Wennoniusz
Wennoniusz, łac. Vennonius[1] lub Venonius[2] (II poł. II w. p.n.e.?) – rzymski historyk, zaliczany do annalistów średnich[3].
Nic bliższego o nim nie wiadomo, nieznane pozostaje także jego pełne nazwisko. Dwie wzmianki na temat Wennoniusza umieścił w swoich pismach Cyceron. W dziele De legibus (O prawach) wymienił go na liście rzymskich historyków, między Gajuszem Fanniuszem a Lucjuszem Celiuszem Antypaterem. Stało się to podstawą przypuszczenia, że żył w II połowie II wieku p.n.e.[4] Niekiedy określa się go jednak jako wczesnego pisarza[5]. Drugą wzmianka o Wennoniuszu znalazła się w jednym z listów Cycerona do Attyka z 46 roku p.n.e. i ogranicza się do określenia go jako autora pracy historycznej. Cyceron ponadto wyraził żal, że nie czytał jeszcze jego dzieła[6].
Praca ta nie zachowała, nie wiadomo jaki był jej tytuł, ani zakres chronologiczny. Jak wynika ze wzmianek Cycerona była napisana po łacinie[7]. Jedyny ocalały fragment, dotyczący czasów króla Serwiusza Tuliusza, przytoczył Dionizjusz z Halikarnasu, który ponadto określił Wennoniusza jako ważnego historyka, na równi z Kwintusem Fabiuszem Piktorem czy Katonem Starszym. Przypuszcza się, że skoro ten urywek dotyczył Rzymu w okresie królewskim, to autor rozpoczął swoje dzieło od przedstawienia czasów najdawniejszych[4].
Poza pismami Cycerona i Dionizjusza jedyne nawiązanie do Wennoniusza pojawiło się w pracy Origo gentis Romanae (Początki narodu rzymskiego), z najprawdopodobniej IV wieku n.e., części Corpus Aurelianum. Przytoczono tam cytat, który wykorzystał w swojej pracy Dionizjusz[8].
Zachowany fragment wydano w zbiorach Historicorum Romanorum reliquiae Hermanna Petera i L’annalistique romaine Martine Chassignet[1].
Przypisy
- 1 2 Lewandowski 2007 ↓, s. 54.
- ↑ Dictionary 1872 ↓, s. 1237.
- ↑ Vademecum 2001 ↓, s. 43.
- 1 2 Cytowska, Szelest i Rychlewska 1996 ↓, s. 326; Lewandowski 2007 ↓, s. 54.
- ↑ OCD 1999 ↓, s. 1587.
- ↑ Cytowska, Szelest i Rychlewska 1996 ↓, s. 326; OCD 1999 ↓, s. 1587; Lewandowski 2007 ↓, s. 54.
- ↑ Dictionary 1872 ↓, s. 1237; Cytowska, Szelest i Rychlewska 1996 ↓, s. 326.
- ↑ Dictionary 1872 ↓, s. 1237; Lewandowski 2007 ↓, s. 54, 357.
Bibliografia
- Maria Cytowska, Hanna Szelest, Ludwika Rychlewska: Literatura rzymska. Okres archaiczny. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 1996. ISBN 83-01-12096-7.
- Dictionary of Greek and Roman Biography and Mythology. Red. William Smith. T. III: Oarses–Zygia. London: John Murray, 1872, s. 1237 (hasło Vennonius).
- Ignacy Lewandowski: Historiografia rzymska. Poznań: Wydawnictwo Poznańskie, 2007. ISBN 978-83-7177-406-0.
- The Oxford Classical Dictionary. Red. Simon Hornblower, Antony Spawforth. Wyd. 3. Oxford: Oxford University Press, 1999, s. 1587 (hasło Vennionius). ISBN 0-19-866172-X.
- Vademecum historyka starożytnej Grecji i Rzymu. Praca zbiorowa pod red. Ewy Wipszyckiej. Wyd. 2 zmienione. T. I/II: Źródłoznawstwo starożytności klasycznej. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2001. ISBN 83-01-13594-8.