Wyćwiklin
![]() Basella alba | |
| Systematyka[1][2] | |
| Domena | |
|---|---|
| Królestwo | |
| Podkrólestwo | |
| Nadgromada | |
| Gromada | |
| Podgromada | |
| Nadklasa | |
| Klasa | |
| Nadrząd | |
| Rząd | |
| Rodzina | |
| Rodzaj |
wyćwiklin |
| Nazwa systematyczna | |
| Basella Linnaeus Sp. Pl. 272. 1 Mai 1753[3] | |
| Typ nomenklatoryczny | |
|
B. rubra L. (=B. alba L.)[3] | |
Wyćwiklin, miłowój[4], bazela, jagodnik[5] (Basella L.) – rodzaj roślin z rodziny wyćwiklinkowatych. Obejmuje 5 gatunków[6], z których trzy są endemitami Madagaskaru, jeden – tropikalnej Afryki, a jeden – wyćwiklin biały, jest rozpowszechniony w tropikach na wszystkich kontynentach[7]. Wyćwiklin biały, znany także jako szpinak malabarski[4], jest powszechnie uprawiany w strefie tropikalnej jako warzywo. Spożywane są mięsiste liście tej rośliny[8][4].
Morfologia
- Pokrój
- Pnącza jednoroczne i dwuletnie, o pędach mięsistych, nagich[7].
- Liście
- Pojedyncze, skrętoległe, ogonkowe i całobrzegie[7].
- Kwiaty
- Siedzące, niepozorne, promieniste i obupłciowe, zebrane w kłosy. Listki okwiatu drobne i mięsiste, białe lub czerwonawe. Pręcików jest pięć. Zalążnia górna, jednokomorowa. Szyjki słupka trzy, zakończone równowąskim znamieniem[7].
- Owoce
- Jednonasienne, kulistawe niełupki[7] rozwijające się w mięśniejącym i trwałym okwiecie[2].
Systematyka
- Wykaz gatunków[6]
- Basella alba L. – wyćwiklin biały
- Basella excavata Elliot
- Basella leandriana H.Perrier
- Basella madagascariensis Boivin ex H.Perrier
- Basella paniculata Volkens
Przypisy
- ↑ Michael A. Ruggiero i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2021-03-04] (ang.).
- 1 2 Peter F. Stevens, Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2021-03-04] (ang.).
- 1 2 Basella. [w:] Index Nominum Genericorum (ING) [on-line]. Smithsonian Institution. [dostęp 2017-02-23].
- 1 2 3 Alicja Szweykowska, Jerzy Szweykowski (red.): Słownik botaniczny. Wyd. II, zmienione i uzupełnione. Warszawa: Wiedza Powszechna, 2003, s. 1011. ISBN 83-214-1305-6.
- ↑ Józef Rostafiński: Słownik polskich imion rodzajów oraz wyż̇szych skupień roślin. Kraków: Akademia Umiejętności, 1900, s. 166. (pol.).
- 1 2 Basella. [w:] The Plant List. Version 1.1 [on-line]. [dostęp 2017-02-23].
- 1 2 3 4 5 Basella Linnaeus. [w:] Flora of China [on-line]. eFloras.org. [dostęp 2017-02-23].
- ↑ Heywood V. H., Brummitt R. K., Culham A., Seberg O.: Flowering plant families of the world. Ontario: Firely Books, 2007, s. 56-57. ISBN 1-55407-206-9.
Identyfikatory zewnętrzne:
- African Plant Database ID: 188567
- EoL: 72650
- Flora of China: 103570
- Flora of North America: 103570
- GBIF: 3083503
- iNaturalist: 156205
- IPNI: 30014453-2
- ITIS: 192209
- NCBI: 3588
- Plants of the World: urn:lsid:ipni.org:names:30014453-2
- identyfikator Tropicos: 40025235
- USDA PLANTS: BASEL
- IRMNG: 1343271
- CoL: 38CV
