Wrośniaczek sosnowy
 | |
| Systematyka | |
| Domena | |
|---|---|
| Królestwo | |
| Typ | |
| Klasa | |
| Rząd | |
| Rodzina | |
| Rodzaj | |
| Gatunek |
wrośniaczek sosnowy |
| Nazwa systematyczna | |
| Diplomitoporus flavescens (Bres.) Domański Revta Biol., Lisb. 5(1-2): 150 (1965) | |
Wrośniaczek sosnowy (Diplomitoporus flavescens (Bres.) Domański) – gatunek grzybów z rzędu żagwiowców (Polyporales)[1].
Systematyka i nazewnictwo
Pozycja w klasyfikacji według Index Fungorum: Diplomitoporus, Incertae sedis, Polyporales, Incertae sedis, Agaricomycetes, Agaricomycotina, Basidiomycota, Fungi[1].
Po raz pierwszy zdiagnozował go w 1903 r. Giacomo Bresàdola, nadając mu nazwę Trametes flavescens. Obecną, uznaną przez Index Fungorum nazwę nadał mu Stanisław Domański w 1965 r.[1] Synonimy[2]:
- Antrodia flavescens (Bres.) Ryvarden 1973
- Coriolellus flavescens (Bres.) Bondartsev & Singer 1941
- Daedalea flavescens (Bres.) Aoshima 1967
- Fabisporus flavescens (Bres.) Zmitr. 2001
- Polyporus winogradowii Bondartsev 1912
- Trametes flavescens Bres. 1903
Polską nazwę zaproponował Władysław Wojewoda w 1999 r, wcześniej S. Domański używał nazwy podskórnik płowiejący[3].
Morfologia
Zazwyczaj rozpostarty, o górnym brzegu odgiętym w niewielki kapelusz, lub przynajmniej zgrubiałym. Ma grubość 0,5–1 cm i szerokość do 3,5 cm. Sąsiednie owocniki często ułożone są dachówkowato, lub wydłużone. Górna powierzchnia filcowato-wełnista, ale nie strefowana. Początkowo ma barwę od białawej do szarawej, potem złotoochrową lub jasnocynamonową. Brzeg owocnika zaokrąglony i tępy. Na rozpostartej części owocnika płonny brzeg ma szerokość do 1 mm, jest zaokrąglony, wyraźnie odgraniczony i tej samej barwy co hymenofor. Miąższ o grubości 0,1–0,5 mm włóknisto-korkowaty, dość miękki, stopniowo przechodzący w filcowatą powierzchnię kapelusza. Ma barwę bladoochrową lub koloru drewna[4].
Hymenofor rurkowaty. Rurki tworzą jedną warstwę. Zazwyczaj mają długość 3–6 mm, ale u owocników rosnących na pionowym podłożu osiągają długość do 20 mm. Początkowo mają pory całe i tępe, potem frędzlowate lub ząbkowate. Pory są okrągłe lub kanciaste, rzadziej podłużne. Mają średnicę 0,2–1 mm, przeciętnie na 1 mm mieszczą się 1–3 pory[4].
Występowanie i siedlisko
Znany jest tylko w Europie i Rosji. W Europie jest szeroko rozprzestrzeniony, występuje od Hiszpanii po północne wybrzeża Półwyspu Skandynawskiego, brak go we Francji, Anglii i południowo-wschodniej części Europy[5]. W piśmiennictwie naukowym podano liczne jego stanowiska na terenie Polski, jednak jest rzadki[3]. Znajduje się na Czerwonej liście roślin i grzybów Polski. Ma status R – gatunek potencjalnie zagrożony z powodu ograniczonego zasięgu geograficznego i małych obszarów siedliskowych[6]. Znajduje się na listach gatunków zagrożonych także w Niemczech, Norwegii, Szwecji i Finlandii[3].
Występuje w lasach iglastych i mieszanych na martwym drewnie[3]. Rozwija się na pokrytych korą pniach i gałęziach sosny, jodły i świerka. Powoduje białą zgniliznę drewna[4]. Owocniki wytwarza od maja do października[3].
Przypisy
- 1 2 3 Index Fungorum [online] [dostęp 2020-11-19] (ang.).
- ↑ Species Fungorum [online] [dostęp 2017-09-29] (ang.).
- 1 2 3 4 5 Władysław Wojewoda, Krytyczna lista wielkoowocnikowych grzybów podstawkowych Polski, Kraków: W. Szafer Institute of Botany, Polish Academy of Sciences, 2003, s. 219, ISBN 83-89648-09-1.
- 1 2 3 Stanisław Domański, Żagwiowate I (Polyporaceae pileateae), szczecinkowcowate i Mucronosporaceae pileateae, Warszawa: PWN, 1965.
- ↑ Discover Life Maps [online] [dostęp 2017-09-29].
- ↑ Zbigniew Mirek i inni, Czerwona lista roślin i grzybów Polski, Kraków: W. Szafer Institute of Botany, PAN, 2006, s. 63, ISBN 83-89648-38-5.