Witold Żarski
 kapitan geograf | |
| Data i miejsce urodzenia |
16 stycznia 1899 |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci |
wiosna 1940 |
| Przebieg służby | |
| Siły zbrojne | |
| Formacja | |
| Jednostki |
5 Pułk Ułanów Zasławskich |
| Główne wojny i bitwy | |
| Odznaczenia | |
  _BAR.svg.png){kind=small} _BAR.svg.png){kind=small}     | |
.png){kind=small}
Witold Antoni Żarski herbu Starykoń (ur. 16 stycznia 1899 w Piotrkowie Trybunalskim[1], zm. wiosną 1940 w Charkowie) – kapitan geograf Wojska Polskiego, ofiara zbrodni katyńskiej.
Życiorys
Wywodził się ze starej rodziny ziemiańskiej. Był synem lekarza i farmaceuty Józefa Żarskiego h. Starykoń (1853–1917) i Józefy z Psarskich h. Jastrzębiec (1860–1940). Jego braćmi byli Tadeusz – działacz socjalistyczny i komunistyczny, zamordowany w ZSRR w czasie czystek stalinowskich oraz Mieczysław – ofiara ukraińskich nacjonalistów.
Jako nastolatek wstąpił do Legionów Polskich. W czasie walk w latach 1918–1921 służył w 5 pułku ułanów. Odznaczony Krzyżem Walecznych. Po zakończeniu działań wojennych pozostał w służbie wojskowej. Ukończył Oficerską Szkołę Wojsk Taborowych, służył w 4 dywizjonie taborów. W 1927 roku ukończył Oficerską Szkołę Topografów, po której pracował jako topograf w Wojskowym Instytucie Geograficznym[2].
W czasie kampanii wrześniowej 1939 roku – po agresji ZSRR na Polskę – w nieznanych okolicznościach dostał się do niewoli sowieckiej. Przebywał w obozie w Starobielsku[3]. Wiosną 1940 roku został zamordowany przez funkcjonariuszy NKWD w Charkowie i pogrzebany potajemnie w bezimiennej mogile zbiorowej w Piatichatkach[3], gdzie od 17 czerwca 2000 roku mieści się oficjalnie Cmentarz Ofiar Totalitaryzmu w Charkowie[4]. Figuruje na Liście Starobielskiej NKWD, pod poz. 1133[3].
Ordery i odznaczenia
Upamiętnienie
5 października 2007 roku minister obrony narodowej Aleksander Szczygło mianował go pośmiertnie na stopień majora[8][9][10]. Awans został ogłoszony 9 listopada 2007 roku w Warszawie, w trakcie uroczystości „Katyń Pamiętamy – Uczcijmy Pamięć Bohaterów”[11][12][13].
17 kwietnia 2016 roku jego osoba została upamiętniona tabliczką przy pomniku ofiar terroru sowieckiego w latach 1939–1956 w Piotrkowie Trybunalskim[14].
Zobacz też
Przypisy
- ↑ Marek Jerzy Minakowski, Witold Antoni Żarski h. Starykoń [online], Sejm-Wielki.pl [dostęp 2017-10-18].
- ↑ Jukon, Rodzina Bogny Lewtak-Baczyńskiej – Pomordowani w Katyniu. [online], www.bognalewtakb.dt.pl [dostęp 2017-10-18] [zarchiwizowane z adresu 2017-10-19] (pol.).
- 1 2 3 Księga Cmentarna Charkowa 2003 ↓, s. 641.
- ↑ Księga Cmentarna Charkowa 2003 ↓, s. LXXIV.
- ↑ M.P. z 1932 r. nr 92, poz. 124 „za pracę w dziele odzyskania niepodległości”.
- 1 2 3 4 5 6 Muzeum Katyńskie - Fotografie Antoniego Żarskiego [online], www.muzeumkatynskie.pl [dostęp 2022-02-25].
- ↑ M.P. z 1939 r. nr 119, poz. 280 „za zasługi w służbie wojskowej”.
- ↑ Lista osób zamordowanych w Katyniu, Charkowie, Twerze i Miednoje mianowanych pośmiertnie na kolejne stopnie. [online], web.archive.org, s. 66 [dostęp 2024-08-28] [zarchiwizowane z adresu 2016-03-27] (pol.).
- ↑ Decyzja Nr 439/MON Ministra Obrony Narodowej z dnia 5 października 2007 w sprawie mianowania oficerów Wojska Polskiego zamordowanych w Katyniu, Charkowie i Twerze na kolejne stopnie oficerskie. Decyzja nie została ogłoszona w Dzienniku Urzędowym MON.
- ↑ Zbrodnia katyńska, miedzy prawdą i kłamstwem [online], edukacja.ipn.gov.pl, 2008, s. 215 [dostęp 2024-09-17] (pol.).
- ↑ Prezydent RP wziął udział w uroczystościach „Katyń Pamiętamy – Uczcijmy Pamięć Bohaterów” [online], prezydent.pl [dostęp 2024-08-26] (pol.).
- ↑ Harmonogram odczytywania nazwisk osób zamordowanych w Katyniu, Charkowie, Twerze i Miednoje mianowanych pośmiertnie na kolejne stopnie [online], policja.pl, s. 1-4 [dostęp 2024-08-28] (pol.).
- ↑ „Katyń Pamiętamy – Uczcijmy Pamięć Bohaterów”. Portal polskiej Policji. [dostęp 2023-09-15].
- ↑ Towarzystwo Przyjaciół Piotrkowa Trybunalskiego Obchody 76. Rocznicy Zbrodni Katyńskiej [online], tppt.cba.pl [dostęp 2017-10-18] (pol.).
Bibliografia
- Jerzy Ciesielski, Zuzanna Gajowniczek, Grażyna Przytulska, Wanda Krystyna Roman, Zdzisław Sawicki, Robert Szczerkowski, Wanda Szumińska: Charków. Księga Cmentarna Polskiego Cmentarza Wojennego. Jędrzej Tucholski (red.). Warszawa: Oficyna Wydawnicza RYTM, 2003. ISBN 83-916663-5-2.