Wahehe (zespół muzyczny)

Wahehe (niekiedy pod nazwą Wahehe Divagazione Uniwersale) – krakowska grupa muzyczna reprezentująca nurt muzyki industrialnej (prawdopodobnie także pierwsza taka grupa w Polsce)^[1]. Powstała w 1984 r. z inicjatywy Alberta Von Knutke, Ojca Wahehe i Beefhearta Wahehe. W późniejszym okresie do formacji dołączył Marski Wahehe oraz John Fullen, amerykański student który tymczasowo dopełniał grupę. Po odejściu Fullena zastąpił go Hwa Rang Wahehe^[2]. Okolicznościowo byli wspierani przez Franza Dreadhuntera i Tomasza Kożuchowskiego^[3]. ^[a]

Grupa tworzyła muzykę inspirowaną twórczością Throbbing Gristle, Psychic TV, Cabaret Voltaire i The Residents^[1]. Używali instrumentów tradycyjnych i elektronicznych w niekonwencjonalne sposoby, posługiwali się także spreparowanymi taśmami magnetofonowymi^[4]. Tematyka ich twórczości skupiała się na mrocznych aspektach życia człowieka i futurystycznej fascynacji cywilizacją^[2].

Ich występy miały charakter multimedialny, podczas koncertów częste było wyświetlanie różnorakich, czasem problematycznych politycznie projekcji filmowych. Charyzmatyczna natura wokalisty, Beefhearta Wahehe, sprawiała, że interakcja z publicznością była częstym elementem gry na żywo zespołu^[2].

Wystąpili na Festiwalu „Poza Kontrolą” w Klubie Remont w roku 1985^[2] i 1986^[5], a także na II Festiwalu Nowej Muzyki w Klubie NURT w roku 1985 (pod nazwą Wirus Was Wszystkich Wyniszczy). Oprócz tego występowali na okolicznych koncertach w rodzimym mieście, m.in. w Dworku Białoprądnickim^[2]. Współpracowali z grupą Totart, w towarzystwie której koncertowali w 1987 r. w studenckim Klubie Kwadratowa^[6] oraz w Rudym Kocie^[7].

Grupa rozpadła się w roku 1987. Dwa lata później powróciła w pomniejszonym składzie (Marski Wahehe, Hwa Rang Wahehe, Ojciec Wahehe) jako Wahehe Revival, grając ostatni, pożegnalny koncert grupy^[2].

Los muzyków po rozpadzie formacji był różnoraki. Marski Wahehe kontynuował twórczość w zespole McMarian a później współtworzył formację Ongo i założył Biomodem, dwa projekty oscylujące w klimatach muzyki klubowej^[4]. Współzałożyciel Wahehe, Albert von Knutke, zajął się pracą graficzną, zaś Hwa Rang Wahehe i Ojciec Wahehe wyemigrowali z Polski^[2][1]. Beefheart Wahehe, w pogarszającym się stanie psychicznym (chorował na schizofrenię) trafił do szpitala psychiatrycznego^[1]. Jego dalsze losy są nieznane – niektóre źródła utrzymują jego stały pobyt pod zamkniętą opieką medyczną^[1], zaś inne podają, że umarł^[2].

• Paweł Konnak: Tranzytoryjna Formacja Totart w drodze do nieśmiertelności i wolności. W: Jarosław Janiszewski, Paweł Konnak, Krzysztof Skiba: Artyści, wariaci, anarchiści. Narodowe Centrum Kultury, 2011-02-11, s. 9–206.