Transport w Słupsku

Układ ulic i dróg w Słupsku, wg stanu na sierpień 2024 r., tworzyło 338 ulic o łącznej długości 172,017 km, w tym^[1]:

• 8,372 km dróg krajowych;
• 7,317 km dróg wojewódzkich;
• 13,263 km dróg powiatowych;
• 143,065 km dróg gminnych.

Przez teren miasta przebiegają dwie drogi o charakterze ponadregionalnym (S6 i droga krajowa nr 21 Miastko – Słupsk – Ustka), dwie drogi o charakterze regionalnym (drogi wojewódzkie nr 210 Unichowo – Słupsk i 213 Słupsk – Celbowo) oraz drogi o charakterze ponadlokalnym i lokalnym^[2].

Podstawowy układ uliczny miasta tworzą ulice: Gdańska, Szczecińska, Portowa, Bohaterów Westerplatte, Poznańska, al. 3 Maja i Kaszubska^[2].

Słupsk stanowi ważny węzeł kolejowy – zarówno dla przewozów pasażerskich, jak i towarowych^[2].

Według stanu na dzień 31 stycznia 2018 r., słupski węzeł kolejowy tworzyły^[2]:

• linia kolejowa nr 202 – zelektryfikowana, pierwszorzędna, z Gdańska Głównego do Stargardu;
• linia kolejowa nr 405 – drugorzędna, jednotorowa, z Ustki do Piły, zelektryfikowana na odcinku Słupsk – Ustka.
• stacja kolejowa Słupsk^[2].

W związku z rozbiórką dotychczasowego budynku dworca kolejowego Słupsk oraz budową nowego, od dnia 25 marca 2024 r. podróżni korzystają z tymczasowego dworca zlokalizowanego w biurowcu sąsiadującym z dotychczasowym dworcem^[3]. Położony jest on przy ul. Kołłątaja 32, w bliskim sąsiedztwie centrum miasta. W okolicach dworca kolejowego znajdują się przystanki komunikacji miejskiej "Dworzec kolejowy i autobusowy", z których korzysta większość linii organizowanych przez Zarząd Infrastruktury Miejskiej w Słupsku^[2]. Po drugiej stronie torowiska, za stacją kolejową, przy ul. Towarowej, w 2023 roku został otwarty słupski węzeł transportowy. Przejął on rolę dworca autobusowego i wraz z pobliskim dworcem PKP stanowi centrum komunikacyjne miasta. Posiada 11 stanowisk odjazdowych dla autobusów komunikacji regionalnej i krajowej, osobny peron dla wysiadających, 122 miejsc postojowych dla samochodów (w tym dla osób niepełnosprawnych i taksówek), pojemny parking rowerowy oraz poczekalnię wyposażoną w system informacji pasażerskiej. Nowy dworzec łączy się tunelem (obecnie zamkniętym, ze względu na przebudowę stacji Słupsk) ze stacją kolejową i budynkiem dworca PKP^[4]. Tym samym przestał funkcjonować dotychczasowy dworzec PKS Słupsk przy ul. Kołłątaja 15a^[5].

Miasto Słupsk podpisało porozumienia w sprawie organizacji publicznego transportu zbiorowego w formie komunikacji miejskiej z dwoma gminami: Kobylnica i Słupsk, należącymi do powiatu słupskiego^[2].

Przewozy na obszarze Słupska oraz na terenie okolicznych gmin, z którymi miasto Słupsk podpisało porozumienia, organizuje Zarząd Infrastruktury Miejskiej w Słupsku, a realizuje Miejski Zakład Komunikacji Spółka z o.o. z siedzibą w Słupsku^[2].

Zarząd Infrastruktury Miejskiej w Słupsku jest jednostką budżetową gminy Miasto Słupsk – pełniącą funkcję organizatora publicznego transportu zbiorowego na obszarze gminy Miasto Słupsk i gmin, które podpisały z nią porozumienia międzygminne w sprawie wspólnej realizacji zadań w tym zakresie^[2].

Według stanu na dzień 31 grudnia 2018 r., sieć transportu publicznego organizowanego przez miasto Słupsk tworzyło 19 linii autobusowych, funkcjonujących na obszarze miasta Słupska oraz na obszarze gmin wiejskich: Kobylnica i Słupsk^[2].

Według stanu na 31 grudnia 2018 r., długość tras autobusowych słupskiej komunikacji miejskiej wynosiła 95,7 km^[2]. Przeciętna prędkość eksploatacyjna w komunikacji autobusowej wynosiła 16 km/h, a przeciętna prędkość komunikacyjna – 24 km/h^[2].

Drogowy transport publiczny w Słupsku oparty jest na sieci ulicznej miasta i dróg podmiejskich – z wydzielonymi zatokami przystankowymi na trasach o największych potokach pasażerskich. Na obszarze Słupska są zlokalizowane 203 przystanki autobusowe, spośród których 101 wyposażonych jest w wiaty^[2]. 32 przystanki były wyposażone w dynamiczną informację przystankową^[2].

