Tubonos

Tubonos
Murina
J.E. Gray, 1842[1]
Ilustracja
Tubonos srebrzysty (M. feae)
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

zwierzęta

Typ

strunowce

Podtyp

kręgowce

Gromada

ssaki

Podgromada

żyworodne

Infragromada

łożyskowce

Rząd

nietoperze

Podrząd

mroczkokształtne

Nadrodzina

Vespertilionoidea

Rodzina

mroczkowate

Podrodzina

tubonosy

Rodzaj

tubonos

Typ nomenklatoryczny

Vespertilio suillus Temminck, 1840

Synonimy
Gatunki

41 gatunków (w tym 1 o nieważnej nazwie) – zobacz opis w tekście

Tubonos[3] (Murina) – rodzaj ssaków z podrodziny tubonosów (Murininae) w obrębie rodziny mroczkowatych (Vespertilionidae).

Rozmieszczenie geograficzne

Rodzaj obejmuje gatunki występujące w południowej, południowo-wschodniej i wschodniej Azji oraz w Australii[4][5][6].

Morfologia

Długość ciała (bez ogona) 30,4–69,5 mm, długość ogona 22,5–48 mm, długość ucha 8,2–20 mm, długość tylnej stopy 5,1–13,8 mm, długość przedramienia 26,4–47 mm; masa ciała 2,5–12 g[5][7][8].

Systematyka

Rodzaj zdefiniował w 1842 roku angielski zoolog John Edward Gray w artykule zatytułowanym Opisy kilku nowych rodzajów i pięćdziesięciu niezarejestrowanych gatunków ssaków opublikowanym na łamach „The Annals and magazine of natural history”[1]. Gatunkiem typowym jest (oznaczenie monotypowe) tubonos brunatny (M. suilla). Wcześniejsza nazwa Ocypetes ukuta w 1841 roku przez francuskiego zoologa René Lessona okazała się zajęta przez rodzaj pajęczaków.

Etymologia

  • Ocypetes: gr. ωκυπετης ōkupetēs ‘szybkie latanie, szybki bieg’, od ωκυς ōkus ‘szybki, chyży’; πετομαι petomai ‘latać, pędzić’[9]. Gatunek typowy: Lesson wymienił dwa gatunki – Vespertilio suillus Temminck, 1840 i Ocypetes cavernarum Lesson, 1842 (= Vespertilio harpia Temminck, 1840) – z których gatunkiem typowym jest (późniejsze oznaczenie) Vespertilio suillus Temminck, 1840.
  • Murina: nowołac. murinus ‘mysio-szary’, od murinus ‘z myszy, mysio-’, od mus, muris ‘mysz’, od gr. μυς mus, μυος muos ‘mysz’[10].

Podział systematyczny

Do rodzaju należą następujące gatunki[11][7][4][3]:

  • Murina jinchui Yu Wenhua, Csorba & Wu Yi, 2020
  • Murina leucogaster A. Milne-Edwards, 1872 – tubonos rudy
  • Murina bicolor Kuo Haochih, Fang Yinping, Csorba & Lee Lingling, 2009 – tubonos dwubarwny
  • Murina shuipuensis Eger & B.K. Lim, 2011 – tubonos chiński
  • Murina fusca A. de C. Sowerby, 1922 – tubonos ciemny
  • Murina hilgendorfi (W.C.H. Peters, 1880) – tubonos dalekowschodni
  • Murina aurata A. Milne-Edwards, 1872 – tubonos pozłacany
  • Murina jaintiana Ruedi, J. Biswas & Csorba, 2012 – tubonos birmanski
  • Murina pluvialis Ruedi, J. Biswas & Csorba, 2012 – tubonos deszczowy
  • Murina feae (O. Thomas, 1891) – tubonos srebrzysty
  • Murina beelzebub Nguyen Truong Son, Furey & Csorba, 2011 – tubonos czarci
  • Murina lorelieae Eger & B.K. Lim, 2011 – tubonos podobny
  • Murina harpioloides Kruskop & Eger, 2008 – tubonos harpiowaty
  • Murina chrysochaetes Eger & B.K. Lim, 2011 – tubonos powabny
  • Murina yushuensis[8] Xuesong Han, Csorba & Yi Wu, 2025
  • Murina yuanyang Mou Xin, Qian Yishun, Li Mei, Li Biao, Luo Xiong & Li Song, 2024
  • Murina harrisoni Csorba & P.J.J. Bates, 2005 – tubonos khmerski
  • Murina ussuriensis Ognev, 1913 – tubonos ussuryjski
  • Murina tenebrosa Yoshiyuki, 1970 – tubonos mroczny
  • Murina ryukyuana K. Maeda & Matsumura, 1998 – tubonos riukiuski
  • Murina huttonii (W.C.H. Peters, 1872) – tubonos białobrzuchy
  • Murina puta Kishida, 1924 – tubonos tajwański
  • Murina annamitica C.M. Francis & Eger, 2012 – tubonos annamski
  • Murina walstoni Furey, Csorba & Nguyen Truong Son, 2011 – tubonos kambodżański
  • Murina suilla (Temminck, 1840) – tubonos brunatny
  • Murina florium O. Thomas, 1908 – tubonos floreski
  • Murina aenea J. Edwards Hill, 1964 – tubonos mosiężny
  • Murina tubinaris (Scully, 1881) – tubonos stokowy
  • Murina fionae C.M. Francis & Eger, 2012 – tubonos laotański
  • Murina guilleni Soisook, Karapan, Satasook, Vu Dinh Thong, F.A.A. Khan, Maryanto, Csorba, Furey, Aul & P.J.J. Bates, 2013
  • Murina cyclotis Dobson, 1872 – tubonos krągłouchy
  • Murina peninsularis J. Edwards Hill, 1964 – tubonos malajski
  • Murina liboensis Zeng Xiang, Chen Jian, Deng Huaiqing, Xiao Ning & Zhou Jiang, 2018
  • Murina kontumensis Nguyen Truong Son, Csorba, Vuong Tan Tu & Motokawa, 2015
  • Murina hkakaboraziensis Soisook, Win Naing Thaw, Myint Kyaw, Sai Sein Lin Oo, Pimsai, Suarez-Rubio & Renner, 2017
  • Murina rozendaali J. Edwards Hill & Francis, 1984 – tubonos zdobny
  • Murina eleryi Furey, Vu Dinh Thong, P.J.J. Bates & Csorba, 2009 – tubonos kudłaty
  • Murina balaensis Soisook, Karapan, Satasook & P.J.J. Bates, 2013 – tubonos tajlandzki
  • Murina recondita Kuo Haochih, Fang Yinping, Csorba & Lee Lingling, 2009 – tubonos sekretny
  • Murina gracilis Kuo Haochih, Fang Yinping, Csorba & Lee Lingling, 2009 – tubonos szczupły

