Triprion spinosus

	Triprion spinosus
	(Steindachner, 1864)
	Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	zwierzęta
Typ	strunowce
Podtyp	kręgowce
Gromada	płazy
Rząd	płazy bezogonowe
Podrząd	Neobatrachia
Rodzina	rzekotkowate
Podrodzina	Hylinae
Rodzaj	Triprion
Gatunek	Triprion spinosus
Synonimy
	Hyla spinosa Steindachner, 1864; Gastrotheca coronata Stejneger, 1911; Nototrema coronatum — Nieden, 1923; Anotheca coronata — Smith, 1939; Anotheca spinosa — Duellman, 1968; Triprion spinosus — Faivovich, Pereyra, Luna, Hertz, Blotto, Vásquez-Almazán, McCranie, Sánchez, Baêta, Araujo-Vieira, Köhler, Kubicki, Campbell, Frost, Wheeler & Haddad, 2018;
	Hyla spinosa Steindachner, 1864; Gastrotheca coronata Stejneger, 1911; Nototrema coronatum — Nieden, 1923; Anotheca coronata — Smith, 1939; Anotheca spinosa — Duellman, 1968; Triprion spinosus — Faivovich, Pereyra, Luna, Hertz, Blotto, Vásquez-Almazán, McCranie, Sánchez, Baêta, Araujo-Vieira, Köhler, Kubicki, Campbell, Frost, Wheeler & Haddad, 2018;
	Kategoria zagrożenia (CKGZ)
	; bliski zagrożenia

Triprion spinosus – mało znany gatunek płaza bezogonowego z rodziny rzekotkowatych (Hylidae).

Występowanie

Gatunek tworzy kilka oddzielnych, niekomunikujących się z sobą populacji, zamieszkujących Meksyk i Amerykę Centralną^[3]:

Kilka oddzielnych lokalizacji można wymienić w Meksyku (atlantycka strona gór Sierra de Los Tuxtlas w stanie Veracruz, północna część stanu Oaxaca, południowo-wschodnia stanu Puebla i południowa stanu Tabasco). Wydaje się, że płaz opuścił już niektóre z zamieszkiwanych wcześniej stanowisk.
Kolejna występuje we wschodnim Hondurasie, aczkolwiek spotykano tam płaza bardzo rzadko.
Jedna dość rozległa lokalizacja znajduje się w środkowej Kostaryce. W kraju tym gatunek dawniej widywano rzadko, ale obecnie jest często spotykany zarówno w historycznych, jak i nowo odkrytych stanowiskach. W latach 1990. płaz był też często spotykany w San Vito na południowym wschodzie kraju, ale od pewnego czasu, mimo poszukiwań, brak jest stamtąd stwierdzeń.
Dwie populacje występują w Panamie, przy czym pierwsza nieopodal granicy z Kostaryką, druga na wschód od poprzedniej. W tym kraju nigdy nie był to gatunek pospolity, lecz regularnie spotykany w niektórych miejscach. Zniknął z niektórych znanych wcześniej stanowisk.

Zwierzę preferuje wysokość od 95 do 2000 metrów nad poziomem morza^[3]. Jego siedlisko stanowią nizinne i górskie lasy deszczowe, przy czym zamieszkuje zarówno lasy nietknięte działalnością człowieka, jak młode lasy wtórne, a nawet plantacje kawy i bananów^[3].

Rozmnażanie

Rozród przebiega w wypełnionych wodą^[4] dziuplach drzew – tam składane są jaja i rozwijają się larwy (kijanki)^[3]. Samica składa też niezapłodnione jaja, którymi żywią się kijanki^[3]^[4].

Status

W Czerwonej księdze gatunków zagrożonych IUCN płaz ten od 2020 roku klasyfikowany jest jako gatunek bliski zagrożenia (NT, ang. Near Threatened); wcześniej, od 2004 roku uznawano go za gatunek najmniejszej troski (LC, ang. Least Concern)^[3].

Całkowita liczebność płaza obecnie spada^[3]. Zwierzęciu zagrażają głównie: grzybicza choroba – chytridiomykoza, destrukcja środowiska naturalnego i przekształcanie lasów w tereny otwarte, co wiąże się z rozwojem rolnictwa i zbiórką drewna^[3].

Triprion spinosus zamieszkuje następujące obszary chronione^[3]:

w Meksyku rezerwaty biosfery Los Tuxtlas i El Ocote
w Kostaryce Park Narodowy Braulio Carrillo i Reserva biológica Alberto Manuel Brenes
w Panamie Międzynarodowy Park La Amistad
w Hondurasie Rezerwat Biosfery Tawahka Asagni

Poza tym płaz rozmnażany jest w Panama Amphibian Rescue and Conservation Project w Panamie^[3].

Przypisy

↑ Triprion spinosus, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
↑ D. Frost: Triprion spinosus (Steindachner, 1864). [w:] Amphibian Species of the World 6.2, an Online Reference [on-line]. American Museum of Natural History. [dostęp 2024-08-13]. (ang.).
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 IUCN SSC Amphibian Specialist Group, Triprion spinosus, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species [dostęp 2024-08-13] (ang.).
1 2 Triprion spinosus: Coronated Treefrog, [w:] AmphibiaWeb [online], University of California, Berkeley, CA, USA, 2024 [dostęp 2024-08-13] (ang.).

[itis-1] Triprion spinosus, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).

[Frost-2] D. Frost: Triprion spinosus (Steindachner, 1864). [w:] Amphibian Species of the World 6.2, an Online Reference [on-line]. American Museum of Natural History. [dostęp 2024-08-13]. (ang.).

[iucn-3] 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 IUCN SSC Amphibian Specialist Group, Triprion spinosus, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species [dostęp 2024-08-13] (ang.).

[aw-4] 1 2 Triprion spinosus: Coronated Treefrog, [w:] AmphibiaWeb [online], University of California, Berkeley, CA, USA, 2024 [dostęp 2024-08-13] (ang.).

[1]

[2]

[3]

[4]