Władysław Adamus
 podpułkownik piechoty | |
| Data i miejsce urodzenia |
23 lipca 1895 |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci |
wiosna 1940 |
| Przebieg służby | |
| Siły zbrojne | |
| Jednostki |
Ośrodek Zapasowy 9 Dywizji Piechoty |
| Stanowiska |
dowódca |
| Główne wojny i bitwy |
I wojna światowa |
| Odznaczenia | |
 _BAR.svg.png){kind=small} _BAR.svg.png){kind=small}  | |
Władysław Adamus (ur. 23 lipca 1895 w Bulowicach, zm. wiosną 1940 w Charkowie) – podpułkownik piechoty Wojska Polskiego, działacz niepodległościowy, ofiara zbrodni katyńskiej.
Życiorys
Syn Antoniego i Agnieszki urodzony 23 lipca 1895 w Bulowicach, w ówczesnym powiecie bialskim Królestwa Galicji i Lodomerii[1][2]. W 1914 ukończył z wyróżnieniem c. k. Seminarium Nauczycielskie Męskie w Kętach[1].
W listopadzie 1930 został przeniesiony do 19 Dywizji Piechoty w Wilnie na stanowisko oficera sztabu[3][4]. 12 marca 1933 został mianowany majorem ze starszeństwem z 1 stycznia 1933 i 14. lokatą w korpusie oficerów piechoty[5]. W czerwcu 1933 został przeniesiony do 15 pułku piechoty w Dęblinie na stanowisko dowódcy batalionu[6]. W grudniu 1934 został przeniesiony do Centrum Wyszkolenia Piechoty w Rembertowie na stanowisko wykładowcy taktyki piechoty[7][1]. 20 maja 1938 został przeniesiony do 36 pułku piechoty w Warszawie na stanowisko dowódcy II batalionu[1][8]. Na stopień podpułkownika został awansowany ze starszeństwem z 19 marca 1939 i 74. lokatą w korpusie oficerów piechoty[9][10].
W nieznanych okolicznościach, po agresji ZSRR na Polskę (17 września 1939), dostał się do sowieckiej niewoli i został osadzony w obozie w Starobielsku[2]. Wiosną 1940 został zamordowany przez funkcjonariuszy NKWD w Charkowie i pogrzebany w Piatichatkach[2]. Od 17 czerwca 2000 spoczywa na Cmentarzu Ofiar Totalitaryzmu w Charkowie[11]. Figuruje na tzw. liście Gajdideja (poz. 19)[12].
5 października 2007 minister obrony narodowej Aleksander Szczygło mianował go pośmiertnie na stopień pułkownika[13]. Awans został ogłoszony 9 listopada 2007, w Warszawie, w trakcie uroczystości „Katyń Pamiętamy – Uczcijmy Pamięć Bohaterów”.
Ordery i odznaczenia
- Krzyż Niepodległości – 6 czerwca 1931 „za pracę w dziele odzyskania niepodległości”[14][15]
- Krzyż Walecznych[16][10]
- Złoty Krzyż Zasługi – 1938 „za zasługi na polu pracy społecznej”[17][10]
- Srebrny Krzyż Zasługi – 18 marca 1930 „za zasługi na polu wyszkolenia wojska”[18][10]
- Krzyż Zasługi Wojsk Litwy Środkowej – 11 listopada 1931[19][10]
Przypisy
- 1 2 3 4 Janusz Cisek, Ewa Kozłowska, Łukasz Wieczorek: Słownik Legionistów Polskich 1914-1918 : Adamus Władysław. Muzeum Józefa Piłsudskiego w Sulejówku. [dostęp 2025-05-07].
- 1 2 3 Księga Cmentarna Charkowa 2003 ↓, s. 2.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 1 z 28 stycznia 1931, s. 12.
- ↑ Rocznik Oficerski 1932 ↓, s. 57, 490.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 3 z 14 marca 1933, s. 45.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 8 z 28 czerwca 1933, s. 131.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 14 z 22 grudnia 1934, s. 258.
- ↑ Rybka i Stepan 2006 ↓, s. 591.
- ↑ Rybka i Stepan 2021 ↓, s. 528.
- 1 2 3 4 5 Rybka i Stepan 2006 ↓, s. 19.
- ↑ Księga Cmentarna Charkowa 2003 ↓, s. LXXIV.
- ↑ Gajowniczek 1992 ↓, s. 285.
- ↑ Decyzja Nr 439/MON Ministra Obrony Narodowej z dnia 5 października 2007 w sprawie mianowania oficerów Wojska Polskiego zamordowanych w Katyniu, Charkowie i Twerze na kolejne stopnie oficerskie. Decyzja nie została ogłoszona w Dzienniku Urzędowym MON.
- ↑ M.P. z 1931 r. nr 132, poz. 199
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 8 z 11 listopada 1931, s. 365.
- ↑ Rocznik Oficerski 1923 ↓, s. 321.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 3 z 11 listopada 1938, s. 24.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 6 z 18 marca 1930, s. 79.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 8 z 11 listopada 1931, s. 384.
Bibliografia
- Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych. [dostęp 2023-10-30].
- Jerzy Ciesielski, Zuzanna Gajowniczek, Grażyna Przytulska, Wanda Krystyna Roman, Zdzisław Sawicki, Robert Szczerkowski, Wanda Szumińska: Charków. Księga Cmentarna Polskiego Cmentarza Wojennego. Jędrzej Tucholski (red.). Warszawa: Oficyna Wydawnicza RYTM, 2003. ISBN 83-916663-5-2.
- Zuzanna Gajowniczek. Lista starobielska, cz. I. „Wojskowy Przegląd Historyczny”. 4 (142), październik–grudzień 1992. Warszawa: Wojskowy Instytut Historyczny.
- Ryszard Rybka, Kamil Stepan: Rocznik oficerski 1939. Stan na dzień 23 marca 1939. Kraków: Fundacja CDCN, 2006. ISBN 978-83-7188-899-1.
- Ryszard Rybka, Kamil Stepan: Awanse oficerskie w Wojsku Polskim 1935–1939. Wyd. 2 poszerzone. Warszawa: Wydawnictwo Tetragon, 2021. ISBN 978-83-66687-09-7.