny miał być według Mickiewicza teatrem docierającym do wszystkich warstw społecznych, przeznaczony dla masowej widowni, zreformowany dzięki scenografii i oświetleniu, przeniesiony z tradycyjnych budowli teatralnych. Wyspiański w tym celu chciał wybudować amfiteatr na Wawelu. Była to koncepcja wzbogacenia Wielkiej Reformy Teatru o nowatorskie tendencje międzywojennej awangardy, położenie nacisku na polityczne i społeczne zadania teatru. Repertuar miał być wybitny, przemyślany, ku pokrzepieniu serc. Koncepcja teatru monumentalnego w latach międzywojennych była nowatorskim i oryginalnym, zrealizowanym dziełem, stanowiącym najważniejsze osiągnięcie naszego teatru.

Spektakle zaliczane do teatru monumentalnego