Wilhelm Thierry Preyer

Wilhelm Thierry Preyer

Data i miejsce urodzenia	4 lipca 1841 Rusholme
Data i miejsce śmierci	16 marca 1897 Wiesbaden
profesor nauk medycznych
Specjalność: fizjologia, psychologia
Alma Mater	Uniwersytet Fryderyka Wilhelma w Bonn Uniwersytet w Heidelbergu Uniwersytet Wiedeński
Doktorat	1865
Habilitacja	1867
Profesura	1869
Nauczyciel akademicki
Uczelnia	Uniwersytet Friedricha Schillera w Jenie
Rektor Uniwersytetu w Jenie

Wilhelm Thierry Preyer (znany także pod imieniem William, ur. 4 lipca 1841 w Rusholme, zm. 17 lipca 1897 w Wiesbaden) – niemiecki fizjolog i psycholog. Profesor uniwersytetu w Jenie. Pionier psychologii rozwojowej. Autor prac z zakresu fizjologii, dotyczących głównie wzroku, słuchu, oddychania, krwi oraz mechaniki mięśni.

Studia medyczne odbył w Bonn, Heidelbergu i Wiedniu, W 1865 habilitował się na Wydziale Filozofii w Bonn jako prywatny wykładowca zoofizyki i zoochemii, a w 1866 uzyskał doktorat z medycyny na podstawie rozprawy De haemoglobino observationes et experimenta. Swoją karierę naukową rozpoczął badaniami w dziedzinie biochemii, między innymi pracując nad składem chemicznym krwi. Stopniowo jego zainteresowania kierowały się w stronę fizjologii człowieka, w 1867 habilitował się z fizjologii w Jenie. Preyer był profesorem zoochemii, zoofizyki i fizjologii zwierząt na uniwersytecie w Jenie. Jest autorem dzieła Dusza dziecka - Spostrzeżenia nad umysłowym rozwojem człowieka w pierwszych latach życia, które dostarczyło impulsu do dalszych badań w zakresie psychologii rozwojowej. Z powodu choroby przeniósł się do Wiesbaden, gdzie 17 lipca 1897 roku zmarł na przewlekłą chorobę nerek i wątroby.

Przez trzy lata prowadził dokładne badania rozwoju psychicznego swojego syna. Tak powstała praca Dusza dziecka..., która stanowi systematyczne opracowanie bardzo bogatego materiału naukowego. W dziele tym po raz pierwszy dokonano:

• inwentaryzacji i analizy odruchów u małych dzieci
• opisano kolejność ich występowania i rolę życiową
• przedstawiono genezę czynności dowolnych na podłożu odruchów
• opisano początki rozwoju mowy do lat trzech
• opisano czynności ekspresyjne np. zdziwienia, śmiechu itp. (wcześniej temat ekspresji emocji podjął Karol Darwin w pracy Wyrazy uczuć u ludzi i zwierząt z 1872 r., jednak nie uwzględnił on dzieci)

Dzieło Dusza dziecka... było pierwszą pracą z dziedziny psychologii rozwojowej opartym na badaniach systematycznych. Nowatorstwo Preyera polegało na tym, że poddał on analizie naukowej szereg zupełnie nowych problemów takich jak ruchliwość, odruchy, geneza mowy, ekspresje mimiczno-gestykulacyjne, geneza ruchów i czynności dowolnych. Zaakcentował on problem rozwoju motoryki, co w jego czasach w ogóle nie było badane.

Preyer napisał też pracę Rozwój umysłowy we wczesnym dzieciństwie, jednak problem rozwoju intelektualnego omówił w znacznej mierze w oparciu o literaturę naukową.

Był gorącym zwolennikiem darwninizmu oraz programu psychofizjologii Wilhelma Wundta. Inicjując powstanie psychologii rozwojowej czerpał z obu tych dziedzin.

• Encyklopedia PWN, Tom 3, Warszawa 1991, s. 55.
• Historia psychologii, Józef Pieter, Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa 1972, ss. 255-256.

• Wilhelm Thierry Preyer, Rozwój umysłowy dziecka od pierwszego dnia życia oraz wskazówki do czynienia obserwacyi dla rodziców i wychowawców w bibliotece Polona