Zębodziobek
| Androdon aequatorialis[1] | |
| Gould, 1863 | |
 | |
| Systematyka | |
| Domena | |
|---|---|
| Królestwo | |
| Typ | |
| Podtyp | |
| Gromada | |
| Podgromada | |
| Infragromada | |
| Rząd | |
| Rodzina | |
| Podrodzina | |
| Rodzaj | |
| Gatunek |
zębodziobek |
| Kategoria zagrożenia (CKGZ)[3] | |
 | |
| Zasięg występowania | |
 | |
Zębodziobek[4], włócznik szablodzioby[5] (Androdon aequatorialis) – gatunek małego ptaka z rodziny kolibrowatych (Trochilidae), występującego w północno-zachodnim Ekwadorze (na południe do prowincji Pichincha), zachodniej Kolumbii oraz wschodniej Panamie (prowincja Darién). Jego środowiskiem są wilgotne lasy tropikalne nizinne i górskie[3]. Należy do monotypowego rodzaju Androdon[4][6].
Taksonomia
Gatunek i rodzaj po raz pierwszy opisał angielski wydawca, przedsiębiorca, przyrodnik i artysta John Gould w czasopiśmie „The Annals and Magazine of Natural History”[7]. Jako miejsce typowe odłowu holotypu Gould wskazał Ekwador[7]. Nie wyróżnia się podgatunków[6].
Etymologia
- Androdon: gr. ανηρ anēr, ανδρος andros – mężczyzna; οδους odous, οδων odōn – ząb[8].
- aequatorialis: nowołac. aequatorialis – równikowy, od aequator – równik, od łac. aequare – zrównać, wyrównać, od aequus – równy. Nazwę tę nadawano często gatunkom występującym w równikowych szerokościach geograficznych Afryki, ale równie powszechnie stosowano ją również dla ptaków zamieszkujących Ekwador (hiszp. ecuador – równik)[9].
Morfologia
Długość ciała 13,2–14,2 cm (w tym długość dzioba 4 cm). Masa ciała: samce około 9 g, samice 5,5–7 g[10].
Status
IUCN uznaje zębodziobka za gatunek najmniejszej troski (LC, Least Concern) nieprzerwanie od 1988 roku. Liczebność światowej populacji szacuje się na 52 000 – 87 000 dorosłych osobników; ptak ten opisywany jest jako rzadki. Trend liczebności populacji uznawany jest za spadkowy ze względu na utratę siedlisk[3].
Przypisy
- ↑ Androdon aequatorialis, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
- ↑ Androdon, [w:] Integrated Taxonomic Information System [dostęp 2011-04-17] (ang.).
- 1 2 3 BirdLife International, Androdon aequatorialis, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species 2022, wersja 2024-2 [dostęp 2025-01-08] (ang.).
- 1 2 Systematyka i nazwy polskie za: P. Mielczarek & M. Kuziemko: Podrodzina: Polytminae Reichenbach, 1849 - kolibrzyki (wersja: 2024-09-15). [w:] Kompletna lista ptaków świata [on-line]. Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego. [dostęp 2025-01-08].
- ↑ P. Mielczarek & W. Cichocki. Polskie nazewnictwo ptaków świata. „Notatki Ornitologiczne”. Tom 40. Zeszyt specjalny, s. 143, 1999.
- 1 2 F. Gill, D. Donsker & P. Rasmussen (red.): IOC World Bird List (v11.2). [dostęp 2021-09-27]. (ang.).
- 1 2 J. Gould. On a New Genus of Humming-Birds. „The Annals and Magazine of Natural History”. Third Series. 12, s. 247, 1863. (ang.).
- ↑ Jobling 2021 ↓, s. Androdon.
- ↑ Jobling 2021 ↓, s. aequatoriale / aequatorialis.
- ↑ Schuchmann, K.L. & Boesman, P.: Tooth-billed Hummingbird (Androdon aequatorialis). [w:] del Hoyo, J., Elliott, A., Sargatal, J., Christie, D.A. & de Juana, E. (red.). Handbook of the Birds of the World Alive [on-line]. Lynx Edicions, Barcelona, 2020. [dostęp 2020-03-04].
Bibliografia
- James A. Jobling: The Key to Scientific Names. [w:] Birds of the World [on-line]. Cornell Lab of Ornithology, Ithaca, NY, USA, 2021. (ang.).
Linki zewnętrzne
- Zdjęcia, nagrania głosów i krótkie filmy. [w:] eBird [on-line]. Cornell Lab of Ornithology. (ang.).