Witold Scheuring (prawnik)

Witold Scheuring
Ilustracja
Witold Scheuring w trakcie służby w Armii Polskiej na Wschodzie
podporucznik rezerwy piechoty podporucznik rezerwy piechoty
Data i miejsce urodzenia

10 lipca 1897
Lwów

Data i miejsce śmierci

26 grudnia 1980
Sanok

Przebieg służby
Lata służby

1915-1920, 1939, 1942-1944

Siły zbrojne

C. K. Armia
Wojsko Polskie
Polskie Siły Zbrojne w ZSRR
Armia Polska na Wschodzie
Polskie Siły Zbrojne

Formacja

2 Korpus
Polski Korpus Przysposobienia i Rozmieszczenia

Jednostki

30 Pułk Piechoty
5 Pułk Artylerii Polowej
52 Pułk Piechoty
61 Pułk Piechoty
10 Dywizja Piechoty
5 Dywizja Piechoty
2 Korpus Polski

Stanowiska

dowódca plutonu
sędzia sądu polowego

Główne wojny i bitwy

I wojna światowa
wojna polsko-ukraińska (obrona Lwowa)
wojna polsko-bolszewicka
II wojna światowa (kampania wrześniowa)

Późniejsza praca

urzędnik, sędzia, notariusz

Odznaczenia
Medal Zwycięstwa i Wolności 1945 Medal Dziesięciolecia Odzyskanej Niepodległości Medal Brązowy za Długoletnią Służbę
Odznaka pamiątkowa „Orlęta”
Medal Wojska Gwiazda Italii (Wielka Brytania) Medal Wojny 1939–1945 (Wielka Brytania)

Witold Gustaw Jerzy Scheuring (ur. 10 lipca 1897 we Lwowie, zm. 26 grudnia 1980 w Sanoku) – polski doktor praw, urzędnik ministerialny II Rzeczypospolitej, sędzia, adwokat, radca prawny, notariusz. Obrońca Lwowa, podporucznik rezerwy piechoty Wojska Polskiego II RP i oficer Polskich Sił Zbrojnych na Zachodzie.

Życiorys

Witold Gustaw Jerzy Scheuring urodził się 10 lipca 1897 we Lwowie[1][2][3][4]. Był synem Hermana, c. k. radcy leśnictwa i krajowego inspektora lasów[5], w okresie II Rzeczypospolitej kierownika inspekcji leśnej we Lwowie[6], oraz Stanisławy z domu Jarolin[4][3]. W 1913 ukończył VI klasę w C. K. Gimnazjum VIII we Lwowie[7]. W 1915 zdał maturę w Prywatnym Gimnazjum im. Adama Mickiewicza we Lwowie (w jego klasie był Włodzimierz Paygert)[1].

Podczas I wojny światowej został powołany do służby w c. i k. armii i przed 1916 był jednorocznym ochotnikiem w c. k. 30 pułku piechoty[8]. Na przełomie 1916/1917 przeszedł szkolenie oficerskie w wymiarze kilkunastu tygodni[9]. Potem do 1919 służył w szeregach 30 pp pełniąc głównie funkcje instruktorskie i dowódcze[9]. We wrześniu 1918 urlopowany w celu kontynuacji studiów, po czym wrócił do Lwowa[9]. U kresu wojny w listopadzie 1918 wraz z Orlętami Lwowskimi uczestniczył w obronie Lwowa w 1918 (w walkach brali udział także jego bracia Herman Zdzisław i Wiesław)[10]. Na froncie wojny polsko-ukraińskiej służył w szeregach 5 pułku artylerii polowej w stopniu podoficerskim w charakterze obserwatora artyleryjskiego[9]. Wiosną 1919 krótkotrwale przebywał w niewoli ukraińskiej[9]. Następnie brał udział w działaniach wojny polsko-bolszewickiej do jej końca; w stopniach sierżanta i podchorążego np. jako adiutant dowódcy szpitaly etapowych w Tarnopolu i w Krakowie[11]. W grudniu 1920 został przeniesiony do rezerwy[11]. Awansowany na stopień podporucznika rezerwy piechoty ze starszeństwem z dniem 1 czerwca 1919[12][13]. W 1923, 1924 był oficerem rezerwowym do 52 pułku piechoty Strzelców Kresowych w garnizonie Chełm[14][15], w 1934 był oficerem rezerwowym 61 pułku piechoty[16].

