Zarwanica (obwód tarnopolski)
![]() Zarewanice na mapie z 1650 r. | |
| Państwo | |
|---|---|
| Obwód | |
| Rejon | |
| Powierzchnia |
2,266 km² |
| Wysokość |
328 m n.p.m. |
| Populacja (2017) • liczba ludności • gęstość |
|
| Nr kierunkowy |
+380 3551 |
| Kod pocztowy |
48143 |
| Tablice rejestracyjne |
BO |
Położenie na mapie obwodu tarnopolskiego ![]() | |
Położenie na mapie Ukrainy ![]() | |
Zarwanica (ukr. Зарваниця, Zarwanycia) – wieś na Ukrainie, w obwodzie tarnopolskim, w rejonie tarnopolskim. W 2017 roku liczyła 285 mieszkańców.[1]
Geografia


Wieś leży około 20 km na południowy zachód od Trembowli, 22 km na północ od Buczacza i 18 km na południowy wschód od Podhajec, w zakolu Strypy. Przez miejscowość przebiega droga terytorialna T 2006.
Historia
Właścicielami wsi byli m.in. Zarwaniccy, Występowie[2], Miączyńscy herbu Suchekomnaty (m.in. Piotr Michał Miączyński).
W 1569 roku Zarwanica była miastem w powiecie trembowelskim[3].
W II Rzeczypospolitej wieś z najdowała się w powiecie podhajeckim województwa tarnopolskiego.
18 lutego 1944 roku nacjonaliści ukraińscy z OUN-UPA zamordowali tutaj 6 Polaków[4].
Do 2020 w rejonie trembowelskim.
Religia
Parafia greckokatolicka we wsi podlega archieparchii tarnopolsko-zborowskiej.
Wioska jest znana jako duchowe centrum Kościoła greckokatolickiego – sanktuarium w Zarwanicy, ze słynącą łaskami ikoną Matki Boskiej Zarwanickiej i stanowi popularny cel pielgrzymek[5], przyciągając pielgrzymów z Ukrainy, a także z emigracji rozsianej po świecie, nawet niekiedy nawet katolików obrządku łacińskiego z sąsiednich krajów jak Polska i Słowacja.
W sierpniu 2004 roku odbyła się pielgrzymka pojednania polsko-ukraińskiego do sanktuarium w Zarwanicy. Wzięło w niej udział ponad 200 tys. pielgrzymów z Ukrainy i Polski. Zwierzchnik Cerkwi greckokatolickiej ks. kard. Lubomyr Huzar oraz Prymas Polski ks. kard. Józef Glemp modlili się wówczas o wzajemne przebaczenie[6].
Zabytki
Ludzie związani ze Zarwanicą
- Kornyło Mandyczewski
- Porfyry Mandyczowski
- Stanisław Konstanty Pietruski[7]
- Andrzej Szeptycki
Przypisy
- ↑ Золотниківська громада, Тернопільська область, Тернопільський район - Картка громади [online], zolotnykivska-gromada.gov.ua [dostęp 2024-07-13] (ukr.).
- ↑ Stanisław Józef Duńczewski, O familii Lubiczów Strzemeskich [w:] Herbarz Wielu Domow Korony Polskiey y W. X. Litewskiego, T. 2. 1757, s. 15
- ↑ Aleksander Jabłonowski. Ziemie ruskie. Ruś Czerwona. W Polska XVI wieku pod względem geograficzno-statystycznym. T. XVIII (VII), Cz. II-a. Warszawa: drukarnia Piotra Laskanera i S-ki, 1903, s. 203.
- ↑ Henryk Komański, Szczepan Siekierka, Ludobójstwo dokonane przez nacjonalistów ukraińskich na Polakach w województwie tarnopolskim 1939–1946, wyd. 2, Wrocław: Nortom, 2006, s. 276, ISBN 83-89684-61-6, ISBN 978-83-89684-61-5, OCLC 156875487.
- ↑ Grzegorz Rąkowski, Paweł Luboński, Podole. Przewodnik po Ukrainie Zachodniej. Część II, Pruszków: Rewasz, 2006, s. 254-257, ISBN 83-89188-46-5, OCLC 69287000.
- ↑ PRZEWODNICZĄCY EPISKOPATU Z WIZYTĄ NA UKRAINIE. www.radiomaryja.pl. [dostęp 2025-05-26]. (pol.).
- ↑ Pietruski Stanisław Konstanty (1811-1874), zoolog, rolnik. [W] Polski Słownik Biograficzny. T. XXVI, s. 182-183.
Bibliografia
- Глубіш О., Уніят В., Фірман Г.: Зарваниця W: Тернопільський енциклопедичний словник. редкол.: Г. Яворський та ін.. T. 1: А—Й. Тернопіль : Видавничо-поліграфічний комбінат «Збруч», 2004, s. 620–621. ISBN 966-528-197-6. (ukr.)
Linki zewnętrzne
- Sanktuarium maryjne w Zarwanicy na Podolu
- Zarwanica 2.) '''Z''', wś, pow. podhajecki, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. XIV: Worowo – Żyżyn, Warszawa 1895, s. 427.
- Rukomysz – pustelnie w grotach skalnych i Zarwanica- „Lourdes” unickie w Nasze wakacje we Lwowie i na Podolu
- с. Зарваниця, Тернопільська область, Теребовлянський район (ukr.)


