Wojciech Dutka (pisarz)
| Data i miejsce urodzenia |
28 kwietnia 1979 |
|---|---|
| Narodowość | |
| Język | |
| Alma Mater | |
| Dziedzina sztuki | |
| Ważne dzieła | |
| |
Wojciech Dutka (ur. 28 kwietnia 1979 w Bielsku-Białej) – polski pisarz i historyk, autor beletrystycznych powieści historycznych, sensacyjnych i kryminalnych.
Życiorys
Absolwent Liceum Ogólnokształcącego im. Mikołaja Kopernika w Bielsku-Białej (matura w 1998)[1]. W roku 2003 ukończył studia historyczne na Katolickim Uniwersytecie Lubelskim, a następnie podyplomowe dziennikarstwo. Natomiast w roku 2014 doktoryzował się z historii nowożytnej na Uniwersytecie Jagiellońskim w Krakowie[2]. Pracował m.in. jako dziennikarz radiowy, a także konsultant do spraw europejskich programów badawczych[3]. Jest również współautorem pracy o historii polskiego plakatu medycznego, nagrodzonej przez ministra zdrowia w 2011[4]. Publikował w czasopismach naukowych: „Kwartalniku Historycznym”, „Czasach nowożytnych”, „Klio”, „Kwartalniku Historii Żydów”, „Przeglądzie Historycznym” i „Roczniku Historii prasy Polskiej”[5]. W roku 2001 na łamach studenckiego pisma w Lublinie opublikował wybór wierszy. Jako największy sukces w karierze pisarza należy uznać tłumaczenie jego najsłynniejszej powieści Czerń i Purpura na język czeski, wydanie jej zapowiedziało największe czeskie wydawnictwo Albatros Media[6]. Po wydaniu czeskim, słowackie wydawnictwo Lindeni będące częścią grupy wydawniczej Albatros, zapowiedziało wydanie słowackie powieści Dutki Czerń i Purpura w kwietniu 2022[7]. Pisarz odwiedził Słowację we wrześniu 2022 na zaproszenie wydawnictwa Lindeni, któremu udzielił obszernego wywiadu w słowackim radiu[8] oraz literacki festiwal w Żilinie[9]. Wydawnictwo Lira poinformowało w styczniu 2023 o sprzedaży praw do powieści Sen o Glajwic największemu czeskiemu wydawcy, grupie Albatros Media[10]. W roku 2023 Wydawnictwo Lira poinformowało o sprzedaży praw do powieści Amerykanka tej samej czeskiej grupie wydawniczej[11], a powieść ukazała się w roku 2024 w Republice Czeskiej[12]. Wydawnictwo Lira poinformowało o sprzedaży praw do powieści Niemka tej samej czeskiej grupie wydawniczej w kwietniu 2025 roku[13], a pisarz gościł w Brnie w kwietniu 2025 roku podczas dni kultury polskiej[14].
Twórczość
Charakterystyka twórczości
Akcja jego powieści toczy się w różnych okresach historycznych, m.in. w starożytności, średniowieczu i podczas II wojny światowej. W swojej twórczości prozatorskiej Dutka łączy postacie i wydarzenia historyczne z fikcją literacką. Od początku kariery pisarskiej współpracował z warszawskim wydawnictwem Albatros Andrzej Kuryłowicz, ale od 2019 roku jego nowe powieści ukazują się w warszawskim Wydawnictwie Lira[15]. Dutka jest pisarzem wykorzystującym warsztat historyka do tworzenia narracji powieściowych, a podstawową kategorią literacką, jaką stosuje, jest suspens, rozumiany jako stan napięcia, oczekiwania na to, jak rozwinie się akcja. Według Marii Olechy- Lisieckiej z redakcji Dziennika Zachodniego twórczość Dutki znajduje się w kręgu niedocenianych autorów polskiego kryminału, choć jego proza sensacyjna, szczególnie powieści z pierwszym czarnoskórym detektywem w polskim kryminale Maxem Kwietniewskim, znajdują się na bardzo wysokim poziomie artystycznym[16]. Z kolei powieść Dutki Czerń i Purpura została zauważona przez badaczkę literatury współczesnej odnoszącej się do Zagłady dr hab. Martę Tomczok z Uniwersytetu Śląskiego w pracy Czyja dzisiaj jest Zagłada? Retoryka-ideologia, popkultura[17]. W ocenie krytyka literackiego Krzysztofa Masłonia powieść Dutki Niemka jest mocną powieścią wojenną osadzoną w realiach II wojny światowej w okupowanej przez Niemców Polsce[18].