Ukończył studia prawnicze na Wydziale Prawa Uniwersytetu Jana Kazimierza we Lwowie, uzyskując stopień naukowy doktora praw w 1922[17][3]. Od 19 maja 1921 jako kandydat notarialny przez niespełna osiem miesięcy odbywał praktykę w Ropczycach[18]. Wstąpił do służby państwowej, został zatrudniony w Ministerstwie Wyznań Religijnych i Oświecenia Publicznego, gdzie był powołany jako praktykant od 1 sierpnia 1923[19], 16 grudnia 1923 został mianowany pomocnikiem referenta[20], a następnie referendarzem od 1 lutego 1925[21]. W tym stanowisku 1 listopada 1928 został zastępcą rzecznika dyscyplinarnego Wyższej Komisji Dyscyplinarnej w Ministerstwie Wyznań Religijnych i Oświecenia Publicznego[22], a z dniem 31 stycznia 1929 został zwolniony z tego stanowiska w związku z przejściem do służby sądowej[23]. Jako egzaminowany aplikant sądowy 6 czerwca 1931 został mianowany asesorem sądowym w okręgu Sądu Apelacyjnego w Toruniu[24] i pracował w Sądzie Grodzkim w Toruniu[25]. Od czerwca 1932 był sędzią Sądu Grodzkiego w Toruniu[26], a od około 1935 do 1939 był sędzią Sądu Okręgowego w Gnieźnie[27][28]. W latach 30. zamieszkiwał w Toruniu przy ul. Fryderyka Szopena 19 (1932)[29] i przy ul. Adama Mickiewicza 109 (1936)[30].

Po wybuchu II wojny światowej i rozpoczęciu kampanii wrześniowej został wcielony do armii i przydzielony do Komendy Powiatowej Policji Państwowej w Gnieźnie, a następnie ewakuował się na wschód[11]. Po agresji ZSRR na Polskę z 17 września został rozbrojony przez Sowietów w Złoczowie[11]. W tym samym miesiącu dotarł do Lwowa, gdzie połączył się z żoną i synem, którzy wyjechali z Gniezna przed wybuchem wojny[28][11]. Po nastaniu okupacji sowieckiej był bezrobotny, a 9 kwietnia 1940 został aresztowany przez Sowietów[31]. Początkowo był osadzony we lwowskim więzieniu Brygidki, a następnie przenoszony do Kijowa (w czerwcu 1940; w tym czasie jego żona została deportowana w głąb ZSRR), do Czernihowa (lipiec 1940), do Nowogrodu Siewierskiego i do Charkowa[28][31]. Pod koniec 1940 został skazany został skazany na karę 8 lat pobytu w obozach poprawczych[32]. Zesłano go na Daleki Wschód do obozu Buchta-Nachodka na północ od Władywostoku nad Zatoką Nachodka[32]. Na mocy układu Sikorski-Majski z 30 lipca 1941 zwolniono go w listopadzie 1941[28][32].

Następnie udał się na ziemie kazachskie[32]. Przebywał w szpitalach w Akmolińsku, Semipałatyńsku, gdzie spotkał się z żoną i przebywał z nią cztery miesiące[28][32]. Pod koniec marca 1942 wstąpił do formowanej Armii Polskiej w ZSRR gen. Władysława Andersa[32]. Wpierw otrzymał przydział do Ośrodka Zapasowego Armii w Guzarze, potem skierowany do 10 dywizji piechoty na stanowisko dowódcy plutonu, latem 1942 był sędzią sądu polowego w 5 Dywizji Piechoty, a w listopadzie tego samego roku otrzymał dwuletni urlop z uwagi na stan zdrowia[32]. W styczniu 1942 ponownie go zmobilizowano do służby czynnej i przydzielono do Rezerwy Oficerskiej Ośrodka Zapasowego Armii, skąd odkomenderowano do służby na tyłach[32]. W grudniu 1944 skierowany do Biura Rozrachunkowego Armii Polskiej na Wschodzie[32].

