Teofil Dąbrowski
![]() | |
| Data i miejsce urodzenia |
4 stycznia 1896 |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci |
wiosna 1940 |
| Przebieg służby | |
| Siły zbrojne | |
| Formacja | |
| Jednostki | |
| Stanowiska |
dowódca batalionu |
| Główne wojny i bitwy |
I wojna światowa |
| Odznaczenia | |
Teofil Dąbrowski[a] (ur. 4 stycznia 1896[b] w Międzyrzecu Podlaskim, zm. wiosną 1940 w Charkowie) – major piechoty Wojska Polskiego, kawaler Orderu Virtuti Militari, ofiara zbrodni katyńskiej.
Życiorys
Teofil Dąbrowski urodził się 4 stycznia 1896 roku w Międzyrzecu Podlaskim, w rodzinie Seweryna i Marii z Kozłowskich. W latach 1912–1914 należał do Polskich Drużyn Strzeleckich w Rzeszowie. W sierpniu 1914 roku wstąpił do Legionów Polskich. Walczył w I Brygadzie. W czasie bitwy pod Krzywopłotami został ranny. W styczniu 1915 roku powrócił do oddziału. Odznaczył się parokrotnie w czasie walk nad Nidą i Żernikami, podczas bitwy pod Jastkowem Teofil Dąbrowski został ciężko ranny. Za te czyny został odznaczony Orderem Virtuti Militari.
Po kryzysie przysięgowym został internowany w Szczypiornie. Od połowy grudnia 1917 roku działał w Polskiej Organizacji Wojskowej w Sosnowcu pod pseudonimem „Unita”.
W listopadzie 1918 roku wstąpił do Wojska Polskiego i jako dowódca kompanii służył w 2 pułku piechoty Legionów. W 1921 roku został zweryfikowany do stopnia kapitana piechoty ze starszeństwem z dniem 1 czerwca 1919 roku. W jednostce służył do lat 30.[3][4][5] 17 grudnia 1931 został mianowany majorem ze starszeństwem z dniem 1 stycznia 1932 i 44. lokatą w korpusie oficerów piechoty[6]. W marcu 1932 został wyznaczony w macierzystym pułku na stanowisko obwodowego komendanta Przysposobienia Wojskowego[7][8], a w kwietniu 1934 roku przesunięty na stanowisko dowódcy batalionu[9]. 1 lipca 1938 roku został mianowany dowódcą batalionu KOP „Krasne”.
Na początku września 1939 roku został dowódcą II batalionu 207 pułku piechoty. W czasie kampanii wrześniowej walczył w obronie Lwowa. Po agresji ZSRR na Polskę i kapitulacji załogi Lwowa dostał się do niewoli sowieckiej. Przebywał w obozie w Starobielsku[10]. Wiosną 1940 roku został zamordowany przez funkcjonariuszy NKWD w Charkowie i pogrzebany potajemnie w bezimiennej mogile zbiorowej w Piatichatkach[10], gdzie od 17 czerwca 2000 roku mieści się oficjalnie Cmentarz Ofiar Totalitaryzmu w Charkowie[11]. Figuruje na Liście Starobielskiej NKWD, pod poz. 960[10].
Upamiętnienie
5 października 2007 roku minister obrony narodowej Aleksander Szczygło mianował go pośmiertnie na stopień podpułkownika[12][13][14]. Awans został ogłoszony 9 listopada 2007 roku w Warszawie, w trakcie uroczystości „Katyń Pamiętamy – Uczcijmy Pamięć Bohaterów”[15][16][17].
Ordery i odznaczenia
- Krzyż Srebrny Orderu Wojskowego Virtuti Militari nr 7193 (17 maja 1922)[18]
- Krzyż Niepodległości (15 kwietnia 1932)[19]
- Krzyż Walecznych (trzykrotnie)
- Złoty Krzyż Zasługi (19 marca 1937)[20]
- Krzyż Kampanii Wrześniowej (pośmiertnie, 1 stycznia 1986)
- Medal Pamiątkowy za Wojnę 1918–1921
- Medal Dziesięciolecia Odzyskanej Niepodległości
Zobacz też
Uwagi
- ↑ W ewidencji Wojska Polskiego figurował jako „Teofil II Dąbrowski”, w celu odróżnienia od innego oficera noszącego to samo imię i nazwisko, a mianowicie por. Teofila I Dąbrowskiego (ur. 10 listopada 1866), oficera rezerwy 79 pp w Słonimiu[1].
