Thlypopsis

	Thlypopsis
	Cabanis, 1851
	; Kapturzyk pomarańczowy (T. sordida)
	Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	zwierzęta
Typ	strunowce
Podtyp	kręgowce
Gromada	ptaki
Podgromada	Neornithes
Infragromada	ptaki neognatyczne
Rząd	wróblowe
Podrząd	śpiewające
Rodzina	tanagrowate
Podrodzina	czywiki
Rodzaj	Thlypopsis
	Typ nomenklatoryczny
	Nemosia fulvescens Strickland = Nemosia sordida d’Orbigny & Lafresnaye
Synonimy
	Hemispingus Cabanis, 1851; Pyrrhocoma Cabanis, 1851;
	Hemispingus Cabanis, 1851; Pyrrhocoma Cabanis, 1851;
Gatunki
	8 gatunków – zobacz opis w tekście
	8 gatunków – zobacz opis w tekście

Thlypopsis – rodzaj ptaków z rodziny tanagrowatych (Thraupidae).

Występowanie

Rodzaj obejmuje gatunki występujące w Ameryce Południowej^[3].

Morfologia

Długość ciała 12–14 cm, masa ciała 9,6–19 g^[4].

Systematyka

Etymologia

Greckie θλυπις thlupis – nieznany mały ptak, być może zięba lub pokrzewka; οψις opsis – „wygląd”. W ornitologii thlypis oznacza albo lasówki lub, jak w tym przypadku, pokrzewkodziobe tanagry^[5].

Gatunek typowy

Nemosia fulvescens Strickland = Nemosia sordida d’Orbigny & Lafresnaye

Podział systematyczny

Do rodzaju należą następujące gatunki^[6]:

Thlypopsis sordida (d’Orbigny, 1837) – kapturzyk pomarańczowy
Thlypopsis inornata (Taczanowski, 1879) – kapturzyk Taczanowskiego
Thlypopsis fulviceps Cabanis, 1851 – kapturzyk kasztanowaty
Thlypopsis pyrrhocoma Burns, Unitt & Mason 2016 – kapturzyk rudy
Thlypopsis ruficeps (d’Orbigny & Lafresnaye, 1837) – kapturzyk żółtobrzuchy
Thlypopsis superciliaris (Lafresnaye, 1840) – kapturzyk szarouchy
Thlypopsis ornata (P.L. Sclater, 1859) – kapturzyk cynamonowy
Thlypopsis pectoralis (Taczanowski, 1884) – kapturzyk inkaski

Uwagi

↑ Greckie ἡμι- hēmi- – „mały, pół” < ἡμισυς hēmisus – „połowa”; σπιγγος spingos – „zięba” < σπιζω spizō – „ćwierkać”. Gatunek typowy: Arremon superciliaris Lafresnaye.
↑ Greckie πυρροκομης purrhokomēs – „rudowłosy, płomiennowłosy” < πυρρος purrhos – „płomienny kolor” < πυρ pur, πυρος puros – „ogień”. Gatunek typowy: Tachyphonus ruficeps Strickland = Thlypopsis pyrrhocoma Burns, Unitt & Mason 2016.

Przypisy

↑ Thlypopsis, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
1 2 3 J. Cabanis: Museum Heineanum: Verzeichniss der ornithologischen Sammlung des Oberamtmann Ferdinand Heine, auf Gut St. Burchard vor Halberstadt. Cz. 1. Halberstadt: In Commission bei R. Frantz, 1851, s. 138. (niem.).
↑ F. Gill, D. Donsker & P. Rasmussen (red.): Tanagers and allies. IOC World Bird List (v11.1). [dostęp 2021-03-12]. (ang.).
↑ S. Hilty: Family Thraupidae (Tanagers). W: J. del Hoyo, A. Elliott & D.A. Christie (red.): Handbook of the Birds of the World. Cz. 16: Tanagers to New World Blackbirds. Barcelona: Lynx Edicions, 2011, s. 166, 171–173. ISBN 978-84-96553-78-1. (ang.).
↑ Thlypopsis, [w:] The Key to Scientific Names, J.A.J.A. Jobling (red.), [w:] Birds of the World, S.M. Billerman et al. (red.), Cornell Lab of Ornithology, Ithaca [dostęp 2022-02-17] (ang.), [archiwum].
↑ Systematyka i nazwy polskie za: P. Mielczarek & M. Kuziemko: Podrodzina: Poospizinae Burns, Unitt & Mason, 2016 - czywiki - Warbler tanagers (wersja: 2024-10-23). [w:] Kompletna lista ptaków świata [on-line]. Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego. [dostęp 2025-04-10].

[a-3] Greckie ἡμι- hēmi- – „mały, pół” < ἡμισυς hēmisus – „połowa”; σπιγγος spingos – „zięba” < σπιζω spizō – „ćwierkać”. Gatunek typowy: Arremon superciliaris Lafresnaye.

[b-4] Greckie πυρροκομης purrhokomēs – „rudowłosy, płomiennowłosy” < πυρρος purrhos – „płomienny kolor” < πυρ pur, πυρος puros – „ogień”. Gatunek typowy: Tachyphonus ruficeps Strickland = Thlypopsis pyrrhocoma Burns, Unitt & Mason 2016.

[itis-1] Thlypopsis, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).

[Cabanis-2] 1 2 3 J. Cabanis: Museum Heineanum: Verzeichniss der ornithologischen Sammlung des Oberamtmann Ferdinand Heine, auf Gut St. Burchard vor Halberstadt. Cz. 1. Halberstadt: In Commission bei R. Frantz, 1851, s. 138. (niem.).

[ioc-5] F. Gill, D. Donsker & P. Rasmussen (red.): Tanagers and allies. IOC World Bird List (v11.1). [dostęp 2021-03-12]. (ang.).

[hbw16-6] S. Hilty: Family Thraupidae (Tanagers). W: J. del Hoyo, A. Elliott & D.A. Christie (red.): Handbook of the Birds of the World. Cz. 16: Tanagers to New World Blackbirds. Barcelona: Lynx Edicions, 2011, s. 166, 171–173. ISBN 978-84-96553-78-1. (ang.).

[hbwalive-7] Thlypopsis, [w:] The Key to Scientific Names, J.A.J.A. Jobling (red.), [w:] Birds of the World, S.M. Billerman et al. (red.), Cornell Lab of Ornithology, Ithaca [dostęp 2022-02-17] (ang.), [archiwum].

[Mielczarek&Kuziemko-8] Systematyka i nazwy polskie za: P. Mielczarek & M. Kuziemko: Podrodzina: Poospizinae Burns, Unitt & Mason, 2016 - czywiki - Warbler tanagers (wersja: 2024-10-23). [w:] Kompletna lista ptaków świata [on-line]. Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego. [dostęp 2025-04-10].

[1]

[2]

[a]

[b]

[3]

[4]

[5]

[6]