Zasłonak cedrowy

Zasłonak cedrowy
ilustracja
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

grzyby

Typ

podstawczaki

Klasa

pieczarniaki

Rząd

gołąbkowce

Rodzina

zasłonakowate

Rodzaj

zasłonak

Gatunek

zasłonak cedrowy

Nazwa systematyczna
Cortinarius cedriolens M.M. Moser
Kl. Krypt.-Fl., Edn 3 (Stuttgart) 2b/2: 337 (1967)

Zasłonak cedrowy (Cortinarius cedriolens M.M. Moser) – gatunek grzybów należący do rodziny zasłonakowatych (Cortinariaceae)[1].

Systematyka i nazewnictwo

Pozycja w klasyfikacji według Index Fungorum: Cortinarius, Cortinariaceae, Agaricales, Agaricomycetidae, Agaricomycetes, Agaricomycotina, Basidiomycota, Fungi[1].

Po raz pierwszy opisał go w 1967 r. Meinhard Moser[1]. Przez niektórych mykologów jest uważany za synonim gatunku Cortinarius parvannulatus[2][3].

Polską nazwę nadał mu Andrzej Nespiak w 1981 r.[4]

Morfologia

Kapelusz

Średnica 0,8–1,2 cm, mięsisty, u młodych okazów wypukły z podgiętym brzegiem, u starszych rozwierający się, na koniec rozpostarty z ostrym garbkiem i prostym brzegiem, w stanie wilgotnym promieniście prążkowany. Powierzchnia pokryta białymi, przylegającymi włókienkami, w stanie wilgotnym ochrowobrązowa, rdzawobrązowa, w stanie suchym jasnoochrowa. Eksykaty brązowe[2].

Blaszki

Średnio gęste, wąsko przyrośnięte, cynamonowe. Ostrza gładkie, tej samej barwy[2].

Trzon

Wysokość 3–5 cm, grubość 0,1–0,2 cm, cylindryczny. Powierzchnia sucha, płowobrązowa, na szczycie ochrowobrązowa. Eksykaty szarobrązowe[2].

Miąższ

Cienki, ochrowobrązowy, w szczycie trzonu liliowy o wyraźnym zapachu olejku cedrowego. W NaOH barwi się na ciemnobrązowo trzonem[2]

Cechy mikroskopowe

Bazydiospory 7,0-8,0 × 4,0–5,0 μm, elipsoidalne, brązowe, umiarkowanie brodawkowane, średnio dekstrynoidalne[2].

Występowanie i siedlisko

W Polsce jedno stanowisko podano w 1981 r. w Białowieskim Parku Narodowym[4], w późniejszych latach podano wiele następnych[5]. Według Władysława Wojewody rozprzestrzenienie i stopień zagrożenia tego gatunku w Polsce nie są znane[4].

Naziemny grzyb mykoryzowy. Występuje w lasach i zaroślach liściastych, rzadziej w borach sosnowych i świerkowych[2].

Przypisy

  1. 1 2 3 Index Fungorum [online] [dostęp 2025-03-22] (ang.).
  2. 1 2 3 4 5 6 7 Tomasz Ślusarczyk, Nowe stanowiska grzybów z rodzaju zasłonak (Cortinarius) w Polsce, „Przegląd Przyrodniczy”, 24 (4), s. 57 [dostęp 2025-03-22] (pol.).
  3. Cortinarius cerdiolens [online] [dostęp 2025-03-22].
  4. 1 2 3 Władysław Wojewoda, Krytyczna lista wielkoowocnikowych grzybów podstawkowych Polski, Kraków: W. Szafer Institute of Botany, Polish Academy of Sciences, 2003, s. 166, ISBN 83-89648-09-1.
  5. Cortinarius cedriolens (zasłonak cedrowy) [online], grzyby.pl [dostęp 2025-03-22] (pol.).