Wiesław Kuciński
| Data i miejsce urodzenia | |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci | |
| Przebieg służby | |
| Lata służby |
1978–1994 |
| Siły zbrojne | |
| Jednostki |
• Szkoła Chorążych Wojsk Inżynieryjnych i Komunikacji |
| Stanowiska |
• dowódca drużyny w plutonie saperów w BSap |
| Główne wojny i bitwy | |
| Odznaczenia | |
Wiesław Kuciński (ur. 19 grudnia 1957 w Sępopolu, zm. 23 czerwca 1994 w okolicy Plaški w Chorwacji)[1][2] – polski wojskowy, starszy chorąży Wojska Polskiego, poległ podczas wykonywania zadania bojowego w Polskim Kontyngencie Wojskowym w Chorwacji (UNPROFOR) w b. Jugosławii, pośmiertnie awansowany na stopień podporucznika.
Życiorys
Wiesław Kuciński s. Kajetana[3] urodził się 19 grudnia 1957 r. w Sępopolu[2].
Przebieg służby wojskowej
W 1978 r. Wiesław Kuciński został powołany do służby wojskowej. Następnie rozpoczął naukę we Wrocławiu jako kadet w Szkole Chorążych Wojsk Inżynieryjnych i Komunikacji, którą ukończył w 1981 r. W tym samym roku otrzymał przydział służbowy do Brzegu, gdzie rozpoczął pełnienie zawodowej służby wojskowej w 1 Warszawskiej Brygadzie Saperów, następnie w 1 Brygadzie Saperów w Brzegu. Uczestniczył w misji UNDOF w Syrii i od 1993 r. w Polskim Kontyngencie Wojskowym w Chorwacji (UNPROFOR) w b. Jugosławii[2].
Rozminowywanie pod Plaškami, śmierć
Starszy chorąży Wiesław Kuciński podczas misji był w plutonie inżynieryjno-saperskim, gdzie dowódcą plutonu był kpt. Witold Kowalczyk będący w składzie polskiego batalionu operacyjnego JW. 1135 (POLBATT)[4] z dowódcą płk. Janem Kemparą[4] stacjonujący w Slunju, w Sektorze Północnym z dowódcą sektora gen. bryg. Józefem Chmielem. Były to siły ochronne Organizacji Narodów Zjednoczonych, które powstały na mocy rezolucji Rady Bezpieczeństwa ONZ S/RES/743 w celu zapobieżenia konfliktu, jaki ogarnął w 1991 r. terytorium byłej Jugosławii[5]. Polski batalion operacyjny, w tym pluton saperów, wykonywał swoje zadania tylko za dnia, ponieważ nocą następowała serbsko-chorwacka wymiana ognia, zmuszająca Polaków do wycofania się do schronu (przepisy oenzetowskie zabraniały błękitnym hełmom jakąkolwiek ingerencję zbrojną, a jedynie rozdzielanie walczących sił)[6].
23 czerwca 1994 r. pluton inżynieryjno-saperski, w tym kpt. Witold Kowalczyk, st. chor. Wiesław Kuciński oczyszczał z min jedną z dróg biegnących po zboczu góry, drogi w okolicy wsi Plaški, dzielącej chorwackie i serbskie siły w byłej Jugosławii. Nastąpił wybuch miny wyskakującej w wyniku którego poległ st. chor. Wiesław Kuciński i kpt. Witold Kowalczyk, lekko ranni zostali ppłk Stanisław Fornal i szer. Sylwester Torba[7]. 28 czerwca 2024 r.[8] raport komisji sporządzony po wypadku wskazywał: Wypadek zdarzył się w rejonie prowadzonych prac rozminowania. Po osunięciu zapalnika z czwartej wykrytej miny PMA-3, powracając z kapitanem Kowalczykiem na podstawę wyjściową, najprawdopodobniej chorąży Kuciński wyszedł poza granicę terenu sprawdzonego, następując na minę[9].