Proza
- Krew Faraonów, Wydawnictwo Albatros. A. Kuryłowicz 2005
- Taniec Szarańczy, Wydawnictwo Albatros. A. Kuryłowicz 2007
- Bractwo Mandylionu, Wydawnictwo Albatros. A. Kuryłowicz 2009 (ponowne wydanie rozszerzone i zmienione wydawnictwo Lira, 2020)
- Czerń i Purpura, Wydawnictwo Albatros. A. Kuryłowicz 2013 (ponowne wydanie powieści przez wydawnictwo Albatros w roku 2019)
- Kartagińskie Ostrze, Wydawnictwo Albatros. A. Kuryłowicz s.c. 2015
- Lunatyk, Wydawnictwo Albatros. A. Kuryłowicz 2016
- Czarna Pszczoła, Wydawnictwo Albatros sp. z o.o. 2017
- Kurier z Toledo, Wydawnictwo Lira 2019
- Kurier z Teheranu, Wydawnictwo Lira 2020
- Kurier z Tivoli, Wydawnictwo Lira 2021
- Apokryf, Wydawnictwo Lira 2021
- Sen o Glajwic, Wydawnictwo Lira 2022
- Apostata, Wydawnictwo Lira 2022
- Amerykanka, Wydawnictwo Lira 2023
- Anegdota, Wydawnictwo Lira 2023
- Niemka, Wydawnictwo Lira 2024
- Japonka, Wydawnictwo Lira 2024
- Wojna Polska, Wydawnictwo Lira 2025
Monografie naukowe
- Zapomniany Stańczyk. Rzecz o Stanisławie Koźmianie (1836–1922), Wydawnictwo Adam Marszałek, Toruń 2015.
Przypisy
- ↑ I Liceum Ogólnokształcące im. Mikołaja Kopernika w Bielsku-Białej. kopernik.bielsko.pl. [dostęp 2015-09-30].
- ↑ Zawiadomienie. historyczny.uj.edu.pl.
- ↑ Wojciech Dutka.
- ↑ Zob. Ministerstwo Zdrowia, link: http://www2.mz.gov.pl/wwwfiles/ma_struktura/docs/zal_mz_nauka_26092011.pdf.
- ↑ Wojciech Dutka.
- ↑ Černá a purpurová [online] [dostęp 2020-08-23] (cz.).
- ↑ Čierna a purpurová [online] [dostęp 2022-03-05] (słow.).
- ↑ Wojciech Dutka v: Popo_FM [online], rtvs.sk [dostęp 2022-09-25] (słow.).
- ↑ Čierna a purpurová: Neobyčajný príbeh z čias Holokaustu. [dostęp 2022-09-25].
- ↑ „Sen o Glajwic” Wojciecha Dutki ukaże się w Czechach [online], instytutksiazki.pl, 20 stycznia 2023 [dostęp 2023-02-01] (pol.).
- ↑ „Amerykanka” Wojciecha Dutki ukaże się w Czechach! [online], Rynek książki [dostęp 2024-10-29] (pol.).
- ↑ Američanka [online] [dostęp 2024-10-29] (cz.).
- ↑ „Niemka” Wojciecha Dutki ukaże się w Czechach [online], Rynek książki [dostęp 2025-04-14].
- ↑ Úvod | Dny polské kultury [online], dpk.brno.cz [dostęp 2025-04-14].
- ↑ Wojciech Dutka [online], Wydawnictwo Lira [dostęp 2020-09-16] (pol.).
- ↑ Maria Olecha-Lisiecka, Kuźmińscy, Chmielarz, Dutka i Szczygielski: Maria Olecha-Lisiecka poleca najlepsze polskie kryminały Prolog odc. 6, „Dziennikzachodni.pl”, 14 lutego 2018 [dostęp 2018-02-24] (pol.).
- ↑ Marcin Wołk, Czy lubimy czytać o Szoa? Marta Tomczok: Czyja dzisiaj jest Zagłada? Retoryka – ideologia – popkultura. IBL PAN i UŚ, b.m.w., cop. 2017, s. 359., „Narracje o Zagładzie” (5), 2019, s. 203–204, DOI: 10.31261/noz.7998, ISBN 978-83-65832-65-8, ISSN 2450-4424 [dostęp 2020-09-16].
- ↑ Krzysztof Masłoń, Skąd nasz ród [online], Do Rzeczy, 22 kwietnia 2024 [dostęp 2024-10-27].
Bibliografia
- http://www.historyczny.uj.edu.pl/documents/41611/4926eb92-849f-4304-9729-65f29115b374
- http://www.wydawnictwoalbatros.com/autorzy,357,wojciech-dutka.html
- Dr Wojciech Dutka, [w:] baza „Ludzie nauki” portalu Nauka Polska (OPI PIB) [dostęp 2015-07-10].
Linki zewnętrzne
- Rozmowa z pisarzem o powieści Czerń i Purpura, Warszawa, 13.05.2013
- Rozmowa z pisarzem o powieści Kartagińskie Ostrze, Gliwice, 24.06.2015
- Rozmowa z pisarzem o powieści Czarna Pszczoła, Kraków, Wojewódzka Biblioteka Publiczna w Krakowie, 29.09.2017