Wacław Gralewski

Wacław Gralewski

Wacław Gralewski (ok. 1925)
porucznik
Data i miejsce urodzenia	24 października 1900 Lublin
Data i miejsce śmierci	16 listopada 1972 Lublin
Przebieg służby
Lata służby	1918–1921 1944–1945
Siły zbrojne	Wojsko Polskie Armia Krajowa Ludowe Wojsko Polskie
Główne wojny i bitwy	II wojna światowa
Odznaczenia

Wacław Gralewski, ps. „Szymon”, „Victor” (ur. 24 października 1900 w Lublinie, zm. 16 listopada 1972 tamże) – polski dziennikarz, poeta, pisarz i redaktor, porucznik Wojska Polskiego i ludowego Wojska Polskiego, członek Związku Literatów Polskich.

Syn Bogumiła, oficera i Heleny z d. Błaszczak^[1]. Ukończył Gimnazjum im. Jana Zamoyskiego, a następnie, od 1918 roku, studiował na Wydziale Prawa Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego^[2][3].

W 1918 roku wstąpił ochotniczo do Legionów Polskich. Brał udział w walkach w okolicach Lidy, podczas których doznał kontuzji. Został skierowany do Szkoły Podoficerskiej w Dęblinie, a następnie do Szkoły Podchorążych w Rembertowie. Później został urlopowany lub wysłany do jednostki w Lublinie^[1]. W 1921 roku w stopniu podporucznika rezerwy został zwolniony ze służby wojskowej, następnie jako słuchacz nadzwyczajny ponownie podjął studia prawnicze^[1].

Zadebiutował w 1919 jako poeta, współpracował z czasopismem harcerskim „Nasze Pismo”^[1][3]. Był współredaktorem czasopism literackich: „Młodzież” (1919), „Lucifer” (1921) i „Reflektor” (1923–1925) oraz członkiem grupy poetyckiej „Reflektor”^[2]. W 1923 roku objął funkcję redaktora naczelnego czasopisma „Express Lubelski”, który w 1931 roku rozszerzył działalność na Wołyń i zmienił nazwę na „Express Lubelsko-Wołyński”, funkcję tę pełnił do 1939 roku^[3][1].

W 1931 roku był współzałożycielem Lubelskiego Związku Pracy Kulturalnej. W 1932 roku brał udział w powstaniu Związku Literatów w Lublinie oraz Syndykatu Dziennikarzy Polskich, w którym objął stanowisko prezesa i pełnił je do 1939 roku^[3][1]. Współpracował z czasopismami „Pion”, „Reflektor”, „Tęcza”, „Ziemia” oraz „Zwierciadło”^[3].

Podczas kampanii wrześniowej wydawał ponownie „Express Lubelski”, wydawany był on w formie jednokartkowych ulotek^[3]. Należał do Cywilnego Komitetu Obrony Lublina^[1].

Od początku 1941 roku w konspiracji, a do grudnia 1943 roku szef Biura Informacji i Propagandy Okręgu Lublin ZWZ-AK. W BIP redagował również dwa wydawane przez ten organ pisma: „Nasze Jest Jutro” i „Okręgowy Dziennik Radiowy”, współpracował także z pismem „Orzeł Biały”. Od 1944 roku służył w 1 Armii Wojska Polskiego ludowego Wojska Polskiego, w składzie której dotarł pod Berlin. Został zdemobilizowany w czerwcu 1945 roku^[1], następnie powrócił do Lublina, współpracował z dziennikiem „Sztandar Ludu”^[3]. Pracował także jako nauczyciel Państwowych Kursów Pedagogicznych^[1]. Od 1945 roku był kandydatem na członka Związku Literatów Polskich, członkiem rzeczywistym został w 1952 roku^[1].

W 1948 roku wszedł w skład Miejskiej Rady Kultury i Sztuki. Zajmował się tłumaczeniem radzieckich sztuk teatralnych, za co w 1950 roku, wraz z innymi członkami zespołu literackiego „Załoga nr 1” otrzymał nagrodę literacką Wojewódzkiej Rady Narodowej. W 1952 roku był kierownikiem Biura Wojewódzkiego Odbudowy Warszawy w Lublinie^[1]

W latach 1952–1957 był członkiem redakcji czasopisma „Kamena”. W 1957 roku był jednym z założycieli Lubelskiej Spółdzielni Wydawniczej, krótko współpracował także z „Kurierem Lubelskim”^[3][1]. Po 1957 roku poświęcił się głównie pracy literackiej, publikował eseje, artykuły, reportaże, felietony i recenzje^[3]. Publikował m.in. w czasopismach „Kamena”, „Światło”, „Zdrój” oraz „Kultura i Życie”^[3]. W 1968 roku otrzymał nagrodę WRN za całokształt twórczości literackiej^[1].

Zmarł w Lublinie 16 listopada 1972 roku^[2]. Pochowany na cmentarzu przy ulicy Lipowej w Lublinie^[1].

Opublikował między innymi wspomnienia Ogniste koła, Lublin 1963^[2].

Źródło:^[1][3]

• Krzyż Srebrny Orderu Virtuti Militari
• Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski (1969)
• Krzyż Walecznych
• Medal Niepodległości (1937)
• Złoty Krzyż Zasługi z Mieczami (1965)
• Srebrny Krzyż Zasługi (1938)
• Srebrny Medal „Zasłużonym na Polu Chwały”
• Srebrna Odznaka Odbudowy Warszawy
• Odznaka „Za Zasługi dla Lubelszczyzny” (1970)
• Odznaka „Zasłużony dla miasta Lublina”

• Grzegorz Mazur: Biuro Informacji i Propagandy SZP-ZWZ-AK 1939-1945. Warszawa: Instytut Wydawniczy Pax, 1987, s. 398. ISBN 83-211-0892-X.