Trochalopteron

	Trochalopteron
	Blyth, 1843
	; Krasnosójkowiec białowąsy (T. morrisonianum)
	Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	zwierzęta
Typ	strunowce
Podtyp	kręgowce
Gromada	ptaki
Podgromada	Neornithes
Infragromada	ptaki neognatyczne
Rząd	wróblowe
Podrząd	śpiewające
Rodzina	pekińczyki
Rodzaj	Trochalopteron
	Typ nomenklatoryczny
	Trochalopteron subunicolor Blyth, 1843
Synonimy
	Strophocincla Wolters, 1980;
	Strophocincla Wolters, 1980;
Gatunki
	15 gatunków – zobacz opis w tekście
	15 gatunków – zobacz opis w tekście

Trochalopteron – rodzaj ptaków z rodziny pekińczyków (Leiotrichidae).

Zasięg występowania

Rodzaj obejmuje gatunki występujące w Azji^[3].

Morfologia

Długość ciała 18–28 cm; masa ciała 35–106 g^[4].

Systematyka

Rodzaj zdefiniował w 1843 roku brytyjski zoolog Edward Blyth w miesięcznym raporcie kustosza muzeum opublikowanym w czasopiśmie „The journal of the Asiatic Society of Bengal”^[1]. Gatunkiem typowym jest (późniejsze oznaczenie) krasnosójkowiec ubogi (T. subunicolor)^[5].

Etymologia

Trochalopteron (rodzaj nijaki): gr. τροχαλος trokhalos ‘okrągły, łukowaty’; πτερον pteron ‘skrzydło’^[6].
Strophocincla (rodzaj żeński): gr. στροφος strophos ‘pas’, od στρεφω strephō ‘skręcać’; nowołac. cinclus ‘drozd’, od gr. κιγκλος kinklos ‘niezidentyfikowany machający ogonem przybrzeżny ptak’^[7]. Gatunek typowy (oryginalne oznaczenie): Cinclosoma lineatum Vigors, 1831.

Podział systematyczny

Takson ponownie wyodrębniony z rodzaju Garrulax^[8]^[9]^[10]^[11]. Do rodzaju należą następujące gatunki^[12]:

Trochalopteron subunicolor Blyth, 1843 – krasnosójkowiec ubogi
Trochalopteron austeni Godwin-Austen, 1870 – krasnosójkowiec paskoskrzydły
Trochalopteron squamatum (Gould, 1835) – krasnosójkowiec łuskopióry
Trochalopteron virgatum Godwin-Austen, 1874 – krasnosójkowiec czarnobrody
Trochalopteron lineatum (Vigors, 1831) – krasnosójkowiec paskowy
Trochalopteron imbricatum (Blyth, 1843) – krasnosójkowiec brunatny
Trochalopteron variegatum (Vigors, 1831) – krasnosójkowiec szaroskrzydły
Trochalopteron affine (Blyth, 1843) – krasnosójkowiec czarnolicy
Trochalopteron morrisonianum Ogilvie-Grant, 1906 – krasnosójkowiec białowąsy
Trochalopteron henrici Oustalet, 1892 – krasnosójkowiec brązowolicy
Trochalopteron elliotii J. Verreaux, 1871 – krasnosójkowiec górski
Trochalopteron milnei David, 1874 – krasnosójkowiec krasnosterny
Trochalopteron yersini Robinson & Kloss, 1919 – krasnosójkowiec srebrnouchy
Trochalopteron formosum J. Verreaux, 1869 – krasnosójkowiec czerwonoskrzydły
Trochalopteron erythrocephalum (Vigors, 1832) – krasnosójkowiec złotoskrzydły