Jeden z żołnierzy z tamtej misji st. szer. Tomasz Nehring tak opisał tę sytuację w Polsce Zbrojnej[5] i w książce „Bałkany. Raport z polskich misji”[10][11]:
Dowódca plutonu omówił zadanie, dał instrukcje, ustalił kolejność wykonywania prac, żołnierze saperzy podpisali listę wejścia na ścieżkę. Saper szedł na ścieżkę, po wykryciu miny wykrywaczem oznaczał czerwoną chorągiewką z literą M. Kpt. Kowalczyk tego dnia nowo przybyłemu na misję chorążemu Kucińskiemu, pokazywał praktycznie postępowanie z minami według przyjętych procedur. Zabierał go ze sobą i przeprowadzał praktyczne szkolenie, jak rozbroić minę i wykręcić zapalnik. Jeden z żołnierzy saperów wykrył kolejną, czwartą już minę PMA-3. Kapitan podszedł z chorążym, wydobył minę, rozbroił i skierowali się w kierunku podstawy wyjściowej ścieżki. Nagle usłyszałem huk. Gdy opadła chmura kurzu i dymu, zobaczyłem, że na środku drogi leżą kpt. Kowalczyk i chor. Wiesław Kuciński. Nie od razu zrozumiałem, co się stało. Przecież nie poczułem fali uderzeniowej, a byłem zaledwie siedem metrów od miejsca wybuchu. Fala powinna rozejść się promieniście, we wszystkich kierunkach. To była jugosłowiańska PROM-1, mina wyskakująca z ziemi nawet na metr ponad grunt. Po sekundzie następuje detonacja. W tej jednej sekundzie kapitan, wiedząc, co się stanie, tak się ustawił, aby mnie ochronić. Przyjął na siebie główną siłę uderzenia.
Pochówek, upamiętnienie
Wiesław Kuciński został pochowany na cmentarzu w Brzegu[1], miał 37 lat[2]. Postanowieniem Prezydenta RP Lecha Wałęsy został pośmiertnie odznaczony „Krzyżem Zasługi Za Dzielność”, a na podstawie decyzji MON został awansowany pośmiertnie do stopnia podporucznika. Śp. ppor. Wiesław Kuciński zostawił żonę Teresę i syna[2][12]. 2 listopada 2018 r. w Klubie wojskowym w Brzegu odbył się koncert poświęcony pamięci poległym saperom (ppor. Wiesław Kuciński, sierż. Szymon Sitarczuk) pod tytułem „Zaduszki Misyjne”, które odbyły się już po raz czwarty[13]. 15 listopada 2024 w Klubie wojskowym 1 pułku saperów w Brzegu uczczono pamięć żołnierzy poległych w misjach pokojowych, wydarzeniem pod tytułem „Ocalić od zapomnienia”[12].
Awanse
- młodszy chorąży – 1981[2]
- podporucznik – 1994 (pośmiertnie)[2]
Ordery, odznaczenia i wyróżnienia
- Krzyż Zasługi za Dzielność – 1994 (pośmiertnie)[3]
i inne
Przypisy
- 1 2 śp. Wiesław Kuciński. grobonet.com. [dostęp 2024-12-02].
- 1 2 3 4 5 6 7 Jugosławia. Cześć ich Pamięci. wojsko-polskie.pl. [dostęp 2024-12-01].
- 1 2 Postanowienie Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 27 czerwca 1994 r. o nadaniu odznaczeń. monitorpolski.gov.pl. [dostęp 2024-12-01].
- 1 2 Udział jednostek wojskowych Rzeczypospolitej Polskiej w misji ONZ w Chorwacji w latach 1992–1995 –zarys problemu. czasopisma.ujd.edu.pl. [dostęp 2024-12-02].
- 1 2 Nasz pluton wciąż istnieje. polska-zbrojna.pl. [dostęp 2024-12-01].
- ↑ Ciechanowski 2010 ↓, s. 221-224.
- ↑ Zginęli dwaj polscy żołnierze. rp.pl. [dostęp 2024-12-01].
- ↑ Kaliciak 2019 ↓, s. 67.
- ↑ Kaliciak 2019 ↓, s. 86.
- ↑ Raport z Bałkanów. Misje, które zmieniły naszą armię. onet.pl. [dostęp 2024-12-06].
- ↑ Kaliciak 2019 ↓, s. 65-67.
- 1 2 Ocalić od zapomnienia. 1psap.wp.mil.pl. [dostęp 2024-12-02].
- ↑ Pamięci poległym na misjach. 1psap.wp.mil.pl. [dostęp 2024-12-02].
Bibliografia
- Grzegorz Kaliciak: Bałkany Raport z polskich misji. Wołowiec: Wydawnictwo Czarne sp. z.o.o., 2019. ISBN 978-83-7611-531-3.
- Grzegorz Ciechanowski: Polskie kontyngenty wojskowe w operacjach pokojowych 1990–1999. Toruń: Wydawnictwo Adam Marszałek, 2010. ISBN 978-83-7611-531-3.