Wilga kreskobrzucha
| Oriolus xanthonotus[1] | |||
| Horsfield, 1821 | |||
 | |||
| Systematyka | |||
| Domena | |||
|---|---|---|---|
| Królestwo | |||
| Typ | |||
| Podtyp | |||
| Gromada | |||
| Podgromada | |||
| Infragromada | |||
| Rząd | |||
| Podrząd | |||
| Rodzina | |||
| Podrodzina | |||
| Rodzaj | |||
| Gatunek |
wilga kreskobrzucha | ||
| Podgatunki | |||
| |||
| Kategoria zagrożenia (CKGZ)[2] | |||
 | |||
Wilga kreskobrzucha[3] (Oriolus xanthonotus) – gatunek małego ptaka z rodziny wilgowatych (Oriolidae), zamieszkujący Azję Południowo-Wschodnią. Nie jest zagrożony wyginięciem.
Systematyka
Takson ten bywał niekiedy uznawany za podgatunek wilgi filipińskiej (O. steerii). Wyróżniono kilka podgatunków O. xanthonotus[4][5][6]:
- O. xanthonotus xanthonotus – wilga kreskobrzucha[3] – Półwysep Malajski, Sumatra, Jawa i południowo-zachodnie Borneo
- O. xanthonotus mentawi – Wyspy Mentawai (na zachód od Sumatry)
- O. xanthonotus consobrinus – wilga żółtogrzbieta[3] – północne, środkowe i wschodnie Borneo oraz sąsiednie wysepki
- O. xanthonotus persuasus – południowo-zachodnie Filipiny (Palawan i Culion)
Badania molekularne sugerują potrzebę wydzielenia podgatunków consobrinus i persuasus do osobnego gatunku[6][7].
Występowanie
Występuje w lasach wilgotnych strefy międzyzwrotnikowej w południowo-wschodniej Azji (Brunei, Indonezja, Malezja, Mjanma, Filipiny, Singapur, Tajlandia). Spotykany do wysokości 1220 m n.p.m.[8]
Morfologia
Długość ciała około 19 cm. Masa ciała 30–48 g[9].
Występuje dymorfizm płciowy. Samce mają czarną głowę, skrzydła i sterówki (ich końce są żółte), żółty grzbiet, brzuch kremowy w ciemne cętki, czerwono-czarne oczy oraz szare nogi i stopy. Samice różnią się szarobrązową głową i grzbietem oraz ciemniejszymi oczyma.
Status i zagrożenia
IUCN od 2023 uznaje wilgę kreskobrzuchą za gatunek najmniejszej troski (LC, Least Concern). Wcześniej, od 2000 roku uznawany był za gatunek bliski zagrożenia (NT, Near Threatened), a od 1988 roku jako gatunek najmniejszej troski (LC, Least Concern). Liczebność światowej populacji nie została oszacowana, ale ptak ten opisywany jest jako szeroko rozpowszechniony i dość pospolity. Trend liczebności populacji uznawany jest za spadkowy[2][8].
Wilgi kreskobrzuche są bliskie zagrożenia wyginięciem ze względu na zmniejszanie się ich areału lęgowego. Obszar lasów w południowo-wschodniej Azji systematycznie zmniejsza się z powodu nielegalnej wycinki cennych gatunków drzew, często na obszarach chronionych. Przyczyną destrukcji tychże lasów są również pożary (szczególnie w latach 1997–1998)[2][8].
Przypisy
- ↑ Oriolus xanthonotus, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
- 1 2 3 Oriolus xanthonotus, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species (ang.).
- 1 2 3 Systematyka i nazewnictwo polskie za: P. Mielczarek & M. Kuziemko: Podrodzina: Oriolinae Vigors, 1825 – wilgi (wersja: 2021-01-16). [w:] Kompletna lista ptaków świata [on-line]. Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego. [dostęp 2021-03-05].
- ↑ Wilga kreskobrzucha (Oriolus xanthonotus). Avibase. [dostęp 2021-03-05]. (ang.).
- ↑ Dark-throated Oriole (Oriolus xanthonotus). IBC: The Internet Bird Collection. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-09-19)]. (ang.).
- 1 2 F. Gill, D. Donsker & P. Rasmussen (red.): Orioles, drongos, fantails. IOC World Bird List (v11.1). [dostęp 2021-03-05]. (ang.).
- ↑ K.A. Jønsson, M.P.K. Blom, P.Z. Marki, L. Joseph, G. Sangster, P.G.P. Ericson & M. Irestedt. Complete subspecies-level phylogeny of the Oriolidae (Aves: Passeriformes): Out of Australasia and return. „Molecular Phylogenetics and Evolution”. 137, s. 200–209, 2019. DOI: 10.1016/j.ympev.2019.03.015. (ang.).
- 1 2 3 Species factsheet: Oriolus xanthonotus. BirdLife International, 2023. [dostęp 2023-12-14]. (ang.).
- ↑ Loriot à gorge noire Oriolus xanthonotus. [w:] Oiseaux.net [on-line]. [dostęp 2021-03-05]. (fr.).
Linki zewnętrzne
- Zdjęcia i nagrania audiowizualne. [w:] eBird [on-line]. Cornell Lab of Ornithology. (ang.).