Przypisy

1 2 E. Blyth. Mr. Blyth’s monthly Report for December Meeting, 1842, with Addenda subsequently appended. „The journal of the Asiatic Society of Bengal”. 12 (2), s. 952, 1843. (ang.).
↑ H. Wolters: Die Vogelarten der Erde. Eine systematische Liste mit Verbreitungsangaben sowie deutschen und englischen Namen. Hamburg & Berlin: Paul Parey, 1980, s. 395. ISBN 3-490-09118-3. (niem.).
↑ F. Gill, D. Donsker & P. Rasmussen (red.): Laughingthrushes and allies. IOC World Bird List (v13.2). [dostęp 2024-02-28]. (ang.).
↑ D.W. Winkler, S.M. Billerman & I.J. Lovette, Laughingthrushes and Allies (Leiothrichidae), version 1.0, [w:] S.M. Billerman, B.K. Keeney, P.G. Rodewald & T.S. Schulenberg (redaktorzy), Birds of the World, Cornell Lab of Ornithology, Ithaca, NY 2024, DOI: 10.2173/bow.leioth1.01 [dostęp 2024-02-28] (ang.), Trochalopteron.
↑ E.Ch.S. Baker: The Fauna of British India, Including Ceylon and Burma. Wyd. 2. Cz. 7: Birds. London: Taylor and Francis, 1930, s. 30. (ang.).
↑ The Key to Scientific Names ↓, Trochalopteron [dostęp 2022-01-19] .
↑ The Key to Scientific Names ↓, Strophocincla [dostęp 2022-01-19] .
↑ A. Cibois. Mitochondrial DNA phylogeny of babblers (Timaliidae). „The Auk”. 120 (1), s. 35–54, 2003. (ang.).
↑ R.G. Moyle, M.J. Andersen, C.H. Oliveros, F.D. Steinheimer & S. Reddy. Phylogeny and Biogeography of the Core Babblers (Aves: Timaliidae). „Systematic Biology”. 61 (4), s. 631–651, 2012. DOI: 10.1093/sysbio/sys027. PMID: 22328569. (ang.).
↑ X. Luo, Y.-H. Qu, L.X. Han, S.H. Li & F.-M. Lei. A phylogenetic analysis of laughingthrushes (Timaliidae: Garrulax) and allies based on mitochondrial and nuclear DNA sequences. „Zoologica Scripta”. 38 (1), s. 9–22, 2009. DOI: 10.1111/j.1463-6409.2008.00355.x. (ang.).
↑ X. Luo, Y.-H. Qu, Z.-H. Yin & F.-M. Lei. Molecular phylogeny of babblers (Timaliidae). „Acta Zootaxonomica Sinica”. 34 (3), s. 485–498, 2009. (chiń. • ang.).
↑ Systematyka i nazwy polskie za: P. Mielczarek & M. Kuziemko: Rodzina: Leiotrichidae Swainson, 1831 – pekińczyki - Babblers, laughing-thrushes and allies (wersja: 2024-01-10). [w:] Kompletna lista ptaków świata [on-line]. Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego. [dostęp 2025-03-03].

Bibliografia

The Key to Scientific Names, J.A.J.A. Jobling (red.), [w:] Birds of the World, S.M. Billerman et al. (red.), Cornell Lab of Ornithology, Ithaca (ang.).

[Blyth-1] 1 2 E. Blyth. Mr. Blyth’s monthly Report for December Meeting, 1842, with Addenda subsequently appended. „The journal of the Asiatic Society of Bengal”. 12 (2), s. 952, 1843. (ang.).

[Wolters-2] H. Wolters: Die Vogelarten der Erde. Eine systematische Liste mit Verbreitungsangaben sowie deutschen und englischen Namen. Hamburg & Berlin: Paul Parey, 1980, s. 395. ISBN 3-490-09118-3. (niem.).

[ioc-3] F. Gill, D. Donsker & P. Rasmussen (red.): Laughingthrushes and allies. IOC World Bird List (v13.2). [dostęp 2024-02-28]. (ang.).

[botw-4] D.W. Winkler, S.M. Billerman & I.J. Lovette, Laughingthrushes and Allies (Leiothrichidae), version 1.0, [w:] S.M. Billerman, B.K. Keeney, P.G. Rodewald & T.S. Schulenberg (redaktorzy), Birds of the World, Cornell Lab of Ornithology, Ithaca, NY 2024, DOI: 10.2173/bow.leioth1.01 [dostęp 2024-02-28] (ang.), Trochalopteron.

[bak-5] E.Ch.S. Baker: The Fauna of British India, Including Ceylon and Burma. Wyd. 2. Cz. 7: Birds. London: Taylor and Francis, 1930, s. 30. (ang.).

[6] The Key to Scientific Names ↓, Trochalopteron [dostęp 2022-01-19] .

[7] The Key to Scientific Names ↓, Strophocincla [dostęp 2022-01-19] .

[Cibois-8] A. Cibois. Mitochondrial DNA phylogeny of babblers (Timaliidae). „The Auk”. 120 (1), s. 35–54, 2003. (ang.).

[Moyle&inni-9] R.G. Moyle, M.J. Andersen, C.H. Oliveros, F.D. Steinheimer & S. Reddy. Phylogeny and Biogeography of the Core Babblers (Aves: Timaliidae). „Systematic Biology”. 61 (4), s. 631–651, 2012. DOI: 10.1093/sysbio/sys027. PMID: 22328569. (ang.).

[Luo&innia-10] X. Luo, Y.-H. Qu, L.X. Han, S.H. Li & F.-M. Lei. A phylogenetic analysis of laughingthrushes (Timaliidae: Garrulax) and allies based on mitochondrial and nuclear DNA sequences. „Zoologica Scripta”. 38 (1), s. 9–22, 2009. DOI: 10.1111/j.1463-6409.2008.00355.x. (ang.).

[Luo&innib-11] X. Luo, Y.-H. Qu, Z.-H. Yin & F.-M. Lei. Molecular phylogeny of babblers (Timaliidae). „Acta Zootaxonomica Sinica”. 34 (3), s. 485–498, 2009. (chiń. • ang.).

[Mielczarek&Kuziemko-12] Systematyka i nazwy polskie za: P. Mielczarek & M. Kuziemko: Rodzina: Leiotrichidae Swainson, 1831 – pekińczyki - Babblers, laughing-thrushes and allies (wersja: 2024-01-10). [w:] Kompletna lista ptaków świata [on-line]. Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego. [dostęp 2025-03-03].

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]

[12]