Willa „Pod Jedlami”

Willa „Pod Jedlami”
Zabytek: nr rej. 136(I-3/18/46) z 17.05.1947 oraz 88 z 25.10.1967[1]
Ilustracja
Państwo

 Polska

Województwo

 małopolskie

Miejscowość

Zakopane

Adres

ul. Koziniec 1

Typ budynku

willa

Styl architektoniczny

styl zakopiański

Architekt

Stanisław Witkiewicz

Inwestor

Jan Gwalbert Pawlikowski

Ukończenie budowy

1897

Położenie na mapie Zakopanego
Mapa konturowa Zakopanego, blisko centrum u góry znajduje się punkt z opisem „Willa „Pod Jedlami””
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, blisko dolnej krawiędzi znajduje się punkt z opisem „Willa „Pod Jedlami””
Położenie na mapie województwa małopolskiego
Mapa konturowa województwa małopolskiego, na dole znajduje się punkt z opisem „Willa „Pod Jedlami””
Położenie na mapie powiatu tatrzańskiego
Mapa konturowa powiatu tatrzańskiego, w centrum znajduje się punkt z opisem „Willa „Pod Jedlami””
Ziemia49°17′15″N 19°58′39″E/49,287500 19,977500
Strona internetowa

Willa „Pod Jedlami”, in. dom „Pod Jedlami” – willa w stylu zakopiańskim w Zakopanem (ul. Koziniec 1) według projektu Stanisława Witkiewicza. Rok budowy 1897, inwestor Jan Gwalbert Pawlikowski, budorze: Zapotoczny i Obrochta[2].

Makieta willi "Pod Jedlami"
Willa pod Jedlami w lutym 2009
Willa pod Jedlami, strona północna
Willa pod Jedlami, strona południowa

Nazwa Pod Jedlami pochodzi od jodeł rosnących kiedyś w ogrodzie.

Willa zbudowana została dla rodziny Pawlikowskich i nadal pozostaje w rękach tejże rodziny. Powstała w 1897 roku na wzgórzu Koziniec niedaleko dzielnicy Bystre. Miejsce pod budowę wybrał sam architekt. Budynek uchodzi za najpełniejszą realizację stylu Witkiewicza. Uwagę zwracają: solidna kamienna podmurówka sięgająca w najwyższym miejscu 4 metrów, rzeźbione elementy konstrukcji (np. rysie, balustrady), skrywająca schody (północna strona) weranda czy przyłap od strony południowej. W środku zachowane zabytkowe wnętrza ozdobione góralską ornamentyką, oryginalne meble w stylu zakopiańskim, malowidła i dzieła sztuki.

W Willi mieszkała i tworzyła poetka Maria Pawlikowska-Jasnorzewska (wówczas żona Jana Gwalberta Henryka Pawlikowskiego). Bywała tu także jej siostra – Magdalena Samozwaniec.

Willa otoczona wiekowymi limbami, cisami, modrzewiami. Rośnie tu także okazała lipa. W zachodniej części ogrodu stoi zabytkowa studnia, także projektu Witkiewicza. Znajduje się tu również dawny budynek gospodarczy zwany Domkiem pod Jasieniami. Od 1972 roku mieszkali w nim Zofia i Witold Paryscy, wybitni znawcy Tatr. Tu też mieściła się ich słynna biblioteka i archiwum (po śmierci przekazane TPN).

Zwiedzanie możliwe jest tylko z zewnątrz.

Przypisy

  1. ↑ Rejestr zabytków nieruchomych – województwo małopolskie [online], Narodowy Instytut Dziedzictwa, 31 stycznia 2025 [dostęp 2020-12-06].
  2. ↑ Stanisława Witkiewicza styl zakopiański Teresa Jabłońska, Wydawnictwo BoSz, 2008, ISBN 978-83-7576-029-3.

Bibliografia

  • Maciej Pinkwart, Lidia Długołęcka-Pinkwart: ZAKOPANE Przewodnik Historyczny. Pascal, 2003.

Linki zewnętrzne

This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.