- ↑ W styczniu 1934 ogłoszono sprostowanie daty urodzenia mjr. Teofila II Dąbrowskiego z „20 grudnia 1895” na „4 stycznia 1896”[2].
Przypisy
- ↑ Rocznik Oficerski 1923 ↓, s. 128, 353, 429, 486.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 2 z 26 stycznia 1934 roku, s. 36.
- ↑ Rocznik Oficerski 1923 ↓, s. 128, 429.
- ↑ Rocznik Oficerski 1924 ↓, s. 124, 371.
- ↑ Rocznik Oficerski 1928 ↓, s. 18, 211.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 12 z 18 grudnia 1931 roku, s. 399.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 6 z 23 marca 1932 roku, s. 224.
- ↑ Rocznik Oficerski 1932 ↓, s. 40, 532.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 11 z 7 czerwca 1934 roku, s. 150.
- 1 2 3 Księga Cmentarna Charkowa 2003 ↓, s. 89.
- ↑ Księga Cmentarna Charkowa 2003 ↓, s. LXXIV.
- ↑ Lista osób zamordowanych w Katyniu, Charkowie, Twerze i Miednoje mianowanych pośmiertnie na kolejne stopnie. [online], web.archive.org, s. 12 [dostęp 2024-10-21] [zarchiwizowane z adresu 2016-03-27] (pol.).
- ↑ Decyzja Nr 439/MON Ministra Obrony Narodowej z dnia 5 października 2007 w sprawie mianowania oficerów Wojska Polskiego zamordowanych w Katyniu, Charkowie i Twerze na kolejne stopnie oficerskie. Decyzja nie została ogłoszona w Dzienniku Urzędowym MON.
- ↑ Zbrodnia katyńska, miedzy prawdą i kłamstwem [online], edukacja.ipn.gov.pl, 2008, s. 215 [dostęp 2024-09-17] (pol.).
- ↑ Prezydent RP wziął udział w uroczystościach „Katyń Pamiętamy – Uczcijmy Pamięć Bohaterów” [online], prezydent.pl [dostęp 2024-08-26] (pol.).
- ↑ Harmonogram odczytywania nazwisk osób zamordowanych w Katyniu, Charkowie, Twerze i Miednoje mianowanych pośmiertnie na kolejne stopnie [online], policja.pl, s. 1-4 [dostęp 2024-08-28] (pol.).
- ↑ „Katyń Pamiętamy – Uczcijmy Pamięć Bohaterów”. Portal polskiej Policji. [dostęp 2023-09-15].
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 1 z 4 stycznia 1923, s. 5.
- ↑ M.P. z 1932 r. nr 92, poz. 124 „za pracę w dziele odzyskania niepodległości”.
- ↑ M.P. z 1937 r. nr 64, poz. 96 „za zasługi w służbie wojskowej”.
Bibliografia
- Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych. [dostęp 2020-03-31].
- Rocznik Oficerski 1923. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1923.
- Rocznik Oficerski 1924. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1924.
- Rocznik Oficerski 1928. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1928.
- Rocznik Oficerski 1932. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1932.
- Kazimierz Banaszek, Krystyna Wanda Roman, Zdzisław Sawicki: Kawalerowie Orderu Virtuti Militari w mogiłach katyńskich. Kapituła Orderu Wojennego Virtuti Militari, 2000. ISBN 83-87893-79-X.
- Jerzy Ciesielski, Zuzanna Gajowniczek, Grażyna Przytulska, Wanda Krystyna Roman, Zdzisław Sawicki, Robert Szczerkowski, Wanda Szumińska: Charków. Księga Cmentarna Polskiego Cmentarza Wojennego. Jędrzej Tucholski (red.). Warszawa: Oficyna Wydawnicza RYTM, 2003. ISBN 83-916663-5-2.