Witold Scheuring po powrocie do Polski w 1947

W listopadzie 1946 trafił do Wielkiej Brytanii[28][32]. Na początku 1947 zgłosił się do służby w Polskim Korpusie Przysposobienia i Rozmieszczenia, do którego przyjęto go w maju tego samego roku[32]. Następnie zgłosił zamiar wyjazdu do Polski, gdzie powrócił 19 grudnia 1947, łącząc się z rodziną[33][28][32].

Przez pierwszy rok w Ojczyznie mieszkał w Krakowie[32]. Od lutego 1948 prowadził praktykę adwokacką, pracował w zespole adwokackim oraz jako radca prawny w Makowie Podhalańskim[33][34]. Następnie przeprowadził się do Międzyrzecza, gdzie początkowo nadal był adwokatem, a od 1 kwietnia 1964 wyłącznie radcą prawnym[33][34]. W połowie lat 60. pracował na stanowisku rejonowego radcy prawnego w Okręgowej Spółdzielni Mleczarskiej w Międzyrzeczu[3]. W okresie PRL pozostawał w stopniu podporucznika i był bezpartyjny[3]. Był rozpracowywany przez komunistyczne służby, a sprawę ewidencyjno-obserwacyjną, założoną w związku z jego służbą w 2 Korpusie PSZ prowadzono od drugiej połowy lat 40. do 1974[35][36][37]. W Międzyrzeczu w 1966 został członkiem Związku Bojowników o Wolność i Demokrację, a potem należał do koła ZBoWiD w Sanoku[38]. W 1977 otrzymał zaświadczenie kombatanta[3]. W kwietniu i maju 1978 na łamach „Gazety Sanockiej – Autosan” zabrał głos w sprawie kondycji sfery kultury w Sanoku[a][39][40]. Był rozpracowywany przez Wojewódzki Urząd Spraw Wewnętrznych w Krakowie[41]. W Sanoku zamieszkiwał przy ulicy Romualda Traugutta[4]. W tym mieście zmarł 26 grudnia 1980[4][3][42][43]. Trzy dni potem został pochowany w grobowcu rodzinnym na nowym cmentarzu przy ul. Matejki w Sanoku[4][43][44]. Jego brat Herman Zdzisław Scheuring (1894-1963) został lekarzem, po wojnie pozostał w Wielkiej Brytanii, a Wiesław (1901-1920), poniósł śmierć w wojnie polsko-bolszewickiej[45]. Był żonaty z Heleną z domu Prugar (1907–1993), która była nauczycielką[46][4][47]. Miał syna Witolda (1934-2017), doktora habilitowanego nauk weterynaryjnych[48].

Relacje Witold i Heleny Scheuringów zostały wydane przez Polskie Towarzystwo Ludoznawcze w książce pt. Ze Lwowa na Wschód. Historia małżeńskiej tułaczki, w serii Biblioteka zesłańca i podserii Świadectwa XX wieku, pod redakcją i ze wstępem dr. hab. Piotra Cichorackiego[49][50].

Grobowiec Witolda Scheuringa

Odznaczenia

Uwagi

  1. ↑ W 1931 Wiesław Scheuring został pośmiertnie odznaczony Medalem Niepodległości. M.P. z 1931 r. nr 178, poz. 260.

