Wiktor Schmidt

Wiktor Schmidt
Viktor Schmidt
Ilustracja
Kraj działania

Cesarstwo Niemieckie

Data i miejsce urodzenia

4 stycznia 1841
Racibórz

Data śmierci

2 kwietnia 1917

Miejsce pochówku

Katowice, cmentarz przy ulicy Francuskiej

Proboszcz parafii Niepokalanego Poczęcia Najświętszej Maryi Panny w Katowicach
Okres sprawowania

1873–1917

Wyznanie

katolicyzm

Kościół

rzymskokatolicki

Inkardynacja

Diecezja wrocławska

Prezbiterat

28 czerwca 1864

Wiktor Schmidt (ur. 4 stycznia 1841 w Raciborzu, zm. 2 kwietnia 1917) – duchowny rzymskokatolicki, domowy prałat Jego Świątobliwości, pierwszy proboszcz parafii Niepokalanego Poczęcia Najświętszej Maryi Panny w Katowicach.

Życiorys

Tablica na kaplicy cmentarnej na cmentarzu przy ulicy Francuskiej w Katowicach – miejsce spoczynku ks. prałata Wiktora Schmidta (2024)
Tablica pamiątkowa we wnętrzu kościoła Mariackiego w Katowicach (po łacinie), upamiętniająca ks. prałata Wiktora Schmidta (2014)

Urodził się 4 stycznia 1841 roku w Raciborzu[1] w rodzinie nauczyciela Fryderyka i Alojzy. W latach 1852–1860 uczęszczał do tamtejszego gimnazjum, gdzie zdał maturę[2], po czym zaczął studia teologiczne na Uniwersytecie Wrocławskim[3]. 28 czerwca 1864 roku we Wrocławiu przyjął święcenia kapłańskie[1].

Od 1864 roku pracował na terenie późniejszej parafii Niepokalanego Poczęcia Najświętszej Maryi Panny w Katowicach jako wikariusz[4], od 1868 roku był kuratusem[3], a 14 czerwca 1873 roku, w dniu erygowania parafii, został jej proboszczem[5]. Dokończył budowę kościoła Mariackiego[6], zaczętą przez ks. Teodora Kremskiego. Uroczyste poświęcenie świątyni nastąpiło 20 listopada 1870 roku[7].

Z jego inicjatywy w 1870 roku zostały sprowadzone do Katowic siostry elżbietanki, których klasztor powstał przy późniejszej ulicy Warszawskiej. Przy nim 25 listopada 1897 roku został otwarty szpital św. Elżbiety[8]. Będąc kuratorem zakładu opiekuńczego w Bogucicach zaprosił siostry jadwiżanki do objęcia tej placówki[9]. Działał także społecznie. W 1867 roku utworzył w Katowicach Konferencję Pań św. Wincentego à Paulo, która miała na cel opiekę nad seniorami, a w 1893 roku pod jego przewodnictwem zaczął działać Związek Chrześcijańskich Robotników[10]. Wybudował również tzw. dom związkowy, ukończony w 1914 roku[11].

Należał do wpływowych działaczy centrowych na Górnym Śląsku. W 1893 roku przewodniczył centralnemu komitetowi wyborczemu w Katowicach, który z jego inspiracji wystąpił przeciwko kandydaturze Juliusza Szmuli w wyborach do niemieckiego parlamentu[3]. W 1896 roku w Królewskiej Hucie wraz z innymi duchownymi centrowymi założył Gazetę katolicką, która miała na celu zwalczanie Katolika i ruchu polskiego na Górnym Śląsku[12].

Z uwagi na wzrost liczby wiernych parafii Mariackiej doprowadził do budowy w latach 1898–1902 kościoła śś. Apostołów Piotra i Pawła przy ulicy Mikołowskiej w Katowicach[13]. W tym celu sam prowadził korespondencję i poszukiwał źródeł finansowania, a na jego wniosek sporządzono kilka projektów nowego budynku[14]. Dokonał także poświęcenia kilku innych kościołów na terenie obecnych Katowic i w jego okolicach. 19 marca 1902 roku poświęcił nowo wybudowany kościół śś. Jana i Pawła Męczenników w Dębie[15], 8 listopada 1900 roku kościół św. Józefa w Załężu[16], 17 listopada 1912 roku kościół św. Antoniego z Padwy w Dąbrówce Małej[17], natomiast 18 listopada 1907 roku kościół św. Józefa w Chorzowie[18]. 5 lipca 1914 roku poświęcił kamień węgielny pod budowę kościoła św. Anny w Janowie[19].

Do 1916 roku pełnił funkcję dziekana dekanatu mysłowickiego – jego następcą był ks. Józef Kubis[1].

Otrzymał tytuł domowego prałata Jego Świątobliwości[6]. Ludwik Musioł napisał o nim: „niski człowiek, o siwej głowie, znany i szanowany przez wszystkich obserwator rozwoju Katowic od niepozornych początków do wielkomiejskiego ośrodka przemysłowo-handlowego”[20].

Zmarł 2 kwietnia 1917 roku[1]. Pochowany został na cmentarzu przy ulicy Francuskiej w Katowicach, w kaplicy cmentarnej[11].

Upamiętnienie

  • Tablica pamiątkowa wewnątrz kościoła Mariackiego w Katowicach – po łacinie[21] (na tablicy inskrypcyjnej wyryta została błędna data święceń kapłańskich – 25 zamiast 28 czerwca 1864 roku[3]).

Przypisy

  1. 1 2 3 4 Kudera 1934 ↓, s. 220.
  2. ↑ Matusiak 2005 ↓, s. 115.
  3. 1 2 3 4 Matusiak 2005 ↓, s. 116.
  4. ↑ Tofilska 2020 ↓, s. 37.
  5. ↑ Szymik-Kozaczko 2010 ↓, s. 13.
  6. 1 2 Matusiak 2005 ↓, s. 113.
  7. ↑ Tofilska 2020 ↓, s. 115.
  8. ↑ Lusek 2010 ↓, s. 36.
  9. ↑ Szymik-Kozaczko 2010 ↓, s. 16.
  10. ↑ Matusiak 2005 ↓, s. 118.
  11. 1 2 Szymik-Kozaczko 2010 ↓, s. 17.
  12. ↑ Matusiak 2005 ↓, s. 117.
  13. ↑ Olszar 2010 ↓, s. 212.
  14. ↑ Parafia św. apostołów Piotra i Pawła: Historia. www.piotripawel.wiara.org.pl. [dostęp 2025-01-22]. (pol.).
  15. ↑ Olszar 2010 ↓, s. 219.
  16. ↑ Olszar 2010 ↓, s. 213.
  17. ↑ Olszar 2010 ↓, s. 215.
  18. ↑ Parafia rzymskokatolicka Świętego Józefa: Historia kościoła i parafii. www.sw-jozef-chorzow.pl. [dostęp 2025-01-22]. (pol.).
  19. ↑ Parafia Rzymskokatolicka św. Anny: Historia parafii św. Anny w Katowicach-Janowie. www.sw-anna.wiara.org.pl. [dostęp 2025-01-22]. (pol.).
  20. ↑ Olszar 2010 ↓, s. 208.
  21. ↑ Matusiak 2005 ↓, s. 112.

Bibliografia

This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.