Gatunek ważny, lecz jego nazwa jest obecnie niedostępna[11]:

  • Murina fanjingshanensis He Fang, Xiao Ning & Zhou Jiang, 2015

Uwagi

  1. ↑ Młodszy homonim Ocypetes Risso, 1826 (Arachnida).

Przypisy

  1. 1 2 J.E. Gray. Descriptions of some new genera and fifty unrecorded species of Mammalia. „The Annals and magazine of natural history”. 10, s. 258, 1842. (ang.).
  2. ↑ R.-P. Lesson: Nouveau Tableau du Règne Animal: Mammifères. Paris: Arthus Bertrand, 1842, s. 30. (fr.).
  3. 1 2 Nazwy zwyczajowe za: W. Cichocki, A. Ważna, J. Cichocki, E. Rajska-Jurgiel, A. Jasiński & W. Bogdanowicz: Polskie nazewnictwo ssaków świata. Warszawa: Muzeum i Instytut Zoologii PAN, 2015, s. 130, 131. ISBN 978-83-88147-15-9. (pol. • ang.).
  4. 1 2 C.J. Burgin, D.E. Wilson, R.A. Mittermeier, A.B. Rylands, T.E. Lacher & W. Sechrest: Illustrated Checklist of the Mammals of the World. Cz. 2: Eulipotyphla to Carnivora. Barcelona: Lynx Edicions, 2020, s. 256–260. ISBN 978-84-16728-35-0. (ang.).
  5. 1 2 R. Moratelli, C. Burgin, V. Cláudio, R. Novaes, A. López-Baucells & R. Haslauer: Family Vespertilionidae (Vesper Bats). W: D.E. Wilson & R.A. Mittermeier (redaktorzy): Handbook of the Mammals of the World. Cz. 9: Bats. Barcelona: Lynx Edicions, 2019, s. 908–920. ISBN 978-84-16728-19-0. (ang.).
  6. ↑ D.E. Wilson & D.M. Reeder (redaktorzy): Genus Murina. [w:] Mammal Species of the World. A Taxonomic and Geographic Reference (Wyd. 3) [on-line]. Johns Hopkins University Press, 2005. [dostęp 2021-03-21]. (ang.).
  7. 1 2 Class Mammalia. W: Lynx Nature Books: All the Mammals of the World. Barcelona: Lynx Edicions, 2023, s. 553–556. ISBN 978-84-16728-66-4. (ang.).
  8. 1 2 X. Wang, X. Han, G. Csorba, Y. Wu, H. Chen, X. Zhao, Z. Dong, We. Yu & Z. Lu. A new species of Tube-nosed Bat (Chiroptera: Vespertilionidae: Murina) from Qinghai–Tibet Plateau, China. „Journal of Mammalogy”. 106 (1), s. 178–186, 2025. DOI: 10.1093/jmammal/gyae104. (ang.).
  9. ↑ Palmer 1904 ↓, s. 469.
  10. ↑ Palmer 1904 ↓, s. 435.
  11. 1 2 C.J. Burgin, J.S. Zijlstra, M.A. Becker, H. Handika, J.M. Alston, J. Widness, S. Liphardt, D.G. Huckaby & N.S. Upham: The ASM Mammal Diversity Database. [w:] ASM Mammal Diversity Database (Version 2.1) [on-line]. American Society of Mammalogists. [dostęp 2025-04-10]. (ang.).

Bibliografia

This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.