Według stanu na dzień 31 stycznia 2018 r., w ramach publicznego transportu zbiorowego organizowanego przez Zarząd Infrastruktury Miejskiej w Słupsku, poza okresem letnich wakacji szkolnych, wykonywano 1019 kursów w dni powszednie, 583 kursy w soboty i 451 kursów w niedziele (w soboty i niedziele wykonywano odpowiednio 57 i 44% liczby kursów oferowanych w dniach powszednich poza wakacjami)^[2].

W dniach powszednich na liniach komunikacji miejskiej w Słupsku i w miejscowościach ościennych, realizowano 10 510,8 wozokilometrów. W sobotę realizowano łącznie 6044,6 wozokilometrów. W niedzielę na liniach słupskiej komunikacji miejskiej realizowano 4774,6 wozokilometrów^[2].

Cechą charakterystyczną słupskiej komunikacji miejskiej jest wytrasowanie większości linii przez obszar ścisłego Śródmieścia oraz w rejonie dworców kolejowego i autobusowego. Jedynie marginalna linia 10 omija tę część miasta, ma ona jednak charakter linii szkolnej – utworzonej dla potrzeb gminy Kobylnica^[2].

Najczęściej wykorzystywaną parą przystanków w Śródmieściu jest „Sienkiewicza”, z której korzysta 16 linii. Z przystanków „Dworzec Kolejowy i Autobusowy” korzysta natomiast 14 linii^[2].

W 2018 r. roczny przychód ze sprzedaży biletów wyniósł 10 118 tys. zł, z czego 43,7% stanowiły przychody ze sprzedaży biletów jednorazowych ulgowych, 21,5% stanowiły przychody ze sprzedaży biletów okresowych normalnych, 18,6% stanowiły przychody ze sprzedaży biletów okresowych ulgowych oraz 16,2% stanowiły przychody ze sprzedaży biletów jednorazowych normalnych^[2].

Udział procentowy liczby sprzedanych biletów ulgowych w całkowitej liczbie sprzedanych biletów w 2018 r. wyniósł 83,5%. Bilety normalne stanowiły 16,5% całkowitej liczby biletów sprzedanych w 2018 r.^[2]

W Słupsku rozbudowywany jest układ dróg rowerowych i podsystemu rowerowego, z niezbędnymi urządzeniami towarzyszącymi. Wynika to głównie z dużego zagęszczenia zabudowy stosunkowo niewielkich odległości w obrębie miasta. Według stanu na rok 2023, rowerzyści mogą korzystać z 56,7 kilometrów ścieżek rowerowych^[6]. Dodatkowo, oprócz infrastruktury rowerowej, cykliści mogą korzystać z licznych dróg o ruchu uspokojonym - stref zamieszkania, w których obowiązuje limit prędkości 20 km/h oraz z stref o ograniczeniu maksymalnej prędkości do 30 km/h. Ponadto na wielu ulicach jednokierunkowych o ruchu uspokojonym, dopuszczono ruch rowerowy "pod prąd"^[7].

W mieście znajduje się siedem samoobsługowych stacji naprawy rowerów przy: ul. Mikołajskiej, wejściu do Parku Kultury i Wypoczynku od strony ul. Zamkowej, skrzyżowaniu ulic Szczecińskiej-Sobieskiego-Piłsudskiego, Centrum Handlowym Jantar, ul. Szpilewskiego w Parku Zachodnim, al. 3 Maja na trasie Link R10 nieopodal ringu oraz pod wiatą rowerową przy dworcu kolejowym^[8].

W Słupsku funkcjonuje bezpłatna wypożyczalnia rowerów cargo, która działa od 2 kwietnia do 30 października. Oferuje elektryczne rowery towarowe marki Stork SHORT oraz Stork SHORT Pro, które są idealnym rozwiązaniem do przewozu dzieci i towarów w mieście. Rowery te, dzięki zastosowaniu nowoczesnych technologii, takich jak regeneracyjne hamowanie i ciche silniki bezprzekładniowe, zapewniają wygodę oraz efektywność podróży. Wypożyczalnia powstała w ramach projektu współfinansowanego przez Unię Europejską, mającego na celu ograniczenie użycia samochodów w przestrzeni publicznej i promowanie zdrowych, ekologicznych środków transportu. W celu wypożyczenia rowerów można kontaktować się z wypożyczalnią w dni robocze lub skorzystać z systemu rezerwacji online^[9]

W latach 2020-2024 w Słupsku funkcjonowała usługa roweru miejskiego. Mieszkańcy do dyspozycji mieli sto rowerów, które były dostępne na dwudziestu stacjach w różnych lokalizacjach Słupska^[10].