Wodniczak pstry

Wodniczak pstry
	Pardirallus maculatus
	(Boddaert, 1783)
	Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	zwierzęta
Typ	strunowce
Podtyp	kręgowce
Gromada	ptaki
Podgromada	Neornithes
Infragromada	ptaki neognatyczne
Rząd	żurawiowe
Rodzina	chruściele
Podrodzina	wodniki
Rodzaj	Pardirallus
Gatunek	wodniczak pstry
Synonimy
	Rallus maculatus Boddaert, 1783;
	Rallus maculatus Boddaert, 1783;
Podgatunki
	P. m. insolitus (Bangs & Peck, 1908); P. m. maculatus (Boddaert, 1783);
	P. m. insolitus (Bangs & Peck, 1908); P. m. maculatus (Boddaert, 1783);
	Kategoria zagrożenia (CKGZ)
	; najmniejszej troski
	Zasięg występowania

Wodniczak pstry^[4] (Pardirallus maculatus) – gatunek średniej wielkości ptaka z rodziny chruścieli (Rallidae). Zamieszkuje Meksyk, Amerykę Środkową i Amerykę Południową. Nie jest zagrożony.

Podgatunki i zasięg występowania

Wyróżnia się następujące podgatunki^[4]^[5]:

P. m. insolitus (Bangs & Peck, 1908) – wodniczak plamisty – Meksyk do Kostaryki
P. m. maculatus (Boddaert, 1783) – wodniczak pstry – Kolumbia do wschodniej Brazylii, na południe do Peru i Argentyny, Karaiby

Morfologia

Rozmiary: Długość ciała wynosi 25–28 cm, masa ciała 130–220 g.
Wygląd: Samce cięższe od samic. Od pozostałych chruścieli wodniczaka pstrego wyróżnia długi dziób i wyraźnie plamiste upierzenie. Występuje w trzech odmianach barwnych. Pierwsza odmiana barwna posiada ciemny wierzch ciała i ciemne wzory na spodzie; nie ma białych pasów. Druga posiada szare gardło i pierś, którą pokrywają białe pasy. Trzecia posiada szare, biało nakrapiane gardło. Pierś i brzuch są biało paskowane.

Ekologia i zachowanie

Środowisko: Spotykany na wysokości do 2000 m n.p.m. Zasiedla bagna, pola ryżowe, rowy, podmokłe tereny trawiaste i sztucznie nawadniane tereny uprawne.

Głos: Odzywa się głośnymi, zgrzytliwymi wrzaskami, często poprzedzonymi chrząkaniami kr-krreih krreih lub grrr. Odzywa się także szorstkim łuh-łuh lub um-um. Gdy zostanie zaniepokojony, wydaje z siebie ostre, powtarzane gek.

Pożywienie: Żywi się owadami, zarówno dorosłymi, jak i larwami, dżdżownicami, bezkręgowcami i małymi rybami.

Lęgi: Ptak monogamiczny, terytorialny. Gniazdo mieści się w roślinności nad powierzchnią wody. Budulec stanowią trawy lub sitowie. Samica składa 2–7 żółtawych jaj. Czas inkubacji nie jest znany, prawdopodobnie 13–31 dni. Pisklęta wykluwają się pokryte od spodu puchem. Są zagniazdownikami lub pół zagniazdownikami. Karmią je oboje rodzice. Prawdopodobnie całkowicie opierzają się po dwóch miesiącach.

Status

Międzynarodowa Unia Ochrony Przyrody (IUCN) uznaje wodniczaka pstrego za gatunek najmniejszej troski (LC – Least Concern) nieprzerwanie od 1988 roku. Liczebność światowej populacji, według szacunków organizacji Wetlands International z 2022 roku, mieści się w przedziale 11 000 – 26 700 osobników, co przelicza się na około 7000 – 18 000 osobników dorosłych. Globalny trend liczebności jest prawdopodobnie stabilny^[3].

Przypisy

↑ Pardirallus maculatus, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
↑ Taylor, B.: Spotted Rail (Pardirallus maculatus). [w:] del Hoyo, J., Elliott, A., Sargatal, J., Christie, D.A. & de Juana, E. (red.). Handbook of the Birds of the World Alive [on-line]. Lynx Edicions, Barcelona, 2020. [dostęp 2020-03-27].
1 2 BirdLife International, Pardirallus maculatus, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species 2022, wersja 2024-2 [dostęp 2025-02-16] (ang.).
1 2 Systematyka i nazwy polskie za: P. Mielczarek, M. Kuziemko: Rodzina: Rallidae Leach, 1820 - chruściele - Rails and coots (wersja: 2024-01-24). [w:] Kompletna lista ptaków świata [on-line]. Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego. [dostęp 2025-02-16].
↑ F. Gill, D. Donsker, P. Rasmussen (red.): Flufftails, finfoots, rails, trumpeters, cranes, limpkin. IOC World Bird List (v10.1). [dostęp 2020-03-27]. (ang.).

Bibliografia

Nicole Bouglouan: Spotted Rail. Oiseaux-Birds. [dostęp 2013-05-05].

Linki zewnętrzne

Zdjęcia, nagrania głosów i krótkie filmy. [w:] eBird [on-line]. Cornell Lab of Ornithology. (ang.).

[itis-1] Pardirallus maculatus, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).

[hbwa-2] Taylor, B.: Spotted Rail (Pardirallus maculatus). [w:] del Hoyo, J., Elliott, A., Sargatal, J., Christie, D.A. & de Juana, E. (red.). Handbook of the Birds of the World Alive [on-line]. Lynx Edicions, Barcelona, 2020. [dostęp 2020-03-27].

[iucn-3] 1 2 BirdLife International, Pardirallus maculatus, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species 2022, wersja 2024-2 [dostęp 2025-02-16] (ang.).

[mk-4] 1 2 Systematyka i nazwy polskie za: P. Mielczarek, M. Kuziemko: Rodzina: Rallidae Leach, 1820 - chruściele - Rails and coots (wersja: 2024-01-24). [w:] Kompletna lista ptaków świata [on-line]. Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego. [dostęp 2025-02-16].

[ioc-5] F. Gill, D. Donsker, P. Rasmussen (red.): Flufftails, finfoots, rails, trumpeters, cranes, limpkin. IOC World Bird List (v10.1). [dostęp 2020-03-27]. (ang.).

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]