Wielka Synagoga w Drohobyczu
![]() Synagoga (2018) | |
| Państwo | |
|---|---|
| Budulec |
murowana |
| Data budowy |
1842–1865 |
| Data likwidacji |
1941 |
| Tradycja |
ortodoksyjna |
| Obecnie |
opuszczona |
Położenie na mapie Drohobycza ![]() | |
Położenie na mapie Ukrainy ![]() | |
Położenie na mapie obwodu lwowskiego ![]() | |
Położenie na mapie rejon drohobyckiego ![]() | |
Wielka Synagoga albo Synagoga Chóralna[1] (ukr. Велика синагога) – synagoga w Drohobyczu na Ukrainie. Znajduje się na północny wschód od drohobyckiego Rynku, przy ulicy Filipa Orlika[2]. Jest największą synagogą Zachodniej Ukrainy i jedną z największych w Europie Środkowo-Wschodniej.
Synagoga została zbudowana w latach 1842–1865 w miejscu, gdzie stała wcześniej znacznie mniej okazała drewniana bożnica, która spłonęła w pożarze w 1713. Do 1918 r. pełniła funkcję głównej synagogi na teren austro-węgierskiej Galicji. Podczas II wojny światowej, po wkroczeniu wojsk niemieckich do miasta, synagoga została zdewastowana i przeznaczona na magazyn soli. Po zakończeniu wojny mieścił się w niej sklep meblowy. Przez dziesięciolecia obiekt ulegał systematycznej degradacji i nie był remontowany[2].
Na początku lat 90. XX w. synagoga została zwrócona lokalnej gminie żydowskiej, która znalazła sponsorów na prace związane ze wzmocnieniem ścian budynku. W listopadzie 2013 rozpoczęto gruntowny remont budynku, który zakończono latem 2018[3][4]. Jeszcze w trakcie remontu odbyło się tu pożegnanie słynnego skrzypka i śpiewaka, Alfreda Schreyera (1922-2015). Po otwarciu obiektu w synagodze umieszczona została wystawa posterowa, przedstawiająca rozmaite wątki dotyczące drohobyckich Żydów. Wyeksponowano na niej również listę, zawierającą ponad 130 nazwisk mieszkańców Drohobycza i sąsiedniego Borysławia, Polaków i Ukraińców, uhonorowanych tytułem „Sprawiedliwy wśród Narodów Świata”[2].
Zewnętrzna forma budowli nawiązuje do popularnego stylu arkadowego (niem. Rundbogenstil). Wejście, usytuowane w osi trzykondygnacyjnej fasady obramowane jest masywnymi pilastrami, połączonymi ozdobnym szczytem. Główna sala modlitewna mężczyzn, na rzucie kwadratu, jest dziewięcioprzęsłowa, podobnie jak w niektórych synagogach z początku XVII wieku. Obszerne wnętrze mieści centralnie usytuowaną, pieczołowicie odnowioną bimę oraz ustawiony przy południowo-wschodniej ścianie aron ha-kodesz (szafę ołtarzową do przechowywania zwojów Tory)[2].
- Synagoga przed remontem (2012)
- Wielka Synagoga
- Wielka Synagoga
- Wielka Synagoga
Wielka Synagoga (1900)
Przypisy
- ↑ Zgodnie z uchwałą przyjętą na 123. posiedzeniu KSNG nazwa Wielka Synagoga jest egzonimem głównym, zaś synagoga Chóralna wariantowym.
- 1 2 3 4 Mirosław J. Barański. Pięć świątyń, czyli postój w Drohobyczu. „Na Szlaku. Magazyn turystyczno-krajoznawczy”. R. XXXVII (e-202 (398)), s. 33-37, sierpień 2023. Oddział Wrocławski PTTK. ISSN 1230-9931. (pol.).
- ↑ Aderet 2018 ↓.
- ↑ Порецький 2014 ↓.
Bibliografia
- Ofer Aderet. Bet ha-kneset me-ha-ciur ha-mefursam shuḥzar be-trumat oligarch (בית הכנסת מהציור המפורסם שוחזר בתרומת אוליגרך). „Haaretz”, 2018-08-12. (hebr.).
Linki zewnętrzne
- Wielka Synagoga w Drohobyczu na portalu Wirtualny Sztetl
- Марко Порецький. Вже не руїна: триває оновлення найбільшої божниці Східної Галичини. „Majdan”, 2014-09-28.




