Operacja Timber Sycamore

Timber Sycamore
Ilustracja
Bojownik Dżajasz al-Izza użytkujący wyrzutnię pocisków BGM-71 TOW produkcji amerykańskiej podczas ofensywy pod Hamą w 2017 roku
Konflikt

wojna domowa w Syrii

Czas konfliktu

2011–2024

Terytorium

Syria

Strony konfliktu
 Wolna Armia Syrii  Syria
Podmiot interweniujący
Centralna Agencja Wywiadowcza
Przyczyny operacji
chęć obalenia Baszszara al-Asada
Cele operacji
dostarczenie rebeliantom tysięcy ton broni wartej miliardy dolarów
Czas operacji

2012–2017

Rezultaty operacji
dostarczenie rebeliantom tysięcy ton broni wartej miliardy dolarów

Operacja Timber Sycamore – tajny program obejmujący dostawy broni i szkolenia dla syryjskich rebeliantów, prowadzony przez amerykańską Centralną Agencję Wywiadowczą (CIA) przy wsparciu Wielkiej Brytanii i niektórych arabskich służb wywiadowczych, w tym wywiadu katarskiego, saudyjskiego i jordańskiego. Docelowym założeniem programu było odsunięcie od władzy prezydenta Syrii Baszszara al-Asada.

Przebieg

Operacja rozpoczęła się w 2012 lub 2013 roku i obejmowała zapewnianie pieniędzy, broni i szkoleń syryjskim grupom opozycyjnym walczącym z siłami rządowymi Syrii w wojnie domowej w Syrii[1][2].

Było to możliwe dzięki tajnemu upoważnieniu CIA w 2013 roku przez prezydenta Barack Obama do podejmowania takich działań[2].

Stany Zjednoczone dostarczały broń za pośrednictwem bazy lotniczej Ramstein w Niemczech – prawdopodobnie naruszając niemieckie prawo[3].

Konsekwencje i krytyka

Konsekwencją programu był napływ amerykańskiej broni, w tym karabinów szturmowych, moździerzy i granatników przeciwpancernych, na czarny rynek Bliskiego Wschodu, z której część trafiła ostatecznie do arsenałów Państwa Islamskiego[1][4].

Krytycy programu w administracji Obamy uznali go za nieskuteczny i kosztowny, a także wyrazili obawy dotyczące przejmowania broni przez grupy islamistyczne oraz walki rebeliantów wspieranych przez tę operację u boku Frontu Al-Nusra, będącego syryjską gałęzią al-Kaidy[5].

Zamknięcie programu

W lipcu 2017 r. urzędnicy amerykańscy oświadczyli, że program Timber Sycamore zostanie zamknięty, a środki zostaną przekierowane na walkę z Państwem Islamskim oraz na zapewnienie zaprzyjaźnionym siłom rebelianckim zdolności obronnych[6][7].

Przypisy

  1. 1 2 C.I.A. Arms for Syrian Rebels Supplied Black Market, Officials Say (Published 2016) [online], 26 czerwca 2016 [dostęp 2024-12-22] [zarchiwizowane z adresu 2024-07-12] (ang.).
  2. 1 2 U.S. Relies Heavily on Saudi Money to Support Syrian Rebels (Published 2016) [online], 23 stycznia 2016 [dostęp 2024-12-22] [zarchiwizowane z adresu 2024-12-09] (ang.).
  3. Frederik Obermaier: Heikle Fracht aus Ramstein. 12 September 2017.
  4. WEAPONS OF THE ISLAMIC STATE | Conflict Armament Research [online], www.conflictarm.com [dostęp 2024-12-22] (ang.).
  5. Behind the Sudden Death of a $1 Billion Secret C.I.A. War in Syria (Published 2017) [online], 2 sierpnia 2017 [dostęp 2024-12-22] [zarchiwizowane z adresu 2024-12-19] (ang.).
  6. Ali Watkins, Top general confirms end to secret U.S. program in Syria [online], POLITICO, 21 lipca 2017 [dostęp 2024-12-22] (ang.).
  7. Trump ends covert CIA program to arm anti-Assad rebels in Syria, a move sought by Moscow [online], The Washington Post.