Przypisy

  1. 1 2 Sprawozdanie Dyrekcyi Gimnazyum im. Mickiewicza we Lwowie za rok szkolny 1914/15. Lwów: 1915, s. 31, 37.
  2. ↑ Rocznik Oficerski Rezerw 1934 ↓, s. 39, 520, 1220.
  3. 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 Deklaracje ↓, s. 18.
  4. 1 2 3 4 5 6 Księga Zmarłych 1975–1995 Sanok. Parafia Przemienienia Pańskiego w Sanoku, s. 59 (poz. 124).
  5. ↑ Egzamina klasowe w r. 1904. „Sylwan”. Nr 12, s. 374, 389, 1904.
  6. ↑ Lista znawców. „Dziennik Urzędowy Ministerstwa Sprawiedliwości”. Nr 7, s. 101, 1 kwietnia 1922.
  7. ↑ Sprawozdanie Dyrekcyi C. K. Gimnazyum VIII we Lwowie za rok szkolny 1913. Lwów: 1913, s. 107.
  8. ↑ Sprawozdanie Dyrekcyi C. K. Gimnazyum VIII we Lwowie za rok szkolny 1915/16. Lwów: 1916, s. 9.
  9. 1 2 3 4 5 Cichoracki 2021 ↓, s. 5.
  10. ↑ Herman Zdzisław Scheuring: Walki o Szkołę Kadecką i w Ulicy Sykstuskiej. W: Obrona Lwowa. 1–22 listopada 1918. Tom 2. Źródła do dziejów walk o Lwów i województwa południowo-wschodnie 1918–1920. Relacje uczestników. Jarosław Waniorek (red.). Warszawa: 1993, s. 350. ISBN 83-85218-56-4.
  11. 1 2 3 4 5 Cichoracki 2021 ↓, s. 6.
  12. ↑ Rocznik Oficerski 1923 ↓, s. 841.
  13. ↑ Rocznik Oficerski 1924 ↓, s. 517.
  14. ↑ Rocznik Oficerski 1923 ↓, s. 782.
  15. ↑ Rocznik Oficerski 1924 ↓, s. 250.
  16. ↑ Rocznik Oficerski Rezerw 1934 ↓, s. 39, 520.
  17. ↑ Kronika. Z Uniwersytetu Jana Kazimierza we Lwowie. „Chwila”. Nr 1277, s. 5, 20 września 1922.
  18. ↑ IX. Lista kandydatów notarialnych Okręgu Izby Notarialnej w Krakowie. „Przegląd Notarialny”. 1, s. 75, 922.
  19. ↑ 144. Ruch służbowy. Ministerstwo. „Dziennik Urzędowy Ministerstwa Wyznań Religijnych i Oświecenia Publicznego Rzeczypospolitej Polskiej”. Nr 15, s. 266, 1 września 1923.
  20. ↑ 32. Ruch służbowy. Ministerstwo. „Dziennik Urzędowy Ministerstwa Wyznań Religijnych i Oświecenia Publicznego Rzeczypospolitej Polskiej”. Nr 3, s. 42, 15 lutego 1924.
  21. ↑ Ruch służbowy. „Dziennik Urzędowy Ministerstwa Wyznań Religijnych i Oświecenia Publicznego Rzeczypospolitej Polskiej”. Nr 7, s. 121, 1 kwietnia 1925.
  22. ↑ 203. Ruch służbowy. Ministerstwo. „Dziennik Urzędowy Ministerstwa Wyznań Religijnych i Oświecenia Publicznego Rzeczypospolitej Polskiej”. Nr 12, s. 501, 5 listopada 1928.
  23. ↑ 35. Ruch służbowy. Ministerstwo. „Dziennik Urzędowy Ministerstwa Wyznań Religijnych i Oświecenia Publicznego Rzeczypospolitej Polskiej”. Nr 3, s. 93, 28 lutego 1929.
  24. ↑ Ruch służbowy. Asesorzy. „Ruch Służbowy. Dodatek do Dziennika Urzędowego Ministerstwa Sprawiedliwości”. Nr 19, s. 154, 20 lipca 1931.
    •Z miasta. „Dzień Pomorski”. Nr 164, s. 7, 21 lipca 1931.
  25. ↑ Księga adresowa i informacyjna miasta Torunia. Toruń: 1932, s. 84.
  26. ↑ Wiadomości potoczne. Zmiany w sądownictwie. „Słowo Pomorskie”. Nr 130, s. 8, 9 czerwca 1932.
    •Kalendarz Sądowy na Rok 1933. Warszawa: 1933, s. 107.
    •Kalendarz Informator Sądowy na Rok 1934. Warszawa: 1934, s. 144.
    •Kalendarz Sądowy na Rok 1935. Warszawa: 1935, s. 163.
  27. ↑ Kalendarz Sądowy na Rok 1936. Warszawa: 1936, s. 152.
    •Kalendarz Informator Sądowy na Rok 1937. Warszawa: 1937, s. 156.
    •Kalendarz Informator Sądowy na Rok 1938. Warszawa: 1938, s. 191.
    •Kalendarz Sądowy na Rok 1939. Warszawa: 1939, s. 197.
  28. 1 2 3 4 5 6 7 Hermanowicz [właśc.: Scheuring] Witold, Fragmenty wspomnień 1939-1942. W: Wspomnienia Sybiraków – bibliografia komentowana zbiorów Archiwum Naukowego przy Zarządzie Głównym Polskiego Towarzystwa Ludoznawczego we Wrocławiu1. s. 83.
  29. ↑ Księga adresowa i informacyjna miasta Torunia. Toruń: 1932, s. 462.
  30. ↑ Książka adresowa miasta Torunia według stanu z czerwca 1936. Toruń: 1936, s. 283.
  31. 1 2 Cichoracki 2021 ↓, s. 6-7.
  32. 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 Cichoracki 2021 ↓, s. 7.
  33. 1 2 3 4 Deklaracje ↓, s. 22.
  34. 1 2 Cichoracki 2021 ↓, s. 7-8.
  35. 1 2 3 4 Cichoracki 2021 ↓, s. 8.
  36. ↑ Witold Scheuring. inwentarz.ipn.gov.pl. [dostęp 2024-12-25].
  37. ↑ Witold Scheuring. inwentarz.ipn.gov.pl. [dostęp 2024-12-25].
  38. ↑ Deklaracje ↓, s. 18–23.
  39. ↑ Witold Scheuring. „Sanok pustynią kulturalną” – a co z frekwencją?. „Gazeta Sanocka – Autosan”. Nr 11, s. 6, 10–20 kwietnia 1978.
  40. ↑ Witold Scheuring. Jeszcze raz o sanockiej „pustyni kulturalnej”. „Gazeta Sanocka – Autosan”. Nr 13, s. 6, 1–10 maja 1978.
  41. ↑ Wojewódzki Urząd Spraw Wewnętrznych w Krakowie [1945 1983-1990]. ipn.gov.pl. [dostęp 2015-09-29].
  42. ↑ Indeks do ksiąg zmarłych od roku 1914. Sanok: Parafia Przemienienia Pańskiego w Sanoku, s. S 1980 (poz. 124).
  43. 1 2 Księga cmentarna nr 2. Matejki Nowy I od 1971 do 2001, Sanok, (poz. 175).
  44. ↑ Witold Scheuring. cmentarzsanok.zetohosting.pl. [dostęp 2021-11-24].
  45. ↑ Ryszard Terlecki: Zdzisław Herman Scheuring. ipsb.nina.gov.pl. [dostęp 2018-10-01].
  46. ↑ Helena Scheuring. cmentarzsanok.zetohosting.pl. [dostęp 2021-11-24].
    •Księga cmentarna nr 2. Matejki Nowy I od 1971 do 2001, Sanok, (poz. 1076).
  47. ↑ Cichoracki 2021 ↓, s. 8-9.
  48. ↑ Michał Stosik, Jerzy Szenfeld. Kronika. Ex funebri charta. Dr hab. n. wet. Witold Scheuring (1934-2017). „Medycyna Weterynaryjna”. Tom 74, nr 3, s. 215, 2018.
  49. ↑ Ze Lwowa 2021 ↓, s. 4.
  50. ↑ Cichoracki 2021 ↓, s. 9-14.

Bibliografia

This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.