Twórca ludowy

Twórca ludowy – osoba zajmująca się wytwarzaniem oryginalnych i indywidualnych dzieł opierających się o tradycje regionalne. Wiedzę i umiejętności nabył w drodze bezpośredniego przekazu kulturowego. Swoją twórczość upowszechnia poprzez pokazy, prezentacje, warsztaty, wystawy, kiermasze, targi i spotkania. Współpracuje z instytucjami kultury (muzea, biblioteki, domy kultury) oraz organizacjami pozarządowymi^[1]. Ich wytwory i dzieła są zaliczane do sztuki ludowej. Badaniem twórców ludowych zajmuje się etnografia, etnologia i antropologia kulturowa^[2].

Wg klasyfikacji zawodowej prowadzonej przez Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej (kod zawodu 265901) zajmuje się tworzeniem dzieł z zakresu sztuki wyobrażeniowej (malarstwo, rzeźba), rękodzieła (tkactwo, hafciarstwo, garncarstwo, plecionkarstwo, kowalstwo, snycerstwo, zabawkarstwo, zdobnictwa bibułkowe, plastyka obrzędowa, ludowe instrumenty muzyczne) oraz wykonawstwa (tworzenie i upowszechnianie muzyki, tańca i śpiewu ludowego oraz literatury ludowej)^[3].

W Polsce twórcy ludowi są zrzeszeni w Stowarzyszeniu Twórców Ludowych, które rozróżnia trzy kategorie:

• artyści – ich działania zawierają pierwiastek twórczy i indywidualizm artystyczny (muzyk instrumentalista, śpiewak, tancerz, rzeźbiarz, malarz, pisarz ludowy, gawędziarz)
• rzemieślnicy – wykonują przedmioty o charakterze użytkowym (bednarz, kowal, stolarz, budowniczy instrumentów ludowych, plecionkarz, garncarz, tokarz, snycerz, meblarz, kuśnierz, łyżkarz, tkaczka, sitarz, krawiec)
• rękodzielnicy – wykonują przedmioty o charakterze zdobniczym i obrzędowym (hafciarka, koronkarka, wycinankarz, piernikarz, twórca plastyki obrzędowej, twórca plastyki zdobniczej)^[4].

Obecnie w Stowarzyszeniu zrzeszonych jest 1900 osób, działających w 23 oddziałach^[4].

• folklor
• sztuka ludowa
• Stowarzyszenie Twórców Ludowych
• Cepelia

• Aleksander Błachowski, Nie tylko chlebem... portrety twórców ludowych, Warszawa: Ludowa Spółdzielnia Wydawnicza, 1983.
• Józef Grabowski, Sztuka ludowa. Formy i regiony w Polsce, Warszawa: Wydawnictwo "Arkady", 1967.
• Aleksander Jackowski, Polska sztuka ludowa, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2002.
• Ksawery Piwocki, O historycznej genezie polskiej sztuki ludowej, Wrocław: Ossolineum, 1953.
• Ewa Fryś-Pietraszkowa, Anna Kunczyńska-Iracka, Marian Pokropek, Sztuka ludowa w Polsce, Warszawa: Wydawnictwo Arkady, 1991.

• Stowarzyszenie Twórców Ludowych
• Kulturaludowa.pl
• Wielkopolscy twórcy ludowi. Informator Oddziału Wielkopolskiego Stowarzyszenia Twórców Ludowych
• Nagroda im. Oskara